Fragment klasztoru | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Rodzaj klasztoru | |
Prowincja | |
Typ zakonu |
męski |
Założyciel klasztoru |
Tanmo Yeshe |
Materiał budowlany |
drewno, cegła, kamień |
Data budowy | |
Położenie na mapie Chin | |
23°07′56″N 113°15′04″E/23,132167 113,251036 |
Guangxiao si (Klasztor Jasnej Synowskiej Pobożności; chiń. 光孝寺 pinyin Guāngxiàosì – jeden z ważniejszych klasztorów chińskich prowincji Guangdong znajdujący się w mieście Kanton (chiń. Guangzhou).
Historia i idea klasztoru
Początkowo wybudowano w miejscu przyszłego klasztoru willę księcia z królestwa Nanyue - Zhao Jiande - w okresie Zachodniej Dynastii Han (206 p.n.e.-24 n.e.)[1]. W 401 roku (w czasie Wschodniej Dynastii Jin, 317-420) mnich z Gandhary Tanmo Yeshe zamienił budynki na świątynię. W tym samym roku wybudowano Pawilon Mahaviry - Wielkiego Zwycięzcy, czyli Buddy Siakjamuniego. Mnich Zhiyao (Sanzang) zasadził w świątyni drzewo figowe. Samo miasto stawało się coraz ważniejszym miastem portowym, do którego przybywali drogą morską mnisi-misjonarze buddyjscy z Indii. Na początku VI wieku do świątyni przybył patriarcha indyjski Bodhidharma, który następnie udał się na północ Chin[2].
W VII wieku nowicjuszem w klasztorze był Huineng, jednak nie była to wtedy świątynia związana z chanem. W okresie Tang było to już bardzo znane centrum nauczania buddyzmu w południowych Chinach. Jednak dopiero w okresie Południowej Dynastii Song, czyli w latach 1127-1279, klasztor został całkowicie przejęty przez szkołę chan.
W 1649 r. opatem klasztoru był mistrz chan Tianran Hanshi (1608-1685) ze szkoły caodong[3]. W XVII wieku klasztor został zniszczony przez pożar; wszystkie obecne budynki były od tego czasu wielokrotnie odbudowywane i odnawiane. Klasztor został poddany gruntowej odbudowie i odnowieniu w okresie panowania dynastii Qing (1644-1911)[2]. Z 30 świątyń pierwotnego klasztoru do dziś przetrwało dziesięć.
W 1961 roku świątynia została uznana za kluczowy narodowy kulturalny zabytek. Obecnie zajmuje teren o powierzchni 31000 m kw. i znajduje się w parku Yuexiu.
Architektura klasztoru
Kompleks klasztorny jest wybudowany zgodnie z chińską tradycją, skierowany w stronę południową wzdłuż osi południe-północ. W pierwszej bramie znajdują się dwa duże posągi strażników Dharmy. Druga brama jest tradycyjnie bramą Czterech Niebiańskich Królów, których posągi znajdują się po obu stronach przejścia. Dość nietypowo, w samym centrum bramy znajduje się posąg Maitrei, wyobrażonego pod postacią Śmiejącego się Buddy[2].
Główny budynek, czyli Pawilon Wielkiego Zwycięzcy (skt Mahavira), co odnoszono zawsze do Siakjamuniego, leży na północ od bram na przedzie dużego dziedzińca, na zachodzie którego znajduje się Wieża Bębna, a na wschodzie - Wieża Dzwonu. Jedną z jego charakterystycznych cech jest podniesiona weranda. Znajdują się tam także dwie stupy oraz dużych rozmiarów kadzielnica. Pawilon ten ma 35.36 metra długości, 24.8 metra szerokości (głębokości) i 13.6 metra wysokości[4]. Dach ma konstrukcję dwuokapową, a ściana pomiędzy oboma dachami jest otwarta, co pozwala na swobodną cyrkulację powietrza i penetrację wnętrza przez promienie słońca. Wewnątrz znajdują się trzy potężne złocone posągi triady buddyjskiej: pośrodku umieszczona jest 30-stopowa postać Buddy Siakjamuniego, oskrzydlonego przez 25-stopowe figury Mańdziuśriego i Samantabhadry. Towarzyszą im figury dwu uczniów Buddy wysokie na 15 stóp - są to Mahakaśjapa i Ānanda. W tylnej części budynku znajduje się posąg bodhisattwy Guanyin. Pawilon Mahaviry uchodzi za najwspanialszy w całych południowych Chinach i był często kopiowany w całości lub fragmentach w innych klasztorach południowych Chin.
Na wschód od głównego budynku znajduje się mniejszy pawilon Sangharama zwany Pokojem Odwiedzających, a na zachód - pawilon o podobnej budowie, który zawiera posąg leżącego Buddy. Za głównym budynkiem mieści się pawilon poświęcony Huinengowi (chiń. Liuzudian - Pawilon Szóstego Patriarchy), zwany Pawilonem Założyciela. Został on wybudowany w okresie Północnej Dynastii Song, czyli pomiędzy 960 a 1127 rokiem. Wewnątrz znajduje się nadnaturalnej wielkości posąg Huinenga. Z tyłu budynku rośnie figowiec (drzewo bodhi), który symbolizuje oświecenie. W 676 roku Huineng został tu nowicjuszem i opat klasztoru zakopał pod tym drzewem włos Huinenga[uwaga 1][5][6]. Na pamiątkę tego wydarzenia wybudowano siedmiokondygnacyjną ośmioboczną stupę Yifa (chiń. Yifata 瘞發塔) o wysokości 7.8 metra.
Klasztor jest znany ze swoich dwóch żelaznych stup (zachodniej i wschodniej), które pochodzą z okresu Pięciu Dynastii (907-960). Są to najstarsze żelazne stupy w Chinach; zachodnia stupa pochodzi z 963 roku, a wschodnia - z 967. Cztery górne kondygnacje stupy zachodniej nie przetrwały do naszych czasów. Na stupie znajduje się około 1000 malutkich kapliczek, a w każdej z nich umieszczono posążek Buddy. Uważa się, że pierwotnie stupy były pozłacane[4].
Inne ważniejsze budowle to budynki: Sangharama, Niebiańskich Królów (chiń. Tianwangdian) oraz Filar Sutry Mahakaruna Dharani. Pawilon Niebiańskich Królów zawiera 380-letnią stelę Helin, która powstała w okresie panowania dynastii Ming (1368-1644). Źródło Mycia Misek zostało wykopane w 527 roku, specjalnie po to, aby Bodhidharma mógł w nim myć swoje mnisie miski. Filar Sutry Mahakaruna Dharani pochodzi z roku 826 i został wykonany w odmianie piaskowca. Na każdym z jego ośmiu boków wyryto tekst Sutry Mahakaruna Dharani[4].
Wideo
Linki zewnętrzne
- Oriental Architecture
- Travel Guide
- China Travel. chinatraveldepot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-26)].
- Mountain Song
- China Trave Compass
- China Guide
- Virtual Tourist. virtualtourist.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)].
Adres
- 109 Guangxiao Road, Guangzhou, China
Bibliografia
- Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. India and China. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 349. ISBN 0-02-908270-6.
- Jiang Wu. Enlightenment in Dispuite. The Reinvention of Chan Buddhism in Seventeenth-Century China. Oxford University Press. Oxford. 2008. Str. 457. ISBN 978-0-19-533357-2
Uwagi
- ↑ Heinrich Dumoulin informuje, że wydarzenie to zaszło w klasztorze Faxing. Jednak w okolicy Kantonu nie ma klasztoru o takiej nazwie. Być może klasztor Guangxiao nosił przejściowo nazwę Faxing
Przypisy
- ↑ Guangxiao Temple, Guangzhou. virtualtourist.com. [dostęp 2015-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)]. (ang.).
- 1 2 3 Guangxiaosi Temple, Guangzhou, China. orientalarchitecture.com. [dostęp 2015-02-15]. (ang.).
- ↑ Jiang Wu. Enlightenment in Dispuite. Str. 98
- 1 2 3 Bright Filial Piety Temple. travelchinaguide.com. [dostęp 2015-02-15]. (ang.).
- ↑ Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. India and China. Str. 129
- ↑ Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. India and China. Str. 134
Galeria
- Brama klasztorna
- Budynek Wielkiego Zwycięzcy (skt Mahavira)
- Archiwalne zdjęcie budynku Mahaviry
- Gulou - Wieża Bębna
- Yifata
- Zachodnia Żelazna Stupa
- Pawilon Szóstego Patriarchy Huinenga
- Źródło Mycia Misek
- Lampa
- Filar Sutry Mahakaruna Dharani (zdjęcie archiwalne)
- Buddyjska Triada
- Posąg Buddy z wyraźnymi wpływami tajskimi
- Święte drzewo figowe
- Archiwalne zdjęcie klasztoru