smok | |
Ilustracja Arthura Rackhama | |
Inne imiona |
Fafner |
---|---|
Występowanie | |
Rodzina | |
Ojciec |
Hreidmar |
Rodzeństwo |
Fafnir lub Fafner[uwaga 1][1] – postać mitologii germańskiej/skandynawskiej (wikingów), syn Hreidmara, bratem Otra, Regina, Lyngheida i Lonfnheida[2]. Fafnir był silnym i bezwzględnym mężczyzną, po ojcobójstwie zamienił się w potwora - smoka (wielkiego węża)[3] strasznego, lecz bardzo mądrego zarazem.
Wygląd
Fafnir wyglądem zbliżony jest do ogromnego węża. Opis zawarty w Eddzie Poetyckiej określa sposób poruszania się smoka jako czołganie się. W opisie nie wspomina się o skrzydłach czy łapach. Walczący Fafnir jak wąż uderza głową lub pluje jadem[1].
Mitologia
Fafnir, by posiąść wielki skarb Andwariego, zabił własnego ojca i skazał na wygnanie brata Regina, który upominał się o część majątku[2][4]. Zdobyty skarb zaniósł do swojego legowiska na wrzosowisku Gnitaheid. Tam stopniowo zamienił się w strzegącego skarbu smoka[3][5]. Fafnir bronił skarbu, plując jadem i budząc lęk magicznym hełmem grozy[2].
Fafnira zabił Sigurd namówiony do tego przez brata Fafnira - Regina. Sigurd zranił smoka Gramem schowany w wykopanym przez siebie dole na drodze do wodopoju. Krew, która spłynęła ze zranionego smoka na człowieka, sprawiła, że stał się on odporny na wszelkie ciosy[2].
Smok w ramach uznania dla zwycięzcy zapytał go o imię. Sigurd z początku go okłamał, ale potwór nie dał się oszukać i w końcu udało mu się poznać jego prawdziwe imię. Przed śmiercią zwycięzca i pokonany długo rozmawiali na tematy filozoficzne. Fafnir odpowiedział Sigurdowi na kilka pytań spraw ostatecznych. Domyśliwszy się, kto stał za zleceniem zabójstwa, ostrzegł bohatera przed swoim bratem i przeklętym skarbem[2].
Następnie Regin napił się krwi Fafnira, wyciął mu serce i kazał Sigurdowi je upiec. Wojownik spełnił polecenie, lecz przypadkowo sparzył się pieczenią w palec i włożył go do ust. Od tej chwili zaczął rozumieć mowę ptaków. Usłyszał, jak sikorki rozmawiają o podstępie Regina, chcącego go zabić i zagarnąć skarb, więc uprzedził zdrajcę, zabijając go Gramem. Zjadł serce Fafnira i wypił krew obu smoczych braci, a następnie znalazł legowisko i zabrał cały przeklęty skarb[2].
Motywy w kulturze
- Fafnir pojawia się w dramacie muzycznym Pierścień Nibelunga autorstwa Richarda Wagnera[4].
Literatura
- Postać smoka Fafnira występuje także w książce Dzienny Patrol autorstwa Siergieja Łukjanienki oraz Władimira Wasiljewa[6].
- Fafnir jest też smokiem z powieści Alicja i Ciemny las Jacka Piekary[7].
- Fafnir występuje w komiksie Smerfy i smok z jeziora[8]
- Imię Fafnir nosi smoczy szczeniak Kaczora Donalda w komiksie Magią i Mieczem, seria MegaGiga tom 11, rok. 2008.
- Fafnir pojawia się w mandze Kobayashi-san Chi no Maid Dragon, jako znajomy głównych bohaterek.
- Fafnir pojawia się w „The Book Eating Magician” jako czwarta forma grymuaru Laevateinn.
- Fafnir stanowi inspirację dla postaci Smauga w Hobbicie i Glaurunga w Dzieciach Hurina, napisanych przez J.R.R. Tolkiena[9].
Film
- Jako mecha Fafner pojawia się w anime Soukyuu no Fafner.
- Fafnir pojawia się w anime High School DxD, jako były król smoków.
- Fafnir jest jednym ze smoków w anime Kobayashi-san Chi no Maid Dragon.
- Fafnir pojawia się w anime Juuou Mujin no Fafnir.
- W anime Fate/Apocrypha Homunkulus Sieg prosi Świętego Grala by zamienić się w Smoka Fafnira
Gry komputerowe
- Fafnir pojawia się jako boss w grze Magicka. W 2. poziomie gry znajduje się miecz Gram, który zabija smoka jednym ciosem.
- W grze wideo MOBA SMITE Fafnir występuje jako bohater typu Strażnik.
- Smok pojawia się też w grze God of War; przez olbrzyma Mimira niesłusznie uznany za jednego z synów Iwaldiego.
- Smok Kalameet - jeden z bossów z gry Dark Souls znacząco przypomina Fafnira z wyglądu oraz podsiada w swym Lore wiele podobieństw jak np.: obłożenie klątwą.
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Formę "Fafner" wprowadził Richard Wagner w swoim cyklu operowym Pierścień Nibelunga.
Przypisy
- 1 2 Fafnir, [w:] Jarosław Musiał , Bestiariusz germański : potwory, olbrzymy i święte zwierzęta, Gdańsk: Wydawnictwo Maszoperia Literacka, 2012, s. 44-45, ISBN 978-83-62129-08-9, OCLC 823753576 [dostęp 2021-06-19] .
- 1 2 3 4 5 6 Fafnir, [w:] Andrzej Maria Kempiński , Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo KURPISZ, 2009, s. 62, ISBN 978-83-7524-944-6, OCLC 316588683 [dostęp 2021-06-19] .
- 1 2 Opowieść dwudziesta pierwsza. O tym jak Sigurd dowiedział się o skarbie, [w:] Instytut Wydawniczy Erica , Herosi mitów germańskich : Sigurd Pogromca Smoka i inni Wölsungowie. T. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy Erica, 2015, ISBN 978-83-64185-93-9, OCLC 932198448 [dostęp 2021-06-19] .
- 1 2 Fafnir, [w:] Władysław Kopaliński , Słownik mitów i tradycji kultury, wyd. 1, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 270, ISBN 83-06-00861-8, OCLC 18253136 [dostęp 2021-06-19] .
- ↑ Fafnir, [w:] Roy Willis , Andrzej Sobol-Jurczykowski , Słownik mitów, Warszawa: Wydaw. RM, 2001, s. 66, ISBN 83-7243-120-5, OCLC 749656114 [dostęp 2021-06-19] .
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A , Utrzymywanie równowagi, czyli zgoda na zło [online], ksiazki.wp.pl, 26 kwietnia 2010 [dostęp 2021-06-19] (pol.).
- ↑ A moje serce trzepotało jak skrzydła konającego ptaka... [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-06-19] .
- ↑ O Fafnirze, przyjacielu z dawnych lat – recenzja komiksu "Smerfy i smok z jeziora" [online], ostatniatawerna.pl, 23 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-19] (pol.).
- ↑ J.R.R. Tolkien: Listy. s. 223 (list nr 122).