Błogosławiony
Gwido z Arezzo OSB
Guido Monaco
Ilustracja
Data urodzenia

990–1000

Data śmierci

1045–1050

Czczony przez

Kościół katolicki

Wspomnienie

7 września

Gwido z Arezzo, Aretinus, Guido Monaco (ur. 990–1000, zm. 1045–1050) – włoski benedyktyn z opactwa Pomposa, teoretyk muzyki, czczony jako błogosławiony Kościoła katolickiego[1].

Pierwsze nauki pobierał w opactwie w Pomposa koło Ferrary. W 1025 roku, za wstawiennictwem bpa Teobalda, otrzymał stanowisko nauczyciela chóru chłopięcego w Arezzo, gdzie też przebywał przez dłuższy czas. Później sporo podróżował odwiedzając m.in. Saint-Maur-des-Fossés, Évreux, Saint-Denis i Canterbury. Potem wezwał go Jan XIX, któremu mógł wręczyć swoje Antiphonarium, streszczenie reguł rytmiki, z którego zachowała się Praefatio[1]. Prawdopodobnie w ostatnich latach życia wstąpił do klasztoru kamedułów. Tęsknił za życiem mnicha-eremity w duchu św. Romualda, więc osiadł najpierw w klasztorze w Fonte Avellana, następnie w Camaldoli, w końcu powrócił do klasztoru Św. Krzyża w Fonte Avellana[1].

Udoskonalił zapis nutowy i wprowadził nową metodę śpiewu – solmizację, opartą na nazwach poszczególnych dźwięków heksachordu (diatonicznego postępu 6 dźwięków), utworzonych od początkowych zgłosek wierszy w hymnie na cześć św. Jana Chrzciciela: ut, re, mi, fa, sol, la (w XVII w., ze względu na trudność w wykonywaniu sylaby ut, zmieniono ją na do i dodano si)[2].

W słynnym traktacie Micrologus (Micrologus de disciplina artis musicae) opisał praktykę polifoniczną swoich czasów – technikę organalną. Napisał również pełny traktat o muzyce, oraz jego wierszowaną przeróbkę pod tytułem Regulae rhytmicae jak i Epistola de ignoto cantu[1].

Muzyka liturgiczna wczesnego średniowiecza, uprawiana w Europie Zachodniej, zapisywana była przy pomocy specjalnych znaków zwanych neumami (z języka greckiego vευμα - znak, skinienie). Podstawą notacji były dwa znaki: VIRGA (I) - kreska i PUNCTUM (.) - kropka). Najpierw neumy pisano na jednej linii, a na przełomie X i XI wieku Guido z Arezzo wprowadził dwie kolorowe linie – czerwoną dla dźwięku f i żółtą dla dźwięku c1. Z czasem zaczęto używać czterech linii spełniających jednocześnie funkcję kluczy, co rozwiązało problem wysokości dźwięków. Notacja diastematyczna - zastąpiła ona notację cheironomiczną (z gr. cheir χέρι - ręka). Notacja diastematyczna, była to już notacja liniowa różnicująca położenie neum.

Dzięki zasługom na niwie muzycznej, od XVI wieku zaczęto czcić Gwidona jako błogosławionego. Jego imieniem nazwano krater na Merkurym (1976)[3].

Wspomnienie liturgiczne bł. Gwidona obchodzone jest w Kościele rzymskokatolickim 7 września.

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Gwido z Arezzo. Deon.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM. [dostęp 2012-10-09].
  2. ↑ Tomasz Grębski. Muzyka sfer. „Wiedza i Życie”. 9 (969), s. 55-59, wrzesień 2015. Prószyński Media. ISSN 0137-8929.
  3. ↑ Guido d’Arezzo crater. Olanetary Names Crater. [dostęp 2013-10-19]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.