Wolni Strzelcy i Partyzanci – Imigrancka Siła Robocza
Francs-tireurs et partisans – Main d’oeuvre immigrée
Ilustracja
Czapka wolności – jeden z symboli FTP-MOI
Historia
Państwo

 Francja

Sformowanie

1941

Rozformowanie

1944

Organizacja
Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Wolni Strzelcy i Partyzanci Francuscy,
Francuskie Siły Wewnętrzne

Czerwony afisz przedstawiający skazanych na śmierć bojowników FTP-MOI z grupy Missaka Manukiana

Les Francs-tireurs et partisans – main-d'œuvre immigrée (FTP-MOI, pol. Wolni Strzelcy i Partyzanci – Imigrancka Siła Robocza) – podziemna organizacja wojskowa francuskiego ruchu oporu. Podlegała kierownictwu Wolnych Strzelców i Partyzantów; jej członkami byli imigranci z różnych krajów osiedli we Francji przed II wojną światową. FTP-MOI prowadziła działalność partyzancką, dywersyjną i sabotażową w miastach oraz na liniach kolejowych o strategicznym znaczeniu.

Dowódcy

Zarys historii

Grupy FTP-MOI zaczęły powstawać w regionie paryskim w tym samym czasie, co same FTP, czyli w 1941, głównie z inspiracji Francuskiej Partii Komunistycznej. Do ich szeregów wstępowali w pierwszej kolejności członkowie imigranckich stowarzyszeń tworzonych przed wojną pod egidą komunistów (MOI), a od kwietnia-maja 1942 także imigranci dotąd niezwiązani z żadną organizacją polityczną. Jednostki te równocześnie podlegały przywództwu całości oddziałów FTP, jak i rozkazom Kominternu, przekazywanym przez Jacques’a Duclosa.

FTP-MOI działały przede wszystkim w Basenie Paryskim, gdzie przewodził im początkowo Boris Holban, następnie odsunięty za niesubordynację w połowie 1943 na rzecz Missaka Manukiana i przywrócony na stanowisko po egzekucji Manukiana w lutym 1944. Inne grupy imigranckie walczyły w Marsylii (Kompania Marata), Lyonie (Grupa Karmaniola-Wolność) i Tuluzie (35 Brygada).

Struktura FTP-MOI

W skład FTP-MOI w okresie 1941-1944 wchodziły następujące oddziały partyzantki miejskiej:

  • Tzw. Grupa Manukiana – działająca w Paryżu jednostka dowodzona przez Józefa Epsteina i Missaka Manukiana złożona z imigrantów polskich, węgierskich, hiszpańskich, ormiańskich i innych, w tym wielu Żydów. Została rozbita poprzez serię aresztowań w listopadzie 1943, 23 jej członków zostało skazanych na śmierć i rozstrzelanych w forcie Mont Valérien, zaś jedna osoba (Olga Bancic) ścięta w Stuttgarcie. Oddział ten zyskał szczególną sławę dzięki kampanii czerwonych afiszy, za pomocą których hitlerowcy planowali zohydzić ruch oporu w oczach francuskiej ludności cywilnej, ukazując jednostki podziemnych wojsk jako bandę przybyłych z zagranicy kryminalistów.
  • Kompania Marata – działająca w Marsylii.
  • Grupa Karmaniola-Wolność – działająca w Lyonie i Grenoble, podzielona na dwie komórki: lyońską Karmaniolę i prowadzącą walkę w Grenoble Wolność. Liderem całości był Herbert Herz.
  • 35 Brygada, następnie Brygada Marcela Langera – działająca w Tuluzie i okolicach pod dowództwem Marcela Langera. Otrzymała swoją pierwszą nazwę na cześć 35 dywizji Brygad Międzynarodowych, w której walczył jej pierwszy przywódca w czasach hiszpańskiej wojny domowej. Langer został aresztowany w lutym 1943 i skazany na śmierć w procesie, jaki miał miejsce w Tuluzie w końcu marca tego samego roku. Został stracony 23 lipca. Jeszcze w tym samym roku została rozbita reszta jednostki; 4 jej członków zostało rozstrzelanych, pozostali – deportowani do obozów koncentracyjnych poza Francją.

Przypisy

  1. ↑ W. Biegański, S. Okęcki, Polacy w ruchu oporu na Zachodzie, Warszawa, s. 16.
  2. ↑ II. Wojna światowa. Maquis. Ruch Oporu na zachodzie Europy. 1940-1945, Warszawa 1986, s. 38.

Bibliografia

  • Stéphane Courtois, Denis Peschanski, Adam Rayski, Le Sang de l’étranger: les immigrès de la MOI dans la Résistance, Fayard, Paris 1989.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.