Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Narodowość |
polska |
Język |
polski |
Dziedzina sztuki |
kryminały, romanse |
Ważne dzieła | |
|
Henryk Nagiel, (ur. 19 stycznia 1859 w Warszawie[1], zm. 17 grudnia 1899) – pisarz, reporter, dziennikarz, felietonista, adwokat, historyk prasy polskiej w USA.
Życiorys
W 1880 ukończył studia prawnicze na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Miał własną kancelarię adwokacką, jednocześnie pisał satyry, wiersze, felietony i opowiadania do prasy warszawskiej, m.in. do "Kolców" i "Muchy". W latach 1884-1885 współredagował Dziennik dla Wszystkich. W 1888 r. był kierownikiem literackiego działu czasopisma Wędrowiec. W latach 1889-1896 przebywał w Chicago w Stanach Zjednoczonych, gdzie współpracował z gazetami polonijnymi, m.in. z Dziennikiem Chicagoskim. Od 1896 przebywał we Lwowie i współpracował ze Słowem Polskim. Zmarł tamże w 1899.
Jest autorem pracy Dziennikarstwo polskie w Ameryce i jego 30-letnie dzieje (Chicago 1894)[2] opartej na niedostępnych już dzisiaj materiałach prasowych.
Był encyklopedystą oraz edytorem Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy – polskiej encyklopedii wydanej w latach 1898-1907 przez społeczną organizację edukacyjną Macierz Polska, która działała w Galicji w okresie zaboru austriackiego. Napisał w niej hasło Polacy w Ameryce[3] .
Henryk Nagiel jest znany jako autor dwóch bardzo wczesnych powieści kryminalnych (pierwotnie określanych jako romanse), współczesnych postaci Sherlocka Holmesa Sir Arthura Conan Doylego. Ta bardziej znana to Tajemnice Nalewek – powieść rozgrywająca się w światku żydowskich kupców i bankierów. Wznawiana wielokrotnie w dwudziestoleciu międzywojennym i ekranizowana w 1921 (film nie zachował się). Po 1945 zapomniana.
Książki Henryka Nagiela są sukcesywnie wznawiane od 2013 roku w ramach serii ''Kryminały przedwojennej Warszawy''.
Powieści
- Tajemnice Nalewek (1888, wznawiana w czasach II RP i w 2013)
- Sęp (1889[4], wznowiona 2014)
- Kara Boża idzie przez oceany (1896)
Przypisy
- ↑ Stanisław Zieliński , Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 670 .
- ↑ Henryk Nagiel , Dziennikarstwo polskie w Ameryce i jego 30-letnie dzieje : (referat przeznaczony na wystawę Kościuszkowską 1894 r. we Lwowie) [online], Chicago : Kom. Centr. Obesłania Wystawy Lwowskiej przez Polonię Amerykańską, 1894, polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
- ↑ Finkel 1898 ↓.
- ↑ Henryk Nagiel , Sęp : romans kryminalny [online], polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
Bibliografia
- Ludwik Finkel: Encyklopedya zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy, t. I. Lwów: Macierz Polska, Nakładem Wydawnictwa Macierzy Polskiej, druk. E. Winiarza, 1898, s. III-IX.
- F. German, Nagiel Henryk [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 22.
- Andrzej Brożek, Nagiel Henryk [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 368.
- Henryk Nagiel, [w:] Henryk Nagiel, Sęp, "Kryminały przedwojennej Warszawy", t. 16, Warszawa 2014.
Linki zewnętrzne
- Dzieła Henryka Nagiela w bibliotece Polona