Rawalpindi
ilustracja
Bandera

 Wielka Brytania

Port macierzysty

Greenock

Armator

Peninsular & Oriental Line

Dane podstawowe
Typ

statek pasażerski

Historia
Stocznia

Harland and Wolff

Data wodowania

26 marca 1925

Dane techniczne
Liczebność załogi

380

Liczba pasażerów

600

Długość całkowita (L)

173,2 m

Szerokość (B)

21,7 m

Zanurzenie (D)

8,7 m

Pojemność

brutto 16 697 RT

Napęd mechaniczny
Silnik

maszyny parowe poczwórnego rozprężania, 15.000 KM

Liczba śrub napędowych

2

Prędkość maks.

17 w.

HMS Rawalpindi
Ilustracja
Model "Rawalpindi"
Historia
 Royal Navy
Wejście do służby

24 sierpnia 1939

Zatopiony

23 listopada 1939

Dane taktyczno-techniczne
Uzbrojenie
8 dział 152 mm (8xI)
2 działa 76 mm plot (2xI)
Załoga

ok. 320

HMS Rawalpindi – brytyjski statek pasażerski, służący w okresie II wojny światowej jako krążownik pomocniczy. Został zatopiony przez niemieckie pancerniki 23 listopada 1939.

Budowa i służba jako statek

Statek wodowano 26 marca 1925 w stoczni Harland and Wolff w Greenock (numer budowy 660), a ukończono 3 września 1925. Należał do serii czterech statków tego typu: "Rajputana", "Ranchi" i "Ranpura", przeznaczonych na trasę Londyn-Bombaj, dla brytyjskiego armatora Peninsular & Oriental Line (P&O) (w tej samej stoczni został zbudowany "Rajputana")[1]. Nazwa pochodziła od miasta w brytyjskich Indiach (ob. w Pakistanie) Rawalpindi.

Był to średniej wielkości dwukominowy dwuśrubowy parowiec, o pojemności początkowo 16 619 BRT, a od 1931 – 16 697 BRT. Zabierał 310 pasażerów w I klasie i 290 w II klasie, a załoga liczyła 380 osób[1].

Służba jako krążownik pomocniczy

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, 24 sierpnia 1939 statek został przejęty przez rząd brytyjski i przebudowany następnie przez R & H Green & Silley Weir w stoczni Royal Albert Dock w Londynie na krążownik pomocniczy HMS "Rawalpindi". Uzbrojenie składało się z 8 pojedynczych armat 152 mm MK VII i 2 armat przeciwlotniczych 76 mm. Okręt stał się jednokominowcem, przez usunięcie tylnego komina. Zapas paliwa wynosił 2100 ts[1].

Okręt wszedł do służby już we wrześniu 1939 (według niektórych danych w październiku), po czym został skierowany do służby w ramach Patrolu Północnego (Northern Patrol) – patrolowania wód na północ od Wielkiej Brytanii w celu uniemożliwienia przedzierania się niemieckich jednostek na Atlantyk i z powrotem. Dowódcą był komandor Edward Kennedy. 19 października 1939 na północnym Atlantyku przechwycił niemiecki statek "Gonzenheim" (4574 BRT), który dokonał samozatopienia[1].

23 listopada 1939 o 15.51, patrolując między Wyspami Owczymi a Islandią, krążownik natknął się na niemiecki zespół pancerników "Scharnhorst" i "Gneisenau", udających się w rejsie rajderskim na północny Atlantyk, w celu odciągnięcia sił brytyjskich od krążownika "Admiral Scheer". Brytyjczycy przy tym błędnie rozpoznali pancernik jako krążownik ciężki "Deutschland"[2]. Dowódca "Rawalpindi" postawił zasłonę dymną i podjął walkę, skracając dystans, bez żadnych szans na powodzenie[1]. O 16.03 "Scharnhorst", a o 16.11 "Gneisenau" otworzyły ogień[2]. W krótkim czasie "Rawalpindi" został trafiony wielokrotnie pociskami 283 mm "Scharnhorsta", po czym o 16.16, płonący, został opuszczony przez załogę[1]. Sam zdołał trafić "Scharnhorsta" jednym pociskiem 152 mm w rufę, powodując lekkie obrażenia załogi[2]. Na miejsce akcji przypłynął krążownik lekki HMS "Newcastle", lecz niemieckie okręty już odpłynęły. Około godziny 20[2] opuszczony "Rawalpindi" zatonął na pozycji 63°40′N 12°31′W/63,666667 -12,516667, jako pierwszy brytyjski krążownik pomocniczy podczas tej wojny[1]. Zginęło 279 ludzi załogi[3], a 21 zostało uratowanych i wziętych do niewoli przez "Gneisenau" i 6 przez "Scharnhorsta", po czym następnego dnia jeszcze 11 odnalazł brytyjski krążownik pomocniczy HMS "Chitral". Mimo podjętych przez Brytyjczyków poszukiwań niemieckich pancerników, 27 listopada powróciły one do Niemiec z niewielkimi uszkodzeniami spowodowanymi przez sztorm[2].

Komandor Edward Coverley Kennedy, który zginął podczas starcia, został uhonorowany Mentioned in Despatches[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 J. Jarosz, Brytyjskie..., s.42
  2. 1 2 3 4 5 Don Kindell, NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939, Part 2 of 2 w serwisie naval-history.net [dostęp 27-10-2010]
  3. ↑ Don Kindell, NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939, Part 2 of 2 [dostęp 27-10-2010]. Według innych danych, 240, 238, 270 lub 275 – J. Jarosz, Brytyjskie...
  4. ↑ Royal Navy (RN) Officers 1939-1945 [dostęp 25-10-2010]

Bibliografia

  • Jacek Jarosz, Brytyjskie krążowniki pomocnicze II wojny światowej w: Morza, Statki i Okręty nr 6/2005, s.43

Zobacz też

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.