Gierałcice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Michała Archanioła
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Głuchołazy

Wysokość

270–320[1] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

882[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-340[3]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0494686

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gierałcice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gierałcice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Gierałcice”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gierałcice”
Ziemia50°20′17″N 17°19′14″E/50,338056 17,320556[4]

Gierałcice (daw. Gierałtowice, niem. Giersdorf[5][6]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[7]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej, na terenie Przedgórza Burgrabickiego, będącego częścią Przedgórza Paczkowskiego.

Częścią wsi jest Radzów[8].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 882 osoby[2].

Geografia

Zdjęcie lotnicze Gierałcic i ich okolicy

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 1 km od granicy z Czechami, na Przedgórzu Paczkowskim. Należy do Euroregionu Pradziad[9].

Środowisko naturalne

W Gierałcicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,8 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Gierałcic wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[10].

Nazwa

W 1284 r. miejscowość została wymieniona pod nazwą Geraltici[5], a w 1301 r. pod nazwą Gesen (Jesionów)[1].

Nazwa miejscowości pochodzi od nazwiska pierwszego sołtysa kolonizacyjnego[1].

Historia

Miejscowość ponownie lokowana w 1210 roku[1].

W latach 1945–1950 Gierałcice należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1991 stacjonowała w Gierałcicach strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza, która podlegała 45 Batalionowi WOP w Prudniku. 16 maja 1991 r. strażnica została przejęta przez Straż Graniczną i funkcjonowała do 1 stycznia 2003 roku, kiedy to została rozformowana[11].

Zabytki

Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[12]:

  • kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, wzmiankowany w 1300 roku[5], późnogotycki z 1503 roku, lata 1869–1891, o cechach neogotyckich[1] z renesansową wieżą zakończoną ostrym hełmem barokowym pochodzącym z 1615 roku,
  • dwór z XVII wieku, k. XIX wieku; zbudowany w stylu gotyckim (1492 rok), przebudowany na renesansowy w XVI wieku, z herbami biskupstwa nyskiego i rodziny von Troilo z 1615 r. na frontonie[1][5].

Inne zabytki:

Ochotnicza straż pożarna

W Gierałcicach działa ochotnicza straż pożarna. OSP niejednokrotnie brało udział w Mistrzostwach Województwa Opolskiego oraz Mistrzostwach Polski (różne grupy), a także w zawodach w Niemczech czy Czechach.

Gospodarka

W Gierałcicach znajduje się rolnicza spółdzielnia produkcyjna.

Turystyka

15 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Gierałcice prowadziła trasa „Szlakiem błogosławionej Marii Luizy Merkert”[13].

Szlaki rowerowe

Przez Gierałcice prowadzą szlaki rowerowe[14]:

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Wycieczki dalsze. W: Zbygniew Martynowski, Krzysztof R. Mazurski: Głuchołazy i okolice. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i turystyka”, 1977, s. 50–51. (pol.).
  2. 1 2 GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A..
  4. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32503
  5. 1 2 3 4 Głuchołazy – Sołectwo Gierałcice – (270–320 m n.p.m.), niem. Giersdorf. Urząd Miejski w Głuchołazach. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).
  6. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  9. ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-11-25].
  10. ↑ Klimat: Gierałcice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-25].
  11. ↑ Zarządzenie nr 0-58 z dnia 13.12.2002 roku Komendanta Głównego Straży Granicznej.
  12. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 62.
  13. ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  14. ↑ Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1.

Bibliografia

  • Słownik Geografii Turystycznej Sudetów. Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie, tom 21 A-M, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, s. 235–238
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.