Grzmięca
osada
Ilustracja
Wielorodzinna zabudowa wielkopłytowa, koło hodowli ryb
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

brodnicki

Gmina

Zbiczno

Sołectwo

Gaj-Grzmięca

Liczba ludności (2006)

70

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

87-312[1]

Tablice rejestracyjne

CBR

SIMC

0850661

Położenie na mapie gminy Zbiczno
Mapa konturowa gminy Zbiczno, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Grzmięca”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Grzmięca”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Grzmięca”
Położenie na mapie powiatu brodnickiego
Mapa konturowa powiatu brodnickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Grzmięca”
Ziemia53°20′27″N 19°25′50″E/53,340833 19,430556[2]

Grzmięca – osada w Polsce, część wsi Gaj-Grzmiąca położonej w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, w zachodniej części gminy Zbiczno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Gospodarka

Najstarszą działalnością zawodową ludności obecnej osady stanowi produkcja rolnicza. W okresie PRL założono tutaj Państwowe Gospodarstwo Rolne w ramach socjalizacji rolnictwa, znacznie nasilonego za linią dawnego Zaboru Pruskiego jak i samych dawnych Prus. W wyniku tego powstał Ośrodek Hodowli Ryb (OHR) w Grzmiący, składający się ze stawów, magazynów i bloków mieszkalnych.

Obecnie kapitał OHR funkcjonuje jako Ośrodek Zarybieniowy Polskiego Związku Wędkarskiego prowadzony przez Okręg PZW w Toruniu. Jest to jeden z najnowocześniejszych w Europie ośrodków hodowli jesiotra ostronosego, jak również ryb łososiowatych. W 2009 roku, zainwestowano w niego 4 miliony złotych (według kursu z 2009), w celu stworzenia przedszkola hodowlanego do reintrodukcji wymarłego w kraju gatunku jesiodra bałtyckiego, poprzez hodowlę odmiany kanadyjskiej, a następnie wypuszczenie i doprowadzenie do jego ewolucji dostosowanej do warunków Bałtyku, powodując ponowne powstanie nieistniejącego już gatunku. Produkcja wynosi ponad 50 000 ryb rocznie, o długości 3-4 m. Sam zakład prowadzi też hodowlę ryb do celów konsumpcyjnych, wędzarnię i sprzedaż bezpośrednią poprzez Zespół Gospodarki Wędkarsko-Rybackiej[3]. W 2016 wizytowali go europarlamentarzyści Ulrike Rodust i Jarosław Wałęsa[4].

Miejscowość jest ośrodkiem wędkarstwa (znajduje się tutaj płatne łowisko Gospodarstwa Rybackiego), a także działalności wypoczynkowej związanej z tą dziedziną. W budynkach wielkopłytowych, funkcjonuje wynajem apartamentów wakacyjnych[5], z wypożyczalnią łodzi wędkarskich, rowerów, a w sąsiadujących ośrodkach kajaków i rowerów wodnych. W miejscowości działa także smażalnia ryb, wraz z polem biwakowym i plażą[6]. Koło budynku tartaku, utworzono restaurację[7].

W miejscowości funkcjonuje elektrownia fotowoltaiczna, składająca się z 105 paneli[8]. Taki typ pozyskiwania energii (25 paneli) prowadzi też oddział Brodnickiego Parku Krajobrazowego.

W pobliżu zakładów rybnych funkcjonuje zbudowana w ramach PGR, elektrownia wodna przepływowa na Skarlance, przesmyku pomiędzy jeziorami Kurzyny i Strażym. Dwa jazy wodne: młyński, piętrzący wody m.in. na potrzeby MEW Grzmięca oraz drugi, rozbudowany w 2001, utrzymuje ustabilizowany poziom lustra wody na okolicznych jeziorach Pojezierza Brodnickiego. Różnica poziomów między górnym i dolnym lustrem wody wynosi 5,2 m w przesmyku. To jedyny zakład produkcji energii elektrycznej metodą przepływu wody, na terenie Brodnickiego Parku Krajobrazowego[9].

Turystyka

Pole biwakowe w Grzmięcy

Prócz ośrodków rekreacyjnych związanych z wędkarstwem i jeziorami, w osadzie działa również Ogród Dydaktyczny BPK, związany z leśną lokalizacją miejscowości[10]. Koło apartamentów istnieje plac zabaw[11].

Pomniki przyrody

Miejscowość posiada zrośnięte ze sobą dęby "Adam i Ewa", nazwane tak ze względu na fakt, iż miejscowa ludność pytana przez przyjezdnych "od kiedy dęby tutaj stoją", odpowiadała często "od początku - jak Adam i Ewa". Dęby te zostały wpisane na listę pomników przyrody. Drzewa pozostały nienaruszone, aż do roku 1989, gdy to jedno z nich zostało trafione piorunem, który uszkodził jego górną część. Obecnie ochrona pomnika przyrody jest finansowana i wykonywana przez BPK Stowarzyszenie Pojezierze Brodnickie[12].

Historia

Miejscowość leży na terenach Ziemi Chełmińskiej, kwalifikowanej potem jako część Prus Zachodnich. Koło plaży istnieje bunkier - polski schron bojowy z 1939 roku typu tradytor, wykorzystany ponownie w styczniu 1945 przez Niemców podczas walk z Armią Czerwoną, lokalnie zwany "strzelnicą"[13].

Architektura

Miejscowość posiada osiedle bloków zabudowy wielorodzinnej, stworzonej w technice wielkiej płyty, w okresie PRL jako część Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Oprócz tego istnieją domy zabudowy jednorodzinnej, a także zespół budynków związanych z sektorem gospodarki rybnej.

Transport

Przybrzeżna osada posiada jedną główną, asfaltową drogę o ograniczeniu prędkości do 60 km/h[14], rozszerzającą się na dwa przy granicy osady, oraz sieć betonowych i gruntowych dróg zakładowo-osiedlowych, razem w Grzmiący istnieje ponad kilometr dróg. Na wybrzeżu jeziora istnieją trzy przystanie oraz molo dla łódek, kajaków i rowerów wodnych[15].

Przy wjeździe od strony wschodniej zlokalizowany jest przystanek autobusowy "Grzmiąca" z zadaszeniem i zatoką autobusową po stronie przeciwnej, zbudowanej w ramach funduszy Unii Europejskiej[16].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 348 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 173925
  3. ↑ Marek Ewertowski, Grzmięca. Reintrodukcja królewskiej ryby - Drwęca, przedszkole dla jesiotra, „Gazeta Pomorska”, 10 sierpnia 2009.
  4. ↑ MM, Przedstawiciele Parlamentu Europejskiego w Grzmięcy, w: Wiadomości Wędkarskie, nr 7/2016, s. 68, ISSN 0137-8104
  5. ↑ Raj z chaczykiem [online].
  6. ↑ Google Maps, Smażalnia Ryb Grzmięca u Natalii [online].
  7. ↑ Google Maps [online].
  8. ↑ Google Maps [online].
  9. ↑ Natura Warmii i Mazur, Grzmięca: jazy na Skarlance [online], 19 lipca 2011.
  10. ↑ Google Maps, Ogród dydaktyczny BPK [online].
  11. ↑ Google Maps, Plac zabaw [online].
  12. ↑ Radosław Stawski, Adam i Ewa połączone korzeniami, czyli historia dwóch pomników przyrody, „Czas Brodnicy”, 28 czerwca 2020.
  13. ↑ Wikimapia, Grzmięca, Dawny Bunkier [online].
  14. ↑ Google Maps [online].
  15. ↑ Google Maps [online].
  16. ↑ Google Maps [online].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.