Otwarcie granic

Konferencja 9 listopada 1989 r.

Po usunięciu ze stanowiska Ericha Honeckera jesienią 1989 Güntera Schabowskiego ustanowiono nowym rzecznikiem prasowym SED. 9 listopada wieczorem prowadził on transmitowaną na żywo w NRD konferencję prasową, podczas której, pod sam jej koniec, niespodziewanie oświadczył, że:

Zaraz potem, na pytanie jednego z dziennikarzy, od kiedy to zarządzenie obowiązuje, odpowiedział, że według jego wiedzy wchodzi ono w życie natychmiast i dotyczy wszystkich granic NRD, w tym także granicy z Berlinem Zachodnim. Wypowiedź Schabowskiego była prawdopodobnie rezultatem pomyłki i nieznajomości przez niego dopiero co wydanego zarządzenia. W rzeczywistości złagodzone przepisy, umożliwiające wyjazd z terytorium NRD, wciąż jednak na podstawie paszportów i wiz, miały wejść w życie dopiero następnego dnia. Jego słowa powszechnie zinterpretowano (zarówno w NRD, jak i Republice Federalnej Niemiec) jako decyzję natychmiastowego otwarcia granic bez żadnych ograniczeń. Kilka godzin po tej konferencji, jeszcze tego samego wieczora, w wyniku zamieszania kompetencyjnego i pod naporem tłumów otwarte zostały szlabany na berlińskim przejściu granicznym na Bornholmer Strasse, a wkrótce potem wszystkie pozostałe do Berlina Zachodniego.

Po zjednoczeniu Niemiec

Günter Schabowski w 2007 roku

Po zjednoczeniu Niemiec Schabowski wziął na siebie moralną odpowiedzialność za zbrodnie systemu komunistycznego na obywatelach Niemiec, w tym także za strzelanie do ludzi nielegalnie przekraczających granicę. Stał się bardzo krytyczny zarówno wobec działań rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej jak i swoich własnych.

Od 1992 do 1995 pracował jako dziennikarz w tygodniku Heimat-Nachrichten (tłumaczenie: Wiadomości z ojczyzny), który założył wraz ze współpracownikami w Rotenburg an der Fulda^[5].

W latach 90. pracował jako doradca Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej podczas wyborów, co spowodowało, że na scenie politycznej został okrzyknięty mianem Krętogłowego^[6], ptaka zwanego ze swojej umiejętności obracania głowy o 180 stopni. Było to popularne przezwisko, które nadawano komunistom, którzy zaczęli propagować kapitalizm^[7].

W styczniu 1995 wszczęto postępowanie karne przeciwko niemu, Egonowi Krenzemu (ostatniemu sekretarzowi SED) oraz Güntherowi Kleiberowi. Po procesie, w którym przyznał się do winy i potępił działania rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej, został skazany na 3 lata więzienia w Spandau. W 2000 roku otrzymał od ówczesnego Burmistrza Berlina Eberharda Diepgena prawo łaski^[8]. Na wolność wyszedł po niespełna roku w grudniu 2000.

Był zagorzałym krytykiem partii Die Linke (ideologicznej następczyni Socjalistycznej Partia Jedności Niemiec). Od 2001 roku do śmierci współpracował z Bärbelą Bohley jako doradca Franka Steffela, członka oraz posła do Bundestagu z ramienia CDU^[9].