Iksja
Ilustracja
Ixia polystachya
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

iksja

Nazwa systematyczna
Ixia L.
Sp. Pl.: 51. 1762

Iksja, lepniczka (Ixia L.) – rodzaj wieloletnich roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Należy do niego ok. 50 gatunków roślin występujących w południowej Afryce, w regionie przylądkowym. Nazwa łacińska pochodzi z greckiego słowa ixios, oznaczającego klej używany przy łapaniu ptaków, ze względu na lepkość soku tej rośliny. Gatunkiem typowym jest Ixia polystachya ('polystachia') L.[3].

Morfologia

Łodyga
Nierozgałęziona, wyrasta z kulistych bulwocebuli pokrytych suchymi łuskami.
Liście
Mieczowate.
Kwiaty
Okwiat dwubocznie symetryczny, sześciopłatkowy, o średnicy 2,5 – 5 cm.

Systematyka

Synonimy[4]
  • Houttuynia (Houtt.), Dichone (Lawson ex Salisb.), Hyalis (Salisb.), Agretta (Eckl.), Morphixia (Ker Gawl.), Wuerthia (Regel)
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z rodzajów podrodziny Crocoideae G. T. Burnett w obrębie kosaćcowatych (Iridaceae) należących do rzędu szparagowców (Asparagales) w obrębie jednoliściennych[2].

Gatunki[4]
  • Ixia acaulis Goldblatt & J. C. Manning
  • Ixia amethystina J.C.Manning & Goldblatt
  • Ixia atrandra Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia aurea J. C. Manning & Goldblatt
  • Ixia brevituba G.J. Lewis
  • Ixia brunneobractea G.J. Lewis
  • Ixia campanulata Houtt.
  • Ixia capillaris L.
  • Ixia cochlearis G.J. Lewis
  • Ixia collina Goldbl. & Snijman
  • Ixia contorta Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia curta Andr
  • Ixia curvata G.J. Lewis
  • Ixia divaricata Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia dubia Vent.
  • Ixia erubescens Goldbl.
  • Ixia esterhuyseniae De Vos
  • Ixia flexuosa L.
  • Ixia fucata Ker Gawl.
    • Ixia fucata var. filifolia G.J. Lewis
    • Ixia fucata var. fucata
  • Ixia gloriosa G.J Lewis
  • Ixia lacerata Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia latifolia Delaroche
    • Ixia latifolia var. curviramosa G.J. Lewis
    • Ixia latifolia var. latifolia
    • Ixia latifolia var. parviflora G.J. Lewis
    • Ixia latifolia var. ramulosa G.J. Lewis
  • Ixia leipoldtii G.J. Lewis
  • Ixia leucantha Jacq.
  • Ixia longituba N.E.Br.
    • Ixia longituba var. bellendenii R. C. Foster
    • Ixia longituba var. longituba
  • Ixia lutea Eckl.
    • Ixia lutea var. lutea
    • Ixia lutea var. ovata (Andr.) B. Nord
  • Ixia maculata L.
    • Ixia maculata var. fusco-citrina (Desf.ex DC) G.J. Lewis
    • Ixia maculata var. intermedia G.J. Lewis
    • Ixia maculata var. maculata
  • Ixia marginifolia (Salisb) G.J Lewis
  • Ixia metelerkampiae L. Bol.
  • Ixia micranda Bak.
    • Ixia micranda var. confusa G.J Lewis
    • Ixia micranda var. micranda
    • Ixia micranda var. minor G.J Lewis
  • Ixia monadelpha Delaroche
  • Ixia mostertii De Vos
  • Ixia namaquana L.Bolus
  • Ixia odorata Ker-Gawl
    • Ixia odorata var. hesperanthoides G.J Lewis
    • Ixia odorata var. odorata
  • Ixia orientalis L.Bol.
  • Ixia oxalidiflora Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia paniculata Delaroche
  • Ixia patens Ait.
    • Ixia patens var. linearifolia G.J Lewis
    • Ixia patens var. patens
  • Ixia pauciflora G.J Lewis
  • Ixia paucifolia G.J Lewis
  • Ixia polystachya L.
    • Ixia polystachya var. crassifolia G.J Lewis
    • Ixia polystachya var. longistylis M. De Vos
    • Ixia polystachya var. lutea (Ker-Gawl) G.J Lewis
    • Ixia polystachya var. polystachya
  • Ixia pumilio Goldbl. & Snijman
  • Ixia purpureorosea G. J Lewis
  • Ixia rapunculoides Del.
  • Ixia rivulicola Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia robusta (G.J.Lewis) Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia rouxii G.J Lewis
  • Ixia scillaris L.
    • Ixia scillaris var. scillaris
    • Ixia scillaris var. subundulata G.J Lewis
  • Ixia sobolifera Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia sobolifera subsp. albiflora Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia sobolifera subsp. carnea Goldblatt & J.C.Manning
  • Ixia sobolifera subsp. sobolifera
  • Ixia splendida G.J. Lewis
  • Ixia stohriae L. Bol.
  • Ixia stolonifera G.J Lewis
  • Ixia stricta (Eckl. ex Klatt) G. J Lewis
  • Ixia superba J.C.Manning & Goldblatt
  • Ixia tenuifolia Vahl.
  • Ixia thomasiae Goldbl.
  • Ixia trifolia G. J Lewis FP
  • Ixia trinervata (Bak.) G. J Lewis
  • Ixia vanzijliae L. Bol.
  • Ixia versicolor G.J Lewis
  • Ixia vinacea G. J Lewis
  • Ixia viridiflora Lam.
    • Ixia viridiflora var minor De Vos
    • Ixia viridiflora var viridflora

Zastosowanie

  • Ze względu na efektowne i barwne kwiaty uprawia się je jako rośliny ozdobne.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-03] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-02].
  4. 1 2 World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew.. [dostęp 2010-05-02].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.