Gościeszyn
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

żniński

Gmina

Rogowo

Wysokość

120 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

247[1]

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

88-422[2]

Tablice rejestracyjne

CZN

SIMC

0094219

Położenie na mapie gminy Rogowo
Mapa konturowa gminy Rogowo, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gościeszyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gościeszyn”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Gościeszyn”
Położenie na mapie powiatu żnińskiego
Mapa konturowa powiatu żnińskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gościeszyn”
Ziemia52°39′25″N 17°43′33″E/52,656944 17,725833[3]
Fragment wsi

Gościeszyn – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Rogowo.

Wieś duchowna Gościszyno, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[4].

Współczesność i zabytki

We wsi znajduje się kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z lat 1959–1960 (sanktuarium maryjne). Wewnątrz wisi cudowny obraz Matki Boskiej w Ogrodzie Mistycznym z XV w., najprawdopodobniej szkoła niderlandzka z kręgu artystycznego Dirka Boutsa[5][6]. Obecnie funkcję proboszcza pełni ks. Henryk Sawiński.

We wsi działa Zespół Szkół Publicznych, jednostka OSP, zakład produkcyjny drewnianej architektury ogrodowej i więźb dachowych, dwa sklepy spożywczo-przemysłowe, przystanek autobusowy, punkt pocztowy.

W latach 1934–1939 istniała gmina Gościeszyn. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gościeszyn, po jej zniesieniu w gromadzie Rogowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 247 mieszkańców[1]. Jest dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Rogowo.

Geografia

Wieś położona jest na Pojezierzu Gnieźnieńskim, tuż za południową granicą Pałuk.

Historia

Dokładna data założenia wsi nie jest znana, historycy uważają, że istniała już w okresie bulli protekcyjnej wydanej przez papieża Innocentego II w roku 1136.[7] Nazwa wsi wywodzi się od imienia Gościsza, które to wymienia wspomniana bulla. Osadnik ten lub jego syn mógł być założycielem miejscowości, świadczyć może o tym końcówka w nazwie „-szyn”, która początkowo mogła mieć wydźwięk „-syn”. Od wieków związany z Wielkopolską[8][9]. Wieś stała się ośrodkiem religijnego i społecznego oddziaływania po wybudowaniu w XIV w. pierwszego kościoła i utworzeniu parafii.

Przed 1929 r. powstaje agencja pocztowa. Pierwsza łączność pocztowa wsi odbywała się już w drugiej połowie XIX w. poprzez pocztę konną. Z Gniezna lasami przez Ganinę i Sarnówko jeździł dyliżans pocztowy, w Gościeszynku przed oberżą wydawano listy, dalsza podróż odbywała się przez Budzisław, gdzie wymieniano konie i dalej ruszano w kierunku Żnina i Bydgoszczy. W okresie międzywojennym wieś była siedzibą gminy, która kierował wójt Franciszek Sobczak, właściciel ziemski wywieziony w 1939 r. do Generalnego Gubernatorstwa. Pierwsza szkoła powstała w XVIII w. W latach 1919-1939 szkoła miała kategorię II stopnia z klasami od I do VI. W czasie okupacji hitlerowskiej do szkoły uczęszczały tylko niemieckie dzieci, polskie musiały przenieść się do pobliskiej wsi Cegielnia. W 1968 r. Społeczny Komitet Budowy Szkoły zaczął budowę nowej siedziby, którą otwarto 4 września 1971 r. Od 1954 r. działała pierwsza regularna linia PKS zapewniająca dojazd do Żnina[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 328 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35420
  4. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  5. ↑ E.J. Wolscy, Dokumentacja konserwacji i restauracji obrazu Madonna w ogrodzie mistycznym.
  6. ↑ Obraz ten został w roku 1992 skradziony i wywieziony na Zachód, gdzie błędnie zakwalifikowano go jako falsyfikat. Przywieziony z powrotem do Polski, został odnaleziony przez policję pod Wrocławiem, po czym wrócił do Gościeszyna – zob. Piotr Schutta Złodzieje, fałszerze i zbieracze, „Express Bydgoski” nr 298 z 23.12.2011
  7. ↑ H.J. Hładynowicz, Zmiany krajobrazu i rozwój osadnictwa w Wielkopolsce od IV do XI w., Lwów 1931.
  8. ↑ S. Kozierowski, Szematyzm historyczny ustrojów parafialnych dzisiejszej archidiecezji gnieźnieńskiej, Poznań 1934.
  9. ↑ S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych dzisiejszej archidiecezji gnieźnieńskiej, Poznań 1914.
  10. ↑ E. Rychlicki, Między Trzemesznem a Żninem, z dziejów kościoła parafialnego i wsi Gościeszyn, W.K. „Eury”, Chorzów 2009 r.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.