| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
II, V |
| Numer ref. | |
| Region[infobox 2] |
Afryka |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę | |
Położenie na mapie Mombasy  | |
Położenie na mapie Kenii  | |
 4°03′45,85″S 39°40′46,69″E/-4,062736 39,679636 | |
Fort Jesus (suahili: Boma la Yesu) – fort w Mombasie w Kenii, w 2011 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[1].
Historia
Fort zbudowali w 1593 roku Portugalczycy z rozkazu króla Filipa II. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się nim władający. Pierwsza zmiana nastąpiła w roku 1631 w czasie powstania miejscowej ludności arabskiej pod wodzą sułtana Dom Jeronimo Chingulii[2]. Wkrótce jednak przybyłe z Zanzibaru portugalskie wojska odbiły fort, dzięki czemu Portugalczycy utrzymali władzę w Mombasie, czerpiąc zyski z handlu na Oceanie Indyjskim aż do końca XVII wieku. Pod koniec lat 90. XVII wieku Mombasę przy wsparciu Lamu i Pate zajęli omańscy Arabowie, przy czym fort poddał się dopiero po 33 miesiącach oblężenia.
W 1728 roku doszło do buntu stacjonujących w forcie afrykańskich żołnierzy, niezadowolonych z rządów arabskich. Wykorzystując sytuację, Portugalczycy ponownie zajęli fort, jednak już po roku powrócili Arabowie z rodu Mazrui, którzy wkrótce ogłosili niepodległość od Omanu i panujących tam Busaidich. Ci ostatni, zająwszy pobliskie Lamu, wielokrotnie atakowali później Mombasę przy wsparciu Brytyjczyków. Busaidi ostatecznie zajęli Mombasę i Fort Jesus w połowie XIX wieku i panowali tam do roku 1875, kiedy to fort wraz z pasem wybrzeża wydzierżawili od nich Brytyjczycy. Od tamtej pory aż do roku 1958 Fort Jesus służył za miejskie więzienie.
Fort Jesus współcześnie
Do naszych czasów z dawnego kompleksu fortu zachował się między innymi "Dom Omański" (Omani House) oraz "Sala Mazruich" (ang. Hall of the Mazrui) z kamiennymi ławami i osiemnastowiecznymi inskrypcjami. Poza tym także ruiny kościoła, magazynów i sklepów.
Obecnie w forcie działa niewielkie muzeum, usytuowane we wschodniej części kompleksu, w dawnych koszarach. Muzeum poświęcone jest historii cywilizacji Suahili - wśród eksponatów znajduje się m.in. ceramika, zarówno miejscowa, jak i przywieziona w przeszłości z Azji (m.in. z Chin). Mieści się tu także ekspozycja etnograficzna poświęcona ludom Mijikenda.
Przypisy
- ↑ UNESCO: Sites in Ethiopia, Kenya and Viet Nam inscribed on UNESCO’s World Heritage List. June 27, 2011. [dostęp 2011-07-02]. (ang.).
- ↑ Fort Jesus, Kenya. Explanation, Facts And History. Indian Ocean Beach Vacations. [dostęp 2011-07-04]. (ang.).
Bibliografia
- Richard Trillo, Jacek Torbicz: Kenia i Tanzania. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2000, s. 390–392, seria: Praktyczny przewodnik.
