Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
wodnicha biała |
Nazwa systematyczna | |
Hygrophorus eburneus (Bull.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Uppsala): 321 (1838) |
Wodnicha biała (Hygrophorus eburneus (Bull.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1780 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Agaricus eburneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Hygrophorus[1].
Synonimów naukowych ma kilkanaście. Niektóre z nich[2]:
- Agaricus eburneus Bull. 1780
- Gymnopus eburneus (Bull.) Gray 1821
- Hygrophorus eburneus var. eburneus (Bull.) Fr.
- Limacium eburneum (Bull.) P. Kumm. 1871
Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako bedłka biała, bedłka słoniowokostna, ślimak biały[3].
Morfologia
Średnicy od 3 do 7 cm, młody – półkulisty, później wypukły do rozpostartego, brzeg długo podwinięty. Powierzchnię ma gładką, w warunkach wilgotnych silnie śluzowatą, w czasie suszy jedwabiście lśniącą. Kolor biały, później kości słoniowej, następnie kremowy[4].
Grube, dość rzadkie, zbiegające po trzonie, szerokość od 3 do 5 mm. Są zawsze czystobiałe[4].
Wysokość od 4 do 11 cm, średnica od 5 do 12 mm, cylindryczny, zwężający się ku podstawie, mocno tkwiący w gruncie, pełny. Pod kapeluszem suchy i pokryty drobnymi łuskami i kosmkami. Jego powierzchnia jest śluzowata, kolor biały lub w odcieniu kości słoniowej[4].
W kapeluszu miękki, sprężysty i soczysty, w trzonie włóknisty. Jest biały i ma słaby smak i zapach[4]. Nie zmienia barwy po uszkodzeniu[5].
Biały. Zarodniki elipsoidalne, o gładkiej powierzchni. Rozmiar 6-7 × 5μm[5].
Występowanie i siedlisko
W Polsce gatunek dość częsty[5].
Rośnie pojedynczo lub w grupkach, w lasach liściastych i mieszanych, w parkach, starych alejach. Rośnie głównie pod bukami, rzadziej pod dębami. Nie lubi kwaśnych gleb[4]. Rośnie również poza lasem – na pastwiskach i łąkach, szczególnie na glebach bogatych w wapń.
Znaczenie
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest to grzyb jadalny, lecz niskiej jakości. W Polsce zazwyczaj nie jest zbierany[5].
Gatunki podobne
Istnieje kilka gatunków wodnich o białym kolorze. Ich rozróżnienie jest trudne nawet dla grzyboznawców. Czasami niezbędne jest badanie mikroskopowe[6]. Bardzo podobna jest np. wodnicha świerkowa (Hygrophorus piceae) rosnąca pod świerkami oraz kopułka śnieżna (Cuphophyllus virgineus), ale jest mniejszy i rośnie na łąkach[4].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum]. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- 1 2 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- 1 2 3 4 Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Till R. Lohmeyer, Ute Kũnkele: Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie. Warszawa: 2006. ISBN 978-1-40547-937-0.