Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
groszek wiosenny |
Nazwa systematyczna | |
Lathyrus vernus (L.) Bernh. Syst. Verz. 247. 1800 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Groszek wiosenny (Lathyrus vernus (L.) Bernh.) – gatunek rośliny zielnej z rodziny bobowatych (motylkowatych). Rośnie dziko na znacznych obszarach Azji i na terenie niemal całej Europy[4]. W Polsce jest rozpowszechniony, zwłaszcza na południu[5].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina wieloletnia rosnąca w małych kępach.
- Łodyga
- Pojedyncza, wzniesiona, nieco owłosiona, o wysokości od 20 do 40 cm. Jest bruzdowana, łukowato wygięta i ma żywozielony kolor. Wyrasta z czołgającego się i rozgałęzionego kłącza.
- Liście
- Parzystopierzaste z 2–4 parami szeroko jajowatych listków, spiczaste, jasnozielone i błyszczące. Wyrastają z prostej, nierozgałęzionej łodygi. Osadka liścia zakończona jest małym kończykiem.
- Kwiaty
- Długości 15–18 mm, zebrane są w groniaste kwiatostany od pięciu do dziesięciu kwiatów. Kwiaty różniące się barwą, początkowo są koloru czerwonofioletowego, a z wiekiem stają się niebieskofioletowe. Kwiat składa się z 5-działkowego kielicha, 5 płatków korony, 1 słupka, 9 pręcików zrośniętych w rurkę wokół słupka i 1 wolnego pręcika. Wokół właśnie tego wolnego pręcika występują miodniki w rynience jego nitki pręcikowej.
Biologia i ekologia
Bylina, geofit ryzomowy. Kwiaty zapylane są przez trzmiele, gdyż tylko one dostać się mogą do nektaru. Kwitnie: kwiecień – maj. Po dojrzeniu dwie łupiny strąka skręcają się śrubowato, wyrzucając nasiona na pewną odległość. Siedlisko: lasy liściaste i ich skraje, zarośla. Lubi gleby próchniczne, umiarkowanie wilgotne o odczynie lekko kwaśnym i obojętnym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia[6]. Roślina pokarmowa gąsienicy motyli Wietek morsei i Pasyn debrak.
Zastosowanie i uprawa
- Zastosowanie. Ze względu na swoje ładne i zakwitające wczesną wiosną kwiaty jest czasami uprawiany jako roślina okrywowa w cienistych miejscach ogrodu skalnego lub pod drzewami.
- Uprawa. Nasiona wysiewa się pod koniec marca lub na początku kwietnia wprost do gruntu, po 4–6 nasion w jednej kupce, w rozstawie 20 × 50 cm[7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Lathyrus vernus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 325, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.
Bibliografia
- Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- BioLib: 40001
- EoL: 703989
- EUNIS: 169847
- FloraWeb: 3320
- GBIF: 5356704
- identyfikator iNaturalist: 126756
- IPNI: 502084-1
- ITIS: 820411
- NCBI: 313120
- Plant Finder: 280702
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-8891
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:502084-1
- Tela Botanica: 38053
- identyfikator Tropicos: 13073799
- USDA PLANTS: LAVE7