Gąsawy Plebańskie
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

szydłowiecki

Gmina

Jastrząb

Liczba ludności (2011)

284[1][2]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-502[3]

Tablice rejestracyjne

WSZ

SIMC

0623959[4]

Położenie na mapie gminy Jastrząb
Mapa konturowa gminy Jastrząb, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gąsawy Plebańskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Gąsawy Plebańskie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gąsawy Plebańskie”
Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego
Mapa konturowa powiatu szydłowieckiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gąsawy Plebańskie”
Ziemia51°13′42″N 20°57′19″E/51,228333 20,955278[5]

Gąsawy Plebańskie – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Jastrząb[4][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego[7].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Jastrzębiu[8].

Historia

Kościół przed 1911

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wymienia Gąsawy Plebańskie jako wieś w powiecie radomskim, gminie Rogów parafii Jastrząb. W drugiej połowie XIX w. wieś posiadała 35 domy, 175 mieszkańców, 537 mórg ziemi włościańskiej i 253 dworskiej.Gąsawy Plebańskie należały do biskupa krakowskiego(Długosz,II 487)[9].

Ksiądz Jan Wiśniewski w "Dekanacie Radomskim[10]" z 1911 r. dokładnie opisuje wygląd drewnianego kościoła pod wezwaniem Wszystkich Świętych, który stał we wsi do czasu jego rozbiórki w 1906 r.:

"Wieś ta niezmiernie starożytna była do XV w. parafjalną. miała modrzewiowy kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych i probostwo. Gdy w r. 1434 kardynał Oleśnicki przeniósł parafię do Jastrzębia, kościół w Gąsawach stał się filjalnym. Pierwotnie stać musiał w innem miejscu, skoro dawny inwentarz takie o nim podaje wiadomości: kościół modrzewiowy w r. 1841 na miejsce obecne (w pobliżu kolejowego planu, jadąc od Radomia po stronie prawej) przeniesiony; długości 27 łokci, szerokości 16, wewnątrz i zewnątrz obity tarcicami, gontem kryty; na kościele kopuła, od zachodu kruchta obszerna 8 łokci w kwadrat, pułap z tarcic, nad kruchtą kopułka opatrzona sygnaturą. Zakrystja długości 9 łokci szerokości 7 łok. nad zakrystją loża. Okien 5. w zakrystyi 6-te.

Ołtarz wielki drewniany, snycerskiej roboty z obrazem Wszystkich Świętych, bardzo zniszczony.

Po prawej stronie w prezbyterjum stoi ołtarz ze starodawnym obrazem Najśw. Maryi Panny Bolesnej uważany za cudowny.

W nawie dwa ołtarze: po prawej ręce Pana Jezusa na krzyżu, po lewej Trójcy Przenajświętszej.

Przed wielkim ołtarzem wisi cynowa lampa.

W kościele wisiały portrety, obecnie znajdujące się w kościele w Jastrzębiu. Pierwszy wyobraża kapłana w sile wieku w stojącej postaci, wspartego na stole pokrytym czerwonem suknem. [...]

Odpustów w G. było cztery: na M. Bos. Bolesną na Poniedz. Wielk., na Poniedz. Ziel. św. i na Wszyst. Święt.

Kościółek w Gąsawach dotrwał do r. 1906, w którym bez potrzeby rozebranym został. Na parę dni przedtem art. mal. Jan Sobecki zrysował go. [...]"

Przypisy

  1. ↑ Wieś Gąsawy Plebańskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 254 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32063
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Główny Urząd Statystyczny: Teryt-Gąsawy Plebańskie. [dostęp 2013-08-08].
  8. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  9. ↑ Gąsawy-Rządowe'',wś. i G. Plebańskie'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 508.
  10. ↑ Dekanat radomski - Radom Digital Library [online], bc.radom.pl [dostęp 2019-11-20].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.