Holizm (od gr. holos – całość) – pogląd (przeciwstawny redukcjonizmowi), według którego wszelkie zjawiska tworzą układy całościowe, podlegające swoistym prawidłowościom, których nie można wywnioskować na podstawie wiedzy o prawidłowościach rządzących ich składnikami[1].

Całości nie da się sprowadzić do sumy jej składników.

Pojęcie wprowadził Jan Smuts, południowoafrykański polityk, we wczesnych latach 20. XX wieku[2].

Ujęcia:

  1. filozofia: teoria rozwoju, według której istotną cechą świata jest jego „całościowy” charakter (Smuts),
  2. metodologia nauk społecznych – zjawiska społeczne stanowią układy podlegające zasadom niedającym się wywnioskować z prawidłowości rządzących ich składnikami.

Motyw holistycznego spojrzenia na świat wykorzystał Douglas Adams w jednej ze swoich komedii pt. Holistyczna Agencja Detektywistyczna Dirka Gently'ego. Tytułowy detektyw kieruje się w swoich śledztwach właśnie wzajemną łącznością między wszystkim, co istnieje oraz subtelnymi i złożonymi wzorcami w sieci wzajemnych powiązań ignorując oczywiste tropy (jak odciski palców) jako nieistotne i mylące.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2001, s. 130. ISBN 83-88149-41-5.
  2. ↑ Andrew Heywood, Ideologie polityczne, Warszawa 2007, s. 280

Linki zewnętrzne

publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-28]:

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.