Garnek
wieś
Ilustracja
Dawna stróżówka przy dworze Reszków, ob. biblioteka
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

częstochowski

Gmina

Kłomnice

Liczba ludności (2008)

824

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-270[1]

Tablice rejestracyjne

SCZ

SIMC

0134172

Położenie na mapie gminy Kłomnice
Mapa konturowa gminy Kłomnice, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Garnek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Garnek”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Garnek”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Garnek”
Ziemia50°53′01″N 19°27′13″E/50,883611 19,453611[2]

Garnek – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Kłomnice[3][4].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Nazwa

Wieś ma metrykę średniowieczną i jest notowana od XIV wieku. Wymieniona w 1398 jako de Garnek, 1511-12 Garnek, 1523 Garnek, 1552 Garki, 1787 Garnek, 1827 Garnek, 1881 Garnek. Nazwa pochodzi od określenia garnek czyli zagłębiene gruntu w kształcie garnka lub od nazwy osobowej Garnek[5].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Garnek[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0134249Błonieprzysiółek
0134203Mościskoczęść wsi
0134210Pod Fabrykączęść wsi
0134226Poddąbekczęść wsi

Historia

W 1750 dziedzicem wsi był Bystrzanowski, który wzniósł w niej kaplicę dworską pełniącą później rolę miejscowego kościoła. W 1850 została ona przebudowana przez Ksawerego Grodzickiego, który dobudował do kościoła wieżę[6].

Pod koniec XIX wieku miejscowość jako folwark oraz wieś Garnek leżącą nad rzeką Wartą i Wiercicą odnotował Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Leżała ona w powiecie noworadomskim, gmina Garnek, parafia Kłomnice. W 1827 wieś liczyła 38 domów, w których mieszkało 300 mieszkańców, a w 1882 127 domów z 765 mieszkańcami. Miejscowość miała 879 morg należących do włościan i posiadała kościół oraz szkołę początkową. Mieścił się w niej także urząd gminy, któremu podlegały okoliczne miejscowości: Karczewice z folwarkiem, Kuźnica, Piaski, Kajetanowice, Milanów, Dąbek, Raków, Chmielarze, Kąt oraz folwark Antoniów[6].

Do 1954 roku istniała gmina Garnek.

We wsi mieszkał i zmarł śpiewak operowy Edward Reszke.

Zabytki

  • pozostałości założenia parkowego projektu W. Kronenberga,
  • pozostałości założenia dworsko-folwarcznego projektowanego m.in. przez Fr. Arveuf'a dla Edwarda Reszke (zachowane budynki gospodarcze i pozostałości czworaków oraz reprezentacyjna stróżówka);
  • kapliczki:
    • figura maryjna fundacji Reszków,
    • kapliczki filarowe z XIX i XX w;
    • chałupy wiejskie z XIX wieku.

Inne obiekty

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 252 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 31784
  3. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. 1 2 GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Rymut 1999 ↓, s. 90-91.
  6. 1 2 3 Garnek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 494.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.