Huemal
Hippocamelus
Leuckart, 1816[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – huemal chilijski (H. bisulcus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

jeleniowate

Podrodzina

sarny

Plemię

Odocoileini

Rodzaj

huemal

Typ nomenklatoryczny

Hippocamelus dubius Leuckart, 1816 (= Equus bisulcus G.I. Molina, 1792)

Synonimy
Gatunki

3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Huemal[8] (Hippocamelus) – rodzaj ssaków z podrodziny saren (Capreolinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[9][10][11].

Morfologia

Długość ciała 140–195 cm, długość ogona 12–15 cm, wysokość w kłębie samic 70–85 cm, samców 75–90 cm; masa ciała samic 45–70 kg, samców 55–75 kg[10][12]. Huemale wyróżniają się krótkimi kończynami i bardzo długimi uszami. Poroża są słabo rozgałęzione o długości 22–25 cm[10].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku niemiecki lekarz i przyrodnik Friedrich Sigismund Leuckart w publikacji swojego autorstwa dotyczącej nowego gatunku jelenia[1]. Na gatunek typowy Leuckart wyznaczył (oznaczenie monotypowe) huemala chilijskiego (H. bisulcus).

Etymologia

  • Hippocamelus: gr. ίππος íppos ‘koń’; καμήλος kamēlos ‘wielbłąd’[13].
  • Cervequus: łac. cervus ‘jeleń’; equus, equi ‘koń’[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Cervus (Cervequus) andicus Lesson, 1842 (= Equus bisulcus Molina, 1792).
  • Furcifer: łac. furcifer ‘uchwyt na widły’, od furca ‘widły z dwoma ostrzami’, od ferre ‘pielęgnować’; -fera ‘noszący’, od ferre ‘nosić, przynosić’[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Cervus antisensis d’Orbigny, 1834.
  • Anomolocera: gr. ανωμαλος anōmalos ‘nierówny, dziwny’, od negatywnego przedrostka αν- an-; ομαλος omalos ‘równy’; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’[16]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Anomalocera huamel J.E. Gray, 1869 (= Cervus antisensis d’Orbigny, 1834).
  • Xenelaphus: gr. ξενος xenos ‘obcy, dziwny’; ελαφος elaphos ‘jeleń’[17].
  • Huamela: araukańska nazwa guamul, guemul, huamul lub huamel dla huemala[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Capreolus leucotis J.E. Gray, 1849 (= Cervus antisensis d’Orbigny, 1834).
  • Creagroceros: gr. κρεαγρα kreagra „hak do mięsa, hak”, od κρεας kreas, κρεως kreōs „mięso”; κερας keras, κερατος keratos „róg”[19].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[20][12][9][8]:

Opisano również wymarły gatunek z fanerozoiku dzisiejszej Argentyny[21]:

Uwagi

  1. ↑ Młodszy homonim Furcifer Fitzinger, 1843 (Sauropsida).
  2. ↑ Nowa nazwa dla Anomolocera J.E. Gray, 1869, ponieważ Gray uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Anomalocera Templeton, 1838 (Crustacea).
  3. ↑ Nowa nazwa dla Furcifer Wagner, 1844.

Przypisy

  1. 1 2 F.S. Leuckart: Dissertatiuncula Inauguralis de Equo Bisulco Molinae. Göttingen: 1816, s. 24. (łac.).
  2. ↑ R.-P. Lesson: Nouveau tableau du règne animal: mammifères. Paris: A. Bertrand, 1842, s. 173. (fr.).
  3. ↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 4: Die Nager (zweiter Abschnitt), Bahnlücker, Einhufer, Dickhäuter und Wiederkäuer. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1844, s. 384. (niem.).
  4. ↑ J.E. Gray. A new deer from Chili. „Scientific Opinion”. 2, s. 386, 1869. (ang.).
  5. ↑ J.E. Gray. On the Guemul, or Roebuck of Southern Peru. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1869, s. 498, 1869. (ang.).
  6. ↑ J.E. Gray. On the Guémul (Huamela leucotis). „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 10, s. 445, 1872. (ang.).
  7. ↑ L.J.F.J. Fitzinger. Die Gattungen der Familie der Hirsche (Cervi) nach ihrer natürlichen Verwandtschaft. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 68 (1), s. 348, 1874. (niem.).
  8. 1 2 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 171. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 316. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  10. 1 2 3 S. Mattioli: Family Cervidae (Deer). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 437–438. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
  11. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hippocamelus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-10]. (ang.).
  12. 1 2 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 595. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  13. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 326.
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 173.
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 286.
  16. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 106.
  17. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 710.
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 332.
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 202.
  20. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-29]. (ang.).
  21. ↑ F. Ameghino: Rápidas diagnosis de algunos mamíferos fósiles nuevos de la República Argentina. Buenos Aires: Pablo E. Coni é hijos, 1888, s. 13–14. (hiszp.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.