Golteria rozesłana
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

golteria

Gatunek

golteria rozesłana

Nazwa systematyczna
Gaultheria procumbens L.
Sp. Pl. 1: 395. 1753

Golteria rozesłana, gaulteria rozesłana, starzęśla rozesłana (Gaultheria procumbens L.) – gatunek rośliny okrywowej[3] z rodziny wrzosowatych.

Występowanie

Występuje na wschodzie Ameryki Północnej.

Morfologia

Pokrój
Wiecznie zielona krzewinka o pokroju płożącym, do 15 cm wysokości.
Liść
Eliptyczny, ząbkowany, od strony wierzchniej błyszczący. Liście skupione są na końcach gałązek.
Kwiaty
Dzbankowate[3], skupione pojedynczo lub w skąpokwiatowych gronach. Kwitnie w lipcu i sierpniu.
Owoce
Okrągła torebka o średnicy od 8 do 15 mm, koloru różowego.

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza dostarczająca olejków eterycznych, w handlu znanych pod nazwą "wintergreen oil". Pozyskuje się go w procesie destylacji. Używany jako środek przeciwbólowy, przeciwzapalny, antyseptyczny i moczopędny[4]. Wykorzystywane są również w przemyśle perfumeryjnym i spożywczym[5].
  • Jest uprawiana jako roślina ozdobna.

Uprawa

Optymalnym stanowiskiem dla golterii rozesłanej jest gleba umiarkowanie wilgotna, lekka, przepuszczalna i bogata w próchnicę o kwaśnym pH (3,5 - 4,2)[6].

Stanowisko półcieniste. Jest odporna na mrozy.

Pokrój
Owoc-torebka

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
  3. 1 2 Jadwiga Waźbińska, Beata Płoszaj, Golteria Rozesłana (Gaultheria Procumbens L.) jako alternatywna krzewinka okrywowa, 2007.
  4. ↑ Anna Kwiatkowska, Agnieszka Mielczarek, Tomasz Gajewski, Wykorzystanie olejków eterycznych w środkach do higieny jamy ustnej, „Nowa Stomatologia” (3/2017), 2017, s. 148-155.
  5. ↑ Pliszka B, Wazbinska J., Huszcza-Ciolkowska G., Związki polifenolowe i biopierwiastki w owocach golterii rozesłanej [Gaultheria procumbens L.] zbieranej w różnych terminach dojrzałosci, „Biuletyn Magnezologiczny”, 2009.
  6. ↑ Agnieszka Lach, Golteria rozesłana - właściwości lecznicze i uprawa w ogrodzie [online], Poradnik Ogrodniczy [dostęp 2019-01-29].

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.