Franciszek Czaki
Efroim Czaki
Franciszek Młot, Franciszek Czerski
Data i miejsce urodzenia

4 października 1874
Sanok

Data i miejsce śmierci

16 września 1935
Wiedeń

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Wiedniu

Zawód, zajęcie

dziennikarz

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Oficerski Odznaki Honorowej za Zasługi

Franciszek Czaki, właśc. Efroim Czaki (ur. 4 października 1874 w Sanoku, zm. 16 września 1935 w Wiedniu) – dziennikarz, satyryk, działacz socjalistyczny pochodzenia żydowskiego.

Życiorys

Urodził się 4 października 1874 w Sanoku[1][2][3]. Studiował na kierunkach prawa na Wydziale Prawa i medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie[4][3]. W młodości zaangażował się w działalność ruchu socjalistycznego[4]. Działał w ramach partii politycznych PPSD (oddział lwowski od 1893[4]), PPS. Został dziennikarzem socjalistycznym[4]. Po przenosinach ze Lwowa do Krakowa od 1897 współpracował z czasopismem „Naprzód”, którego był administratorem od 1898[4]. Uchodził wtedy za jednego z najsprawniejszych agitatorów politycznych Zachodniej Galicji[4]. Współpracował też z pismami warszawskimi[3].

Używając pseudonimów („Franciszek Czerski”, „Franciszek Młot”[4][3]) publikował broszury agitacyjne wspierające ruch socjalistyczny. W 1903 w Krakowie był jednym z założycieli młodopolskiego pisma satyrycznego pod nazwą „Liberum Veto”, które redagował[4][3]. W latach 1907–1910 pełnił funkcję redaktora naczelnego pisma „Głos” we Lwowie, w latach 1911–1912 był zastępcą redaktora naczelnego pisma „Gazeta Wieczorna”, później został korespondentem tego pisma z Wiednia[3]. Przed 1913 został zatrudniony w Biurze Literackim Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Wiedniu, gdzie prowadził polski referat publicystyczny[5][6][4]. Po zakończeniu I wojny światowej w 1919 rozpoczął pracę w polskiej służbie[3]. Był zatrudniony jako korespondent w delegaturze Polskiej Agencji Telegraficznej w Wiedniu, gdzie był przedstawicielem, a potem dyrektorem tejże filii PAT-u[6][4][3]. Na początku 1935 został dyrektorem filii PAT-u w Wilnie[5][4][3].

W Wiedniu przeszedł na wiarę rzymskokatolicką[1]. W czerwcu 1935 przebywał na urlopie w Wiedniu i tam zachorował[5]. Zmarł 16 września 1935 w jednym z sanatoriów w Wiedniu[7][5][6][8][3]. Został pochowany 19 września na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[9][10][8]. Był żonaty, miał dwoje dzieci[5].

Ordery i odznaczenia

Publikacje

  • Czerwony katechizm (1900, wyd. Latarnia, Kraków; kilka wydań)[4]
  • Precz z militaryzmem (1900, wyd. Latarnia, Kraków)[4]
  • Worek judaszów czyli Rzecz o klerykalizmie (1903; wznowienia,w tym trzecie w 1919)[4][3]

Przypisy

  1. 1 2 Księga chrztów 1870–1882. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 3 (osobna karta).
  2. ↑ Andrzej Potocki: Żydzi w Podkarpackiem. Rzeszów: Libra, 2004, s. 172. ISBN 83-89183-05-6.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Franciszek Czaki (Efroim). jhi.pl. [dostęp 2021-10-06]. Andrzej Żbikowski: Franciszek Czaki (Efroim). sztetl.org.pl. [dostęp 2021-10-06].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Leon Wasilewski. Franciszek Czaki. „Robotnik”. Nr 216, s. 3, 21 września 1935. Franciszek Czaki. „Naprzód”. Nr 293, s. 3, 22 września 1935.
  5. 1 2 3 4 5 6 Publizist Franz Czaki gestorben. „Neues Wiener Journal”. Nr 15024, s. 9, 17 września 1935. (niem.).
  6. 1 2 3 Todesfälle. „Kleine Volks-Zeitung”. Nr 258, s. 6, 18 września 1935. (niem.).
  7. ↑ Der Publizist Franz Czaki gestorben. „Salzburger Chronik für Stadt und Land”. Nr 214, s. 7, 17 września 1935. (niem.).
  8. 1 2 3 Pogrzeb ś. p. red. Czakiego. „Gazeta Lwowska”. Nr 216, s. 1, 21 września 1935.
  9. ↑ Die Leichenfeier für Franz Czaki. „Der Wiener Tag”. Nr 4406, s. 7, 17 września 1935. (niem.).
  10. ↑ Todesfälle. „Neues Wiener Journal”. Nr 15027, s. 9, 20 września 1935. (niem.).
  11. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu pracy propagandowo-prasowej”.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.