Fasada – w perspektywie dramaturgicznej Ervinga Goffmana są to środki wyrazu stosowane celowo lub mimowolnie w trakcie „występów”. Jest to jeden z dynamicznych aspektów występów^[1] jednostek i zespołów, dostarczający im definicji sytuacji^[2].

Fasada składa się z dekoracji, będącej wyposażeniem miejsca, poprzez które jednostka w trakcie swoich występów manipuluje wrażeniami innych oraz fasady osobistej, na którą składają się powierzchowność jednostki i sposób bycia^[3][4]. Powierzchowność pozwala określić pozycję społeczną jednostki, a sposób bycia rolę, jaką jednostka chce odegrać. Z fasadą wiążą się też elementy wyposażenia ekspresyjnego – emocje i umiejętności wyrażania^[1].

Charakterystyczne dla fasad jest ich instytucjonalizacja i stereotypizacja^[1], poprzez co stają się „zbiorowym wyobrażeniem”, niezależnie od zadań, którym służyły, a także oczekiwanie spójności ich elementów. Utrwalanie się fasad prowadzi do tego, że są one raczej wybierane niż tworzone przez jednostki^[5]. Spójność fasady przyczynia się do sukcesu występów i jest zależna od: kontrolowania dekoracji, wyposażenia ekspresyjnego, sygnałów rozpoznawania ról, sygnałów wskazujących na skłonność do działań rytualnych oraz na status zarówno poza, jak i w obrębie interakcji^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Erving Goffman: Człowiek w teatrze życia codziennego. Helena Datner-Śpiewak, Paweł Śpiewak (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000. ISBN 83-86989-77-7.
• Barbara Szacka: Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2003. ISBN 83-88164-66-X.
• Jonathan H. Turner: Struktura teorii socjologicznej. Aleksander Manterys, Grażyna Woroniecka (red.). Warszawa: PWN, 2004. ISBN 83-01-14072-0.