Ignacy Olszewski
Ilustracja
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1913
Kijów

Data i miejsce śmierci

16 września 2004
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego,
RAF,
Siły Powietrzne RP

Jednostki

8 batalion saperów,
4 pułk lotniczy,
303 dywizjon,
306 dywizjon,
315 dywizjon,
54 dywizjon,
164 dywizjon,
302 dywizjon,
308 dywizjon

Stanowiska

dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Obrony (Wielka Brytania)

Ignacy Olszewski (ur. 30 czerwca?/13 lipca 1913 w Kijowie, zm. 16 września 2004 w Warszawie) – pułkownik pilot Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej oraz działań polskiego lotnictwa na Zachodzie, kawaler Orderu Virtuti Militari, pilot doświadczalny, dowódca 302. i 308. dywizjonu myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie.

Życiorys

Pochodzenie i młodość

Syn Rocha i Marii z domu Dziewulskiej. Jego dwaj starsi bracia wstąpili do Wojska Polskiego w 1920 roku i podczas odwrotu dotarli do Polski, natomiast on z rodzicami przyjechał do kraju dwa lata później[1]. W 1932 ukończył Szkołę Techniczną Kolejową. W tym samym roku zgłosił się do odbycia jednorocznej ochotniczej służby wojskowej. Został przyjęty do Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie. Po jej ukończeniu został przeniesiony do rezerwy i przydzielony w rezerwie do 8. batalionu saperów w Toruniu[2]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 46. lokatą w korpusie oficerów rezerwy inżynierii i saperów[3].

W toruńskim Aeroklubie Pomorskim przeszedł szkolenie w zakresie pilotażu samolotów RWD-8 oraz Hanriot H.28 i uzyskał licencję pilota turystycznego[4]. Został zatrudniony w PKP w Toruniu na stanowisku technika budowlanego, w 1936 roku pracował w Bydgoszczy przy budowie linii kolejowej. W 1936 został przeniesiony do korpusu oficerów rezerwy lotnictwa i przydzielony w rezerwie do 4. pułku lotniczego w Toruniu[1].

II wojna światowa

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany i pełnił funkcję oficera dyżurnego lotniska w Toruniu. Po zniszczeniu przez Luftwaffe samolotów, które tam stacjonowały, przedostał się do Warszawy, gdzie został przydzielony do eskadry bazującej na lotnisku mokotowskim. Wykonywał loty rozpoznawcze i łącznikowe na samolotach RWD-14 Czapla i Lublin R.XIII[1]. 10 września odleciał samolotem RWD-13 do Lwowa. Po ataku Związku Radzieckiego na Polskę 17 września odleciał z lotniska Podhajce do Czerniowiec w Rumunii[2]. Został internowany, ale udało mu się uciec. Dotarł do portu Bałczik, skąd po długiej podróży na pokładzie statku „Patris”, w listopadzie 1939 roku dopłynął do Marsylii. Został skierowany do polskiej bazy w Lyon-Bron, gdzie leczył się z nabytych podczas podróży chorób. Po rekonwalescencji wykonał kilka lotów ma samolotach Morane-Saulnier MS.406, ale nie wziął udziału w walkach. Po klęsce Francji na pokładzie statku „Arandora Star” został ewakuowany do Wielkiej Brytanii[1].

Wstąpił do RAF, otrzymał wówczas numer służbowy P-1095. Został przydzielony do jednostki współpracy z artylerią przeciwlotniczą – 2. Anti Aircraft Co-operation Unit. Następnie przeszedł przeszkolenie w pilotażu samolotów Havard i Spitfire w jednostce szkolenia operacyjnego – 61. Operational Training Unit w Heston[5]. Po zakończeniu szkolenia we wrześniu 1941 roku otrzymał przydział do 303. dywizjonu, a w październiku został przydzielony do 306. dywizjonu. Odbył w nim serię lotów treningowych i 12 października przeszedł do 315. dywizjonu. W marcu 1942 roku przydzielono go do 603. dywizjonu, w kwietniu odszedł do 54. dywizjonu, a w maju do 164. dywizjonu. W lipcu 1942 roku powrócił do 315. dywizjonu, aby w styczniu następnego roku przejść do Intensive Flying Developmentt Flight w Boscombe Down, gdzie brał udział w oblatywaniu Spitfire Mk XII. 15 lutego powrócił do 315. dywizjonu i w latał w jego składzie. 22 czerwca 1943 roku, podczas powrotu z operacji Ramrod 99, musiał lądować przymusowo na skutek awarii samolotu. Odniósł obrażenia i na miesiąc został wyłączony z lotów operacyjnych[6]. 1 stycznia 1945 roku odniósł swe jedyne zwycięstwo powietrzne, zestrzeliwując samolot Focke-Wulf Fw 190[7]. W lutym tego samego roku odszedł na krótki odpoczynek, z którego powrócił 25 lutego na stanowisko dowódcy 302. dywizjonu[8]. 14 marca został zestrzelony podczas ataku na Zwolle. Dzięki holenderskiemu ruchowi oporu udało mu się uniknąć niewoli i przedostać na tereny zajęte przez wojska alianckie. Powrócił do służby w lotnictwie, w lipcu 1945 roku został mianowany dowódcą 308. dywizjonu i pozostał nim do momentu rozwiązania dywizjonu 3 stycznia 1947 roku[9].

Czasy powojenne

24 sierpnia 1946 roku zadeklarował chęć repatriacji do Polski, do kraju dotarł 21 listopada. Zamieszkał w Gdańsku, gdzie już przebywała jego matka i brat Kornel. Włączył się w reaktywowanie Aeroklubu Gdańskiego. W 1947 roku rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, które ukończył cztery lata później. W 1948 roku, na fali represji stalinowskich został odsunięty od latania, ale znalazł zatrudnienie przy odbudowie Gdańska[7].

Do latania w Wojsku Polskim powrócił po „październikowej odwilży”. Przeszedł przeszkolenie w pilotażu samolotów odrzutowych i został mianowany szefem Oddziału Bezpieczeństwa i Higieny Lotów w Dowództwie Wojsk Lotniczych. Dzięki jego pracy powstał zespół do spraw badania przyczyn wypadków lotniczych oraz zmodyfikowano program szkolenia[10]. W 1968 roku odszedł z lotnictwa z przyczyn zdrowotnych i pracował jako architekt w biurze projektów przemysłu farmaceutycznego. Na emeryturę przeszedł w 1978 roku, ale pozostał aktywny zawodowo. Zajmował się projektowaniem okładek książek, witraży i tablic pamiątkowych. Był zaangażowany w działalność społeczną, w 1992 roku był jednym ze współzałożycieli Stowarzyszenia Lotników Polskich. Trzy lata później został wybrany jego przewodniczącym i przez cztery kadencje sprawował tę funkcję[11].

Zmarł 16 września 2004 roku w Warszawie, został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[12] (kwatera C30-X-17a)[13].

Grób Ignacego Olszewskiego na Powązkach Wojskowych

Na Liście Bajana został sklasyfikowany na 288. pozycji z jednym pewnym zestrzeleniem[14].

Życie prywatne

W grudniu 1950 roku ożenił się z Łucją, z którą miał córkę Annę[7].

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[7]:

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Lotnictwo i 10'2004 ↓, s. 60.
  2. 1 2 Ignacy Olszewski. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2020-06-19]. (pol.).
  3. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 128.
  4. Jędrzejewski 2014 ↓, s. 443.
  5. Krzystek 2012 ↓, s. 422.
  6. Jędrzejewski 2014 ↓, s. 444.
  7. 1 2 3 4 Lotnictwo i 10'2004 ↓, s. 61.
  8. Król 1990 ↓, s. 121–122.
  9. Król 1990 ↓, s. 226.
  10. Kmiecik 2001 ↓, s. 232.
  11. Jędrzejewski 2014 ↓, s. 445.
  12. Ignacy Olszewski. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-06-21]. (pol.).
  13. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  14. Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2020-06-22]. (pol.).
  15. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945, Koszalin 1997, s. 474.
  16. Olszewski, Ignacy – TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2022-05-21].

Bibliografia

  • Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
  • Krzysztof Kubala. Ignacy Olszewski (1913-2004). „Lotnictwo. Magazyn miłośników lotnictwa wojskowego, cywilnego i kosmonautyki”. 10/2004, październik 2004. Warszawa: MAGNUM-X Sp. z o.o. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804. 
  • Tadeusz Kmiecik: Polskie lotnictwo wojskowe w latach 1945–1962 : organizacja, szkolenie i problemy kadrowe. Warszawa: Agencja Wydawnicza ULMAK, 2001. ISBN 83-87226-29-7. OCLC 225205501.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.