Gwiazdy typu widmowego F – gwiazdy, których fotosfery mają temperaturę w zakresie 6000–7500 K. Gwiazdy takie mają barwę kremową[1]. Do typu tego należy Procjon (F5), Kanopus (F0) oraz Gwiazda Polarna (F8).
W widmie światła gwiazd typu F linie wodoru są słabsze niż w przypadku gwiazd typu A, ale wciąż są one dominujące[1]. Ich intensywność spada w obrębie typu od podtypu F0 do F9. Liczne są linie metali. Silne linie Ca II H i K przewyższają intensywnością serię Balmera. W podtypie F3 pojawia się pasmo molekularne cząsteczki CH[2]. Występują też linie niezjonizowanych metali[1].
W gwiazdach typu F nukleosynteza helu zachodzi zarówno w cyklu p-p (charakterystycznym dla gwiazd typów G, K i M) jak i cyklu CNO (zachodzącego w gwiazdach ciągu głównego typów O, B, A) przy czym wydajność obu reakcji jest podobna[3].
Typ F jest również przejściowym (pomiędzy O, B, A i G, K, M), jeśli chodzi o prędkość rotacji. W obrębie typu prędkości liniowe na równiku spadają od ponad 100 km/s (stare gwiazdy typu A) do poniżej 20 km/s (stare gwiazdy typu F)[4].
Przedstawiciele typu
Najbliższą Słońcu gwiazdą typu F (11,4 ly) jest Procjon A[uwaga 1]. Jest to ósma pod względem jasności obserwowanej gwiazda na niebie[5].
Składnik A układu potrójnego Alfa Ursae Minoris (która jest obecnie Gwiazdą Polarną) jest cefeidą, która w maksimum blasku należy do typu F7. Składnik B układu jest gwiazdą ciąg główny typu F6[6].
Gwiazdy typu F stanowią około 11% gwiazd na niebie i około 0,2% gwiazd w naszej galaktyce[1].
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Procjon jest gwiazdą podwójną. Składnik B jest białym karłem o małej jasności.
Przypisy
- 1 2 3 4 J. M. Kreiner: Astronomia z astrofizyką. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1988, s. 185, 188. ISBN 83-01-07646-1.
- ↑ Spectral Classification: Old and Contemporary. W: Principles and Perspectives in Cosmochemistry. A. Goswami (red.), B. E. Reddy (red.). Berlin, Heidelberg: Springer, 2010, s. 171. DOI: 10.1007/978-3-642-10352-0_3. ISBN 978-3-642-10352-0.
- ↑ K. Rochowicz: Kuzynki Słońca. Elementarz Uranii, 2007-01-20. [dostęp 2011-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-13)].
- ↑ Rotation velocity of F-type stars. W: Cool Stars, Stellar Systems, and the Sun. M. Zeilik (red.), D. Gibson (red.). Berlin, Heidelberg: Springer, 1986, s. 130-131, seria: Lecture Notes in Physics. DOI: 10.1007/3-540-16763-3_157. ISBN 978-3-540-16763-1. (ang.).
- ↑ Daniel Perley: Procyon. [dostęp 2012-01-22]. (ang.).
- ↑ Nancy Remage Evans, Edward Guinan, Scott Engle, Scott J. Wolk i inni. Chandra Observation of Polaris: Census of Low-mass Companions. „The Astronomical Journal”. 139 (5), s. 1968-1974, maj 2010. DOI: 10.1088/0004-6256/139/5/1968. Bibcode: 2010AJ....139.1968E. [dostęp 2012-01-22]. (ang.).
Bibliografia
- J. M. Kreiner: Astronomia z astrofizyką. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1988, s. 185, 188. ISBN 83-01-07646-1.
- K. Rochowicz: Kuzynki Słońca. Elementarz Uranii, 2007-01-20. [dostęp 2011-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-13)].
- Type F Stars. [dostęp 2012-01-06]. (ang.).