Trójkąt
Mapa gwazdozbioru
Nazwa łacińska

Triangulum

Dopełniacz łaciński

Trianguli

Skrót nazwy łacińskiej

Tri

Dane obserwacyjne (J2000)
Rektascensja

2 h

Deklinacja

32°

Charakterystyka
Powierzchnia

132 stopnie kw.

Liczba gwiazd o obserwowanej wielkości gwiazdowej < 3

0

Najjaśniejsza gwiazda

β Tri (3,00m)

Gwiazdozbiory sąsiadujące
Roje meteorów

brak[1]

Widoczny na szerokościach geograficznych
pomiędzy 52[2]° S a 90° N.
ilustracja

Trójkąt (łac. Triangulum, dop. Trianguli, skrót Tri) – gwiazdozbiór nieba północnego, 78. co do wielkości, którego trzy najjaśniejsze gwiazdy tworzą figurę wydłużonego trójkąta. Trójkąt jest co prawda jedenastą z kolei najmniejszą konstelacją na niebie, ale jest w niej M33 – pokazowa galaktyka[2]. Położony w obszarze nieba pomiędzy Andromedą i Baranem oraz Perseuszem i Rybami. Jest to jedna z 48 konstelacji opisanej w dziele Almagest Ptolemeusza. W Polsce widoczny od lata do zimy. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem: około 15.

Istnieje również gwiazdozbiór nieba południowego o nazwie Trójkąt Południowy (łac. Triangulum Australe).

Pochodzenie nazwy

Gwiazdozbiór Trójkąta
Gwiazdozbiór Trójkąta

Chociaż konstelacja była opisywana już w 270 roku przed naszą erą, to ma niewiele wspólnego z mitologią oprócz może bardzo luźnego związku z trójkątnym kształtem Sycylii, o której wiadomo, że bogini Demeter błagała Jowisza, by umieścił ją na niebie. Dawni astronomowie greccy zauważali jej podobieństwo do wielkiej litery Delta (Δ). Niektórzy autorzy wiążą ją z Deltami rzek, w szczególności z deltą Nilu[2]. W starożytnym Babilonie określana była mianem Pługa[1]. W zasadzie swoją nazwę konstelacja zawdzięcza regularnemu kształtowi[3].

Jak odnaleźć konstelację

Gwiazdy tworzące zarys Trójkąta są dość jasne. Należy odszukać na niebie Almach (γ And), następnie podążając na południe nad gwiazdozbiorem Barana, odnaleźć gwiazdy należące do konstelacji Trójkąta[4].

Gwiazdy Trójkąta

  • Żółtobiała gwiazda Alfa Trianguli (α Tri) (Mothallah)[3] odległa o 64 lata świetlna od Słońca[5].
  • Najjaśniejszy składnik konstelacji to Beta Trianguli, biała gwiazda odległa o 124 lata świetlne[5].
  • Niebieskobiała gwiazda Gamma Trianguli (γ Tri) znajduje się w odległości 118 lat świetlnych od Słońca[5].
  • Gwiazda Epsilon Trianguli (ε Tri) to układ podwójny gwiazd oddalony od Słońca o 370 lat świetlnych. Składnik A – gwiazda ciągu głównego o jasności 5,5m oraz składnik B oddalony o 4′ i jasności 11m.
  • Gwiazda Jota Trianguli (ι Tri) – układ podwójny składający się z gwiazd o jasności 5,2 i 6,6m. Pierwszy składnik, typ widmowy G0, jest oddalony od drugiego o 4 sekundy łuku.
  • Ciekawy obiekt to 6 Trianguli, żółta gwiazda o jasności 5,2m z jej siódmej wielkości towarzyszem, widocznym przez mały teleskop.
  • Gwiazda R Trianguli to czerwony olbrzym o typie widmowym M4 IIIe należący do gwiazd zmiennych typu Omikron Ceti. Obserwowana zmiana jasności mieści się w zakresie 5,4 – 12,6m. Okres zmienności – 267 dni[4].

Interesujące obiekty

Planety pozasłoneczne

Dotychczas (2015) wokół trzech gwiazd odkryto egzoplanety, będące obiektami podobnymi do naszego Jowisza[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Przemysław Rudź: Atlas gwiazd. Przewodnik po konstelacjach.. Warszawa: Wydawnictwo SBM Sp. z o.o., 2015, s. 164-165. ISBN 978-83-7845-873-9.
  2. 1 2 3 Praca zbiorowa: KOSMOS. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 464-465. ISBN 978-83-7670-323-7.
  3. 1 2 Przemysław Mieszko Rudź: Niebo. Warszawa: Carta BlancaSp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2008, s. 233. ISBN 978-83-60887-76-9.
  4. 1 2 3 Tomasz Szymański: Wędrówki po nocnym niebie.. T. 11. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., 2011, s. 23, seria: Kosmos. Tajemnice Wszechświata. Encyklopedia Astronomii i Astronautyki.. ISBN 978-83-252-1362-6.
  5. 1 2 3 Ian Ridpath: Gwiazdy i planety. Przewodnik Collinsa. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 244-245. ISBN 978-83-7073-928-7.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.