Arcybiskup Szkodry | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Arcybiskup Szkodry | |
Okres sprawowania |
1993–1997 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
18 grudnia 1943 |
Sakra biskupia |
25 kwietnia 1993 |
Data konsekracji |
25 kwietnia 1993 |
---|---|
Miejsce |
Szkodra |
Konsekrator | |
Współkonsekratorzy |
Frano Ilia (ur. 21 lutego 1918 we wsi Juban k. Szkodry, zm. 22 października 1997 w Szkodrze) – albański arcybiskup katolicki, więzień sumienia.
Życiorys
Syn Rroka Hila Ilii i Shore[1]. Ukończył szkołę w rodzinnej miejscowości, a następnie w 1932 przeniósł się wraz z rodzicami do Szkodry, gdzie podjął naukę w seminarium prowadzonym przez lazarystów[1]. W tym czasie wydawał wspólnie z innymi seminarzystami pismo Aurora Consurgens[1]. W roku 1938 wyjechał na studia teologiczne do Genewy[1].
18 grudnia 1943 r. został wyświęcony na księdza. Pracował początkowo w parafii w Tiranie, a następnie w Delbnishcie k. Milotu. W październiku 1944, w czasie walk o Tiranę został mianowany zastępcą proboszcza parafii stołecznej. W maju 1945 oprócz wykonywania obowiązków w parafii uczył dzieci w szkole powszechnej[1]. 6 kwietnia 1956 został proboszczem w parafii Milot. W latach 60. tłumaczył na język albański Illyricum Sacrum - dzieło Daniele Farlatiego.
Po ogłoszeniu Albanii państwem ateistycznym został aresztowany 23 września 1967[2]. 25 kwietnia 1968 skazany na karę śmierci za zdradę ojczyzny i szpiegostwo na rzecz Watykanu[1]. Karę zamieniono ostatecznie na 25 lat więzienia. Frano Ilia spędził w więzieniu 20 lat, wychodząc na wolność 12 kwietnia 1988. 11 listopada 1990 odprawił w Jubanie jedną z pierwszych Mszy św. po okresie przymusowej ateizacji[1]. W 1992 został mianowany ordynariuszem archidiecezji szkoderskiej, a także administratorem apostolskim diecezji Sapa, Lezhy i Mirdity. Był jednym z czterech duchownych wyświęconych na biskupa w czasie wizyty Jana Pawła II w Albanii (25 kwietnia 1993). W 1993 ukazało się w Milocie opracowane przez Ilię wydanie kodeksu albańskiego prawa zwyczajowego zwanego Kanunem Skanderbega (Kanuni i Skënderbeut).
W październiku 1997 został uhonorowany pośmiertnie tytułem honorowego obywatela Szkodry, jego imię nadano też jednej ze szkół[3].
Zob. także
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Kastriot Marku , Imzot Frano Illia, njeriu që i kushtoi jetën kishës, kombit dhe kulturës. = 2018-01-27 [online], shqiptarja.com, 22 października 2017 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-27] (alb.).
- ↑ Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.4. Tirana: 2015, s. 13. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- ↑ 26 TETOR 1997, MONSINJOR FRANO ILIA, QYTETAR NDERI I SHKODRËS. = 2021-05-10 [online], qmksh.al (alb.).
Bibliografia
- Martirizimi i Kishes Katolike Shqiptare 1944-1990. Szkodra: 1993, s. 193. (alb.).
- Engjëll Sedaj, Imzot Frano Ilia (1918-1997), Rilindja Nr. 1331, 31 X 1997, s.12.
- Duchowny na stronie catholic-hierarchy