Herman Jung
Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1818
Schönbach

Data i miejsce śmierci

12 marca 1890
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie

Zawód, zajęcie

piwowar

Kaplica grobowa rodziny Hermana Junga na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie

Herman Jung (ur. 7 grudnia 1818 w Szymanowicach[1] (Schönbach[2], Schoenau[uwaga 1][3])[4] na Śląsku[5], zm. 12 marca 1890 w Warszawie) – polski piwowar pochodzenia niemieckiego, pierwszy producent ekstraktu słodowego w Polsce[1].

Życiorys

Był synem urzędnika[6] Karola Junga i Szarlotty[uwaga 2] z domu Schmidt[5].

Do Warszawy przybył w (lub po[2]) 1840 r., jako czeladnik piwowarski. Pracował w różnych browarach stołecznych, aż w 1848 r., zakupił nieduży browar Fryderyka Brzezińskiego przy ul. Chłodnej[1] 51[uwaga 3][7][8]. W styczniu 1854 r. stał się właścicielem browaru Wilhelma Kazimirusa[uwaga 4][9] przy ul Grzybowskiej (ul. Waliców[10] 9/11[11]), a w listopadzie współwłaścicielem[12] browaru F. Bochenka (od 1862 właściciel)[2].

W latach 1865-1873 (?) był starszym Zgromadzenia Piwowarów[2].

W 1867 r. otworzył dwa kolejne zakłady: przy ul. Ogrodowej i obecnym pl. Trzech Krzyży (1868)[uwaga 5][13][1]. W 1869 był także właścicielem browarów po Naimskim i Łąckim[2]. Dzierżawił browar po Osterlofach w Grochowie[2].

W 1873 r., założył spółkę Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa „Herman Jung”, która stała się liderem branży piwowarskiej w Warszawie[10], było też głównym producentem piwa w Królestwie Polskim[5][2]. Spółka posiadała składy w Brześciu, Kowlu, Kijowie i Odessie[10][1]. Do spółki weszli: kupiec Ludwik Libas, bankier Józef Poznański, bankier berliński Wilhelm Borhert junior oraz Dom Handlowy „Reichman i Wolf”. Kapitał zakładowy: 1,3 mln rubli srebrnych. W latach 80. zatrudniały 500-750 osób (w zimie przy zwózce lodu 2000-2500). W 1884 wartość browarów wynosiła ok. 1,5 mln rubli[2].

W 1882 wchodził jako ekspert do Komitetu Wszechrosyjskiej Wystawy w Moskwie[2].

Zmarł 12 marca 1890 r., został pochowany w alei A (grób 5) na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[14]. Projektantami grobowca byli Edward Lilpop i Józef Pius Dziekoński[15], autorem tympanonu był Antoni Olesiński[1]. Jest jednym z największych mauzoleów w Warszawie[16].

Pozostawił po sobie liczne nieruchomości oraz kolonię[17] Lewinów pod Warszawą[2][18].

Po śmierci Junga, zlikwidowano jego browary, pozostawiając jedynie ten przy pl. Trzech Krzyży, którego prowadzeniem zajął się syn piwowara z pierwszego małżeństwa - Seweryn Jung[10][1][19]. W 1919 r. (lub 1921[19]) firma Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa weszła w skład „Haberbusch i Schiele Zjednoczone Browary Warszawskie Spółka Akcyjna”[10][1][19].

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty: z Amalią Pauliną z Behrów (ok. 1821-1904[6]) w 1844, rozwiódł się w 1869[2]; i z Selmą Kintzel (1847-1936[6][3])[5]. Miał sześcioro dzieci: Ryszarda, Seweryna, Amandę Boenisch i Natalię Kamińską z pierwszego małżeństwa, oraz Gustawa Leopolda i Helenę z drugiego[2].

Grobowiec

Grobowiec Hermana Junga pojawił się w serialu „07 zgłoś się” w odcinku „Grobowiec rodziny von Rausch”[20][21].

Pod koniec 2013 parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy rozpoczęła działania mające na celu remont grobowca, m.in. składała wnioski o dofinansowanie do MKiDN[22] i prowadziła cykliczne kwesty[15][23][24][25]. W kolejnych latach wykonano: remont dachu (2014)[26][27], zrekonstruowano malowidła ścienne (2015[28][29]-2017[30][31])[32], renowację sarkofagów i części kaplicy z katakumbami (2018)[31]. Renowacja zakończyła się po 2019 roku[33] (2020-2021[3]).

Uwagi

  1. Na płycie w grobowcu widnieje Schoenau jako m.ur., co może wskazywać na Świerzawę (Szunów; powiat Schönau [napisy w 7:15 z Podróże Na Emeryturze]).
  2. Charlotty (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  3. Browar wybudowany w latach 30. (Wierzbicki 2018) lub na początku lat 40. XIX wieku (Nadolski 2008).
    Wedłu taryf warszawskich do 1858 r. właścicielem tej posesji był Fryderyk Brzeziński (Wierzbicki 2018).
  4. Browar założył Jan Bogumił Kazimirus, który zmarł w 1816. Wilhelm był jego synem. (Warszawy historia ukryta). Browar został zakupiony 18 stycznia (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  5. Założony w 1805 r. przez Marcina Naimskiego przy placu św. Aleksandra 8 (obecnie plac Trzech Krzyży). W 1868 r. odkupiony przez Hermana Junga od Ludwika Naimskiego, zlikwidowany w 1910 r. (Przegląd Tygodniowy).

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Kotwice pamięci ↓.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Polska Akademia Umiejętności, Polski słownik biograficzny: pt. 4. Kalita Karol-Kapliński Seweryn, t. XI, Skład główny w księg. Gebethnera i Wolffa, 1965, s. 323 [dostęp 2023-01-01] (pol.), Dalsze fragmenty po wyszukaniu w książce słów: kazimirusa, hoffa, libas, lewirowi, banzemer.
  3. 1 2 3 Kaplice Junga i Halperta - cmentarz ewangelicko.augsburski #42. Podróże Na Emeryturze Youtube. 16 lis 2021. od 2:41, 7:06, 7:15, 8:48 minuta. [dostęp 2022-12-31].
  4. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom X - Schoenau, Schoenbach [online], dir.icm.edu.pl, s. 384-385 [dostęp 2022-12-31].
  5. 1 2 3 4 Baza osób polskich / Polnische Personendatenbank: Jung, Herman [online], baza-nazwisk.de [dostęp 2022-12-31] (pol.  niem.).
  6. 1 2 3 Eugeniusz Szulc, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie: zmarli i ich rodziny, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 245, ISBN 978-83-06-01606-2 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  7. 11. Liderzy / Browar Parowy Herman Jung – Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa Herman Jung – Browar Parowy Seweryn Jung, [w:] Piotr Wierzbicki, Podchmielona historia Warszawy: warszawskie piwowarstwo od średniowiecza do współczesności [pdf], Skarpa Warszawska, 2018, s. 241, ISBN 978-83-63842-74-1 [dostęp 2023-01-02] (pol.).
  8. Artur Nadolski, Pani Chłodna: (opowieść o warszawskiej ulicy), Bellona, 2008, s. 128 [dostęp 2023-01-02] (pol.).
  9. ZOA, Matka sierot. Joanna Neybaur. [online], Warszawy historia ukryta, 31 października 2019 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  10. 1 2 3 4 5 BROWAR HERMANA JUNGA [online], Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej - Polacy z wyboru [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  11. Redakcja, Jaki los czeka zabytkowy zespół fabryczny Browaru Hermana Junga przy ulicy Waliców 9/11??? [online], Portal Warszawski, 29 lipca 2021 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  12. W spółce z Kropfami (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  13. Anna Janicka, "Przegląd Tygodniowy" 1866-1876. Teksty. Analizy. Komentarze. Seria I: Pozytywiści, idee, programy. Tom III: Literatura i życie. Część 2, Wydawnictwo Prymat, 2020, s. 129, ISBN 978-83-7657-347-2 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  14. Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie - śp. Herman Jung [online], GROBONET [dostęp 2022-12-30].
  15. 1 2 Informator parafialny ↓, Nr 5 (71) 2013, s. 5-6, 11-12.
  16. Jerzy S. Majewski. Album warszawski. Powązki, cmentarz Ewangelicko-Augsburski. „Stolica”, s. 73, marzec-kwiecień 2024.
  17. kolonia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-01-03].
  18. 1/225/0/3/1322 Akta [] dotyczące lokacji kapitału na majątku Lewinów [nieruchomości, będącej własnością Hermana Junga, jako hipotecznego zabezpieczenia spadku, który otrzymał zbór od Anny Zanelli]. [online], Szukaj w Archiwach [dostęp 2023-01-03].
  19. 1 2 3 Piotr Wierzbicki, Historia - Słońce zaklęte w szklance lub w kuflu [online], www.rytmwarszawy.pl, 5 lutego 2021 [dostęp 2023-01-04] (pol.).
  20. 07 ZGŁOŚ SIĘ - GROBOWIEC RODZINY VON RAUSCH (10) / Lokacje [online], FilmPolski [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  21. Maciej Gąsiorowski, Groby z polskich filmów i seriali. Nie tylko "Klan" i "M jak miłość". (Nie)zapomniani WIDEO [online], www.se.pl, 8 kwietnia 2021 [dostęp 2022-12-31].
  22. Informator parafialny ↓, Nr 1 (92) 2018, s. 16, 38.
  23. Działania [online], Lata 2014-2017, Kotwice pamięci [dostęp 2022-12-30].
  24. Informator parafialny ↓, Nr 1 (72) 2014, s. 24-28.
  25. Informator parafialny ↓, Nr 5 (86) 2016, s. 19, 29.
  26. Informator parafialny ↓, Nr 4 (75) 2014, s. 17.
  27. Informator parafialny ↓, Nr 1 (77) 2015, s. 25, 29-30.
  28. Informator parafialny ↓, Nr 5 (81) 2015, s. 18-19.
  29. Informator parafialny ↓, Nr 1 (82) 2016, s. 6, 32-33, 37.
  30. Informator parafialny ↓, Nr 4 (90) 2017, s. 15-16.
  31. 1 2 Informator parafialny ↓, Nr 1 (97) 2019, s. 7, 15.
  32. #SolaPictura 1 - Kaplica Hermana Junga | Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Luteranie w Warszawie Youtube. 23 cze 2016. [dostęp 2022-12-31].
  33. Wyniki tegorocznej kwesty [online], Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy, 8 listopada 2019 [dostęp 2022-12-31] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.