Głogownik

Głogownik
	; Głogownik Frasera
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	głogownik
	Nazwa systematyczna
	Photinia Lindl.; Trans. Linn. Soc. London 13: 103 (1821)
	Typ nomenklatoryczny
	P. arbutifolia Lindley

Photinia glabra

Głogownik (Photinia Lindl.) – rodzaj roślin należący do rodziny różowatych. Liczy w zależności od ujęcia systematycznego od ok. 40 do ok. 60^[5]^[6] gatunków (problematyczna jest zarówno klasyfikacja wewnątrzrodzajowa, jak i relacje względem blisko spokrewnionych rodzajów). Zasięg rodzaju obejmuje Himalaje oraz południowo-wschodnią i wschodnią Azję^[7], z centrum zróżnicowania w Chinach, gdzie rosną 43 gatunki, w tym 32 endemity^[5]. Jeden gatunek – Photinia arbutifolia (w alternatywnym ujęciu Heteromeles arbutifolia) występuje w Kalifornii i północno-zachodnim Meksyku^[8]^[3]. Rośliny z tego rodzaju rosną w różnego typu lasach oraz na stokach na obszarach górskich^[8].

Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza dla młodych, intensywnie czerwono zabarwionych liści^[8].

Morfologia

Photinia villosa

Pokrój: Krzewy i drzewa osiągające do 15 m wysokości^[8]. Pędy są wzniesione, nagie, starsze o korze szarej, pozbawione są krótkopędów i cierni^[6].
Liście: Zimozielone lub sezonowe^[7], skrętoległe, pojedyncze, krótkoogonkowe, wsparte wolnymi i odpadającymi przylistkami. Blaszka eliptyczna do jajowatej, o długości od 3 do 20 cm, cienka lub skórzasta, płaska, zwykle piłkowana, rzadko całobrzega^[5]^[6].
Kwiaty: Zebrane po 150–300 w szczytowe, złożone, baldachogroniaste lub spłaszczone wiechowate kwiatostany. Hypancjum kubeczkowate, dzwonkowate do walcowatego osiąga do 2 mm średnicy i zwykle jest nagie. Działek kielicha jest 5, są one zagięte, trójkątne. Płatków korony jest także 5, są one zawsze białe, zaokrąglone do eliptycznych. Cała korona rzadko przekracza średnicę 12 mm. Pręciki, których jest ok. 20, są podobnej długości lub krótsze od płatków. Zalążnie tworzy 2–5 owocolistków przyległych lub przyrośniętych w środkowej części do hypancjum, tworzących odpowiadającą liczbie owocolistków liczbę szyjek słupka. W każdym owocolistku powstaje jeden lub dwa zalążki^[5]^[6].
Owoce: Pozorne określane mianem głogowatych – ich nibyowocnia powstaje z mięśniejącego dna kwiatowego, otaczającego właściwe owoce – jednonasienne orzeszki. Owoce pozorne są kulistawe, jajowate lub elipsoidalne o długości 4–8 mm, rzadziej do 12 mm, po dojrzeniu barwy czerwonej lub czarnej. Na szczycie z trwałymi, rozpostartymi działkami. W każdej komorze rozwija się 1–2 nasiona^[5]^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Pyreae, podrodziny Spiraeoideae (dawniej Pomoideae) z rodziny różowatych Rosaceae^[9] lub (w innym ujęciu) do podplemienia Malinae, plemienia Maleae, podrodziny Amygdaloideae w tej samej rodzinie^[10].

W różnych ujęciach włączane są tutaj lub wyodrębniane jako osobne rodzaje: Stranvaesia Lindl., Pourthiaea Decne., Heteromeles M.Roem.^[3]^[5]^[6], w szerokim ujęciu włączano tu nawet rodzaj aronia Aronia^[8].

Wykaz gatunków^[3]^[5]

Photinia amphidoxa (C.K.Schneid.) Rehder & E.H.Wilson
Photinia anlungensis T.T.Yu
Photinia arbutifolia Lindl.
Photinia berberidifolia Rehder & E.H.Wilson
Photinia bodinieri H. Léveillé
Photinia brandisii Stapf
Photinia chihsiniana K.C.Kuan
Photinia chingiana Hand.-Mazz.
Photinia chingshuiensis (T.Shimizu) T.S.Liu & H.J.Su
Photinia crassifolia H.Lév.
Photinia cucphuongensis T.H.Nguyên & Yakovlev
Photinia davidiana (Decne.) Cardot
Photinia fokienensis (Finet & Franch.) Franch. ex Cardot
Photinia × fraseri Dress – głogownik Frasera
Photinia glabra (Thunb.) Jacob-Makoy
Photinia griffithii Decne.
Photinia guerreris J.B.Phipps
Photinia hirsuta Hand.-Mazz.
Photinia impressivena Hayata
Photinia integrifolia Lindl.
Photinia lanuginosa T.T.Yu
Photinia lasiogyna (Franch.) C.K.Schneid.
Photinia lindleyana Wight & Arn.
Photinia lochengensis T.T.Yu
Photinia loriformis W.W.Sm.
Photinia matudae Lundell
Photinia megaphylla T.T.Yu & T.C.Ku
Photinia mexicana Hemsl.
Photinia microcarpa Standl.
Photinia oblongifolia Standl.
Photinia pilosicalyx T.T.Yu
Photinia podocarpifolia T.T.Yu
Photinia prionophylla (Franch.) C.K.Schneid.
Photinia prunifolia (Hook. & Arn.) Lindl.
Photinia pustulata Lindl.
Photinia serratifolia (Desf.) Kalkman
Photinia sorbifolia W.B.Liao & W.Guo
Photinia stenophylla Hand.-Mazz.
Photinia taishunensis G.H.Xia, L.H.Lou & S.H.Jin
Photinia tushanensis T.T.Yu
Photinia undulata (Decne.) Cardot
Photinia villosa (Thunb.) DC. – głogownik kosmaty
Photinia wrightiana Maxim.
Photinia zhejiangensis P.L.Chiu

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
1 2 3 4 Photinia Lindl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-25].
↑ Photinia Lindley. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-12-25].
1 2 3 4 5 6 7 Lu Lingdi, Stephen A. Spongberg: Photinia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-25].
1 2 3 4 5 6 Guy L. Nesom: Photinia Lindley. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-25].
1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
1 2 3 4 5 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 259. ISBN 0-333-73003-8.
↑ D.D. Potter D.D. i inni, Phylogeny and classification of Rosaceae, „Plant Systematics and Evolution”, 266, 2007, s. 5–43, DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9 .
↑ Genus Photinia Lindl.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-12-25].

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).

[powo-3] 1 2 3 4 Photinia Lindl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-25].

[ing-4] Photinia Lindley. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-12-25].

[china-5] 1 2 3 4 5 6 7 Lu Lingdi, Stephen A. Spongberg: Photinia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-25].

[america-6] 1 2 3 4 5 6 Guy L. Nesom: Photinia Lindley. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-25].

[E-7] 1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[philips-8] 1 2 3 4 5 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 259. ISBN 0-333-73003-8.

[9] D.D. Potter D.D. i inni, Phylogeny and classification of Rosaceae, „Plant Systematics and Evolution”, 266, 2007, s. 5–43, DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9 .

[grin-10] Genus Photinia Lindl.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-12-25].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]