Franz Grashof
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1826
Düsseldorf

Data i miejsce śmierci

26 października 1893
Karlsruhe

Zawód, zajęcie

inżynier-mechanik, naukowiec, pedagog

Narodowość

niemiecka

Tytuł naukowy

profesor

Alma Mater

Uniwersytet Techniczny w Berlinie (Gewerbe-Institut)

Stanowisko

wykładowca akademicki

Pracodawca

Uniwersytet Techniczny w Berlinie, Karlsruher Institut für Technologie

Tablica z nazwą ulicy w Karlsruhe
Monument Düsseldorfie, poświęcony założycielom VDI

Franz Grashof (11 lipca 1826 w Düsseldorfie, zm. 26 października 1893 w Karlsruhe) – niemiecki inżynier-mechanik, naukowiec, profesor teoretycznego maszynoznawstwa w Karlsruher Institut für Technologie[1], jeden z twórców Verein Deutscher Ingenieure[2][3][4].

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Był synem nauczyciela-humanisty[2]. Uczęszczał do szkoły w Düsseldorfie. Od wczesnych lat interesował się mechaniką, ucząc się ślusarstwa; uczęszczał też do szkoły handlowej[2][3]. W 1844 r. wyjechał do Berlina, gdzie przez trzy lata studiował w Gewerbe-Institut matematykę, fizykę i budowę maszyn, zamierzając pracować w hutnictwie[2][5][3].

W następnych latach (1848–1851) służył jako ochotnik na statku żaglowym w Kriegsflotte des Deutschen Bundes[2][5]; odwiedził Holenderskie Indie Wschodnie i Australię[3]. W czasie rejsów przekonał się, że powinien wrócić na studia inżynierskie (nie miał predyspozycji do aktywności fizycznej i był krótkowzroczny)[2]; studia skończył w Berlinie w 1852 r.[2][5].

Praca zawodowa

Od 1852 r. był w dzisiejszym Uniwersytecie Technicznym w Berlinie wykładowcą matematyki stosowanej, a w 1854 r. został członkiem Gewerbe-Institut – wykładowcą matematyki i mechaniki.[2][5][3]. Od 1 stycznia 1855 r. był też dyrektorem König­­­li­chen Eichamt (Królewskie Biuro Standardów)[5][2].

Należał do grupy 23 młodych inicjatorów założenia działającego do dzisiaj Stowarzyszenia Inżynierów Niemieckich – Verein Deutscher Ingenieure. VDI utworzono w roku 1856; Grashofowi powierzono funkcję przewodniczącego i redaktora wydawnictw VDI[5][2][3].

W 1863 został – jako następca Ferdynanda Redtenbachera (1809–1863) – profesorem inżynierii mechanicznej (Professor of Applied Mechanics and Mechanical Engineering) w Karlsruher Institut für Technologie (KIT); wykładał wytrzymałość materiałów, hydraulikę, termodynamikę i inżynierię ogólną[5][2][3][1]. Jego wykłady charakteryzowała precyzja i jasność języka[2]. Pracował w KIT do końca kariery zawodowej (1891), odrzucając ofertę z RWTH Aachen i dwie z Monachium[2].

W roku 1883 doznał udaru mózgu, co ograniczyło jego aktywność. W tymże roku został członkiem Komisji Standardów, a w 1887 r. – członkiem zarządu Biura Standardów[2].

Publikacje i działalność wydawnicza

Opracowywaniem specjalistycznych publikacji Grashof zajął się już w czasie studiów, pod wpływem swojego nauczyciela, Augusta Druckenmüllera, który zachęcał studentów do współpracy w przygotowywaniu podręcznika z fizyki, zawierającego rozdział „mechanika stosowana”[1].

W późniejszych latach pisał wiele fachowych tekstów lub współpracował przy opracowywaniu prac zespołowych, w tym publikowanych przez nowe wydawnictwo VDI, które utworzył i którym kierował od 1857 r. przez 34 lata[6][1]. W tym wydawnictwie opublikował w latach 1857–1885 ponad 40 własnych artykułów[2][7]. Spośród innych prac, dostępnych w Niemieckiej Bibliotece Narodowej i innych bibliotekach świata, najczęściej są wymieniane[2][1][7][8][9]:

  • Angewandte Mechanik, w: Gustav Karsten, Allgemeine Encyklopädie der Physik, vol. V (Leipzig, 1856–1862)
  • Festigkeitslehre mit Rücksicht auf den Maschinenbau, Berlin 1866); wyd. 2 Theorie der Elastizität und Festigkeit, Berlin (1878),
  • Resultate der mechanischen Wämetheorie, Heidelberg (1870),
  • Theoretische Maschinenlehre, 3 tomy, Leipzig (1871–1886),

Podręcznik Theore­ti­­­sche Maschi­­­nen­­­lehre – podstawa wiedzy większości inżynierów-mechaników w XIX w. – był przez studentów i profesorów nazywany po prostu „Grashof”[1]. Publikacje Grashofa walnie przyczyniły się do uznania działalności badawczej w dyscyplinach technicznych za pracę naukową[1].

Wyróżnienia i upamiętnienie

  • Franz Grashof jest wymieniany przez specjalistów jako jeden z pionierów nauki o wymianie ciepła[4][3]. Analizie jego dorobku poświęcono wiele opublikowanych prac naukowych, m.in.[2]:
– H. Lorenz Die wissenschaftlichen Leistungen F. Grashofs w: Beitrläge zur Gesechite del Industrie und Technik, 16 (1926), s. 1–12,
– C. Matschoss, Männer der Technik (Düsseldorf, 1925), s. 94,
– K. Nesselmann, w: Neue deutsche Biographie, VI (Berlin, 1964), s. 746,
– R. Plank, Franz Grashof als Lehrer und Forscher w: Zeitschrift des Vereins deutscher Ingenieure, 70 (1926), s. 28.
  • Dla uhonorowania tych zasług jego imię nadano dwóm liczbom kryterialnym, odgrywającym dużą rolę w inżynierii procesowej, np. liczba Grashofa (Gr), stosowana w obliczeniach dotyczących wymiany ciepła i w mechanice płynów w celu ustalenia granicy między przepływem laminarnym i burzliwym (tej granicy odpowiada krytyczna liczba Gr)[2].
  • Uniwersytet w Rostocku przyznał Grashofowi w roku 1860 tytuł Doctor honoris causa[2].
  • Verein Deutscher Ingenieure w roku 1883 nadało mu honorowe członkostwo VDI[2], a po jego śmierci ustanowiło Grashof Commemorative Medal – najwyższe odznaczenie za zasługi w zakresie umiejętności technicznych[2][6].
  • Nazwisko Franza Grashofa umieszczono na monumencie upamiętniającym założenie VDI, stojącym przed siedzibą stowarzyszenia w Düsseldorfie.
  • W Karlsruhe ustawiono w dzielnicy Südweststadt pomnik Franza Grashofa[10] i nadano jego imię jednej z ulic.

Życie prywatne

Franz Grashof był żonaty i miał dwoje dzieci. Zmarł 26 października 1893 r. – dwa lata po drugim udarze mózgu – w Karlsruhe[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Franz Grashof: Ingenieur und Wissenschaftler. [w:] Karlsruhe: Karlsruher Porträts [on-line]. www.karlsruhe.de. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 R.S. Hartenberg: Grashof, Franz, Complete Dictionary of Scientific Biography 2008. www.encyclopedia.com. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 Franz Grashof, 1826–1893. [w:] Hall of Heat Transfer Pioneers [on-line]. www.me.utexas.edu. [dostęp 2012-09-28]. (ang.).
  4. 1 2 Franz Grashof, 1826–1893. [w:] Heat transfer pioneers [on-line]. www.rheoheat.se. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
  5. 1 2 3 4 5 6 7 Franz Grashof: Rebell für die technischen Hochschulen. [w:] Karlsruher Institut für Technologie (KIT), Department of Mechanical Engineering (źródło: Rudolf Plank, „Franz Grashof”, w: „Die Technische Hochschule Fridericiana Karlsruhe”. Festschrift zur 125-Jahrfeier, Karlsruhe 1950, S. 61 [on-line]. www.mach.kit.edu. [dostęp 2012-09-28]. (ang.).
  6. 1 2 Albert Gieseler: Unternehmensgeschichte (historia VDI). [w:] Verein Deutscher Ingenieure. Allgemeines [on-line]. www.albert-gieseler.de. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
  7. 1 2 Franz Gishof. [w:] Publikacje w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek [on-line]. d-nb.info. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
  8. ↑ Franz Grashof, Redtenbacher's Wirken zur wissenschaftlichen Ausbildung des Maschinenbaues: Fest-Rede zur Enthüllungs-Feier des Denkmals Ferdinand Redtenbacher's am 2. Juni 1866, Heidelberg: Bassermann, 1866, 31 stron (Informacja bibliograficzna na sua.blb-karlsruhe.de dostępna 2012-09-28)
  9. ↑ Ferdinand Jacob Redtenbacher, Franz Grashof: Resultate für den Maschinenbau (1875). [w:] Ebook and Texts Archive > American Libraries > Resultate für den Maschinenbau [on-line]. archive.org. [dostęp 2012-09-28]. (ang.).
  10. ↑ Das Franz-Grashof-Denkmal in der Südweststadt erinnert an Franz Grashof. ka.stadtwiki.net. [dostęp 2012-09-28]. (niem.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.