Ignacy Zelek
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1894
Turaszówka

Data i miejsce śmierci

12 maja 1961
Toruń

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Dziedzina sztuki

Rzeźba

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Ignacy Zelek (ur. 1 stycznia 1894 w Turaszówce, obecnie w granicach Krosna, zm. 12 maja 1961 w Toruniu) – polski rzeźbiarz.

Życiorys

W latach 1900-1905 uczęszczał do Szkoły Ludowej w Gorlicach. W latach 1906–1908 przebywał wraz z rodziną w Bustenarii na Nizinie Wołoskiej w Rumunii, w rejonie zagłębia naftowego. Będąc w Rumunii uczęszczał w latach 1906–1907 do niemieckiej szkoły Knaben und Madchen Volks Schule „Steaua Romana” w Bustenarii. Po powrocie w rodzinne strony uczył się w latach 1908-1911 w Cesarsko–Królewskiej Szkole Przemysłu Drzewnego w Kołomyi, gdzie był słuchaczem wydziału rzeźby. Następnie studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni Konstantego Laszczki, gdzie od początku należał do wyróżniających się studentów. Tu uczył się przez siedem semestrów, z przerwą wojenną i odbywaniem służby wojskowej.

Podczas I wojny światowej zgłosił się jako ochotnik do 2 Pułku Piechoty Legionów Polskich i służył w nim od 6 sierpnia 1914 do 15 marca 1917, awansując na plutonowego[1]. Brał m.in. udział w walkach na froncie austriacko-rosyjskim. W 1916 przebywał w szpitalu w Pradze, gdyż w czasie działań wojennych został postrzelony w kolano. Podczas tego pobytu uczęszczał jako ekstern do pracowni rzeźby monumentalnej Josefa Václava Myslbeka w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Po powrocie do Krakowa kontynuował przerwaną naukę na ASP.

W 1920 zdecydował się na wyjazd do Torunia, tu poznał zamieszkałego również od niedawna w Toruniu rzeźbiarza Wojciecha Aleksandra Durka pochodzącego z Małopolski. Wspólnie z nim założył wkrótce pracownie „Rzeźba” mieszczącą się przy ul. Sukienniczej 2+4. Obaj artyści na początku 1921 wstąpili do Konfraterni Artystów, którą założył Julian Fałat. Pracownia przy ul. Sukienniczej, prowadzona wspólnie z Wojciechem Durkiem, istniała do 1923. Od 1923 do 1935 Zelek posiadał pracownię przy ul. Reja 6. Durek natomiast pozostał w Toruniu do czerwca 1925, jednakże artyści aż do śmierci utrzymywali kontakty zarówno zawodowe jak i przyjacielskie. W 1935 przeprowadził się na ul. Mickiewicza 109, gdzie otworzył dwie pracownie.

Większość jego prac rzeźbiarskich została zniszczona w czasie II wojny światowej. Po wojnie pracował przeważnie na zlecenia kościelne, głównie na Wybrzeżu.

Zmarł 12 maja 1961. Został pochowany na Cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Ordery i odznaczenia

Ważniejsze realizacje

Upamiętnienia

  • 13 sierpnia 2021 na ścianie kamienicy przy ul. Sukienniczej 2 w Toruniu odsłonięto tablicę upamiętniającą Ignacego Zelka (dawna siedziba pracowni „Rzeźba”)[4].

Pisma

  • Marian Sydow, W pracowni rzeźbiarza, "Słowo Pomorskie", 31.03.1934, nr 74, s. 3
  • Pozłotnictwo, Orędownik Diecezji Chełmińskiej, 1958, nr 8

Przypisy

Bibliografia

  • E. Lewandowska, Konfraternia Artystów w Toruniu, [w:] Zeszyty Naukowe UMK. Nauki humanistyczno –społeczne, 1968, z. 28, s. 61–118
  • Józef Poklewski, Ignacy Zelek (1894-1961), rzeźbiarz [w:] Artyści w dawnym Toruniu, PWN 1985, str. 177-182.
  • D. Swobodzińska, Ignacy Zelek. Życie i twórczość, praca magisterska, Toruń 2003
  • M. Biskup (red.) - Wybitni ludzie dawnego Torunia, TNT w Toruniu, Prace popularnonaukowe nr 39, PWN, Warszawa-POznań-Toruń 1982
  • Ignacy Zelek. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-25)].
  • Antoni Ziółkiewicz, Adam Paczuski: Pomniki Torunia. Toruń: Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturalnego w Toruniu, 2002. ISBN 83-87768-85-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.