Imię i nazwisko |
Karl Franz Friedrich Chrysander |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Karl Franz Friedrich Chrysander (ur. 8 lipca 1826 w Lübtheen, zm. 3 września 1901 w Bergedorf[1][2]) – niemiecki muzykolog.
Życiorys
Był autodydaktą[2]. Początkowo pracował jako prywatny nauczyciel[1] i zajmował się historią muzyki w Meklemburgii[2]. W 1853 roku opublikował dwie rozprawy, Über die Molltonart in den Volksgesängen i Über das Oratorium, na podstawie których Uniwersytet w Rostocku przyznał mu w 1855 roku tytuł doktora[1][2]. Badał życie i twórczość Georga Friedricha Händla. W 1856 roku wspólnie z historykiem Gottfriedem Gervinusem założył Deutsche Händelgesellschaft[1][2]. Po jego rozpadzie, pomimo trudności materialnych i lokalowych, kontynuował swoje badania samodzielnie, w swoim domu urządził sztycharnię drukarską i osobiście zajmował się drukiem edycji źródłowych dzieł Händla[2]. W latach 1869–1871 wydał 5 tomów „Denkmäler der Tonkunst”, następnie wszedł w skład komitetu organizacyjnego „Denkmäler Deutscher Tonkunst”[2]. W latach 1868–1871 i 1875–1882 pisywał do „Allgemeine Musikalische Zeitung”[1]. W 1885 roku wspólnie z Philippem Spittą i Guido Adlerem powołał do życia pierwsze czasopismo muzykologiczne, „Vierteljahrsschrift für Musikwissenschaft”[1][2].
Twórczość
Prawie całe swoje życie twórcze poświęcił badaniom nad Georgiem Friedrichem Händlem[2]. Był autorem pierwszego wydania dzieł kompozytora, Georg Friedrich Händels Werke: Ausgabe der Drutschen Händelgesellschaft (100 tomów wyd. Lipsk i Bergedorf 1858–1894, 6 tomów uzupełniających wyd. 1888–1902)[1]. W swoich badaniach wykorzystywał rękopisy, starodruki i różne wersje opracowań, zwrócił też uwagę na problem zapożyczeń w twórczości kompozytorów XVIII wieku[2]. Dobór źródeł był jednak chaotyczny i nie spełnia wymogów dzisiejszego źródłoznawstwa[2]. Napisał także biografię Händla (3 tomy wyd. Lipsk 1858–1867), należącą do jednych z pierwszych dzieł historiografii muzycznej, której jednak nie zdołał ukończyć (treść urywa się na 1740 roku)[1][2]. Ponadto w swoich publikacjach podejmował zróżnicowaną tematykę, od kwestii edytorskich i przyczynkarstwa źródłowego po problemy życia muzycznego[2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 1 Aalt–Cone. New York: Schirmer Books, 2001, s. 645. ISBN 0-02-865526-5.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 195–196. ISBN 83-224-0223-6.
Linki zewnętrzne
- Friedrich Chrysander – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000110276666
- VIAF: 59212339
- LCCN: n82006552
- GND: 118816098
- LIBRIS: xv8chr2g1gm4wsc
- BnF: 12842429z
- SUDOC: 050635468
- SBN: RMLV063560
- NLA: 35354598
- NKC: jn20040202028
- BNE: XX888151
- NTA: 073167746
- BIBSYS: 90949517
- CiNii: DA05621912
- Open Library: OL1269199A
- PLWABN: 9810565493305606
- NUKAT: n97047405
- J9U: 987007273752805171
- PTBNP: 743759
- LNB: 000162453
- CONOR: 38239075
- LIH: LNB:tin;=CV
- RISM: people/51575
- WorldCat: lccn-n82006552