IX Klucz Kominowy (Jan) – polska jednostka lotnicza utworzona we Francji w maju 1940 w jako pododdział Polskich Sił Powietrznych.

Formowanie i działania

Jednostka stacjonowała w Angers z zadaniem powietrznej ochrony siedziby Polskiego Rządu na Uchodźstwie. Klucz został utworzony z wyznaczonych pilotów i personelu naziemnego bazy Lyon-Bron. W późniejszym terminie dołączył do nich plut. pil. Ludwik Lech. Klucz dysponował czterema samolotami Bloch MB.151. Od 4 czerwca Polacy pełnili stałą służbę alarmową, lecz mimo licznych startów nie doszło do walk z niemieckimi samolotami. 17 czerwca, dzień po rozpoczęciu przez Francję rozmów kapitulacyjnych, w południe klucz przeleciał do Nantes, a wieczorem tego samego dnia do La Rochelle. Nazajutrz kolejny rozkaz kierował go do Bordeaux. Następnie niemal cały personel klucza z lotniska wyjechał do portu, by po zaokrętowaniu się na polski statek SS Kmicic dopłynąć do Wielkiej Brytanii. Wyjątkiem byli Janota i mechanik kpr. Gerard Zygmunt, którzy z niejasnych przyczyn pozostali na lotnisku w Bordeaux.

Przez cały okres pełnienia służby klucz nie miał żadnego spotkania z nieprzyjacielem i nie uzyskał żadnego zestrzelenia ani nie poniósł żadnej straty własnej.

Żołnierze klucza

Piloci^[1]

• por. Robert Janota – dowódca
• sierż. Antoni Siudak
• por. Władysław Walendowski
• ppor. Edward Kowalski,
• plut. Marian Wędzik
• kpr. Stanisław Zięba

Przypisy

Bibliografia

• Robert Gretzyngier: Polacy w obronie Wielkiej Brytanii. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2007.brak strony w książce
• Wacław Król: Polskie skrzydła nad Francją. Warszawa: Książka i Wiedza, 1986. ISBN 83-05-11473-2.brak strony w książce
• Grzegorz Śliżewski: Polskie "kominy" we Francji w 1940 roku. [dostęp 2022-11-27]. (pol.).
• Janusz Zuziak: Wojsko Polskie we Francji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2013. ISBN 978-83-7399-580-2.