Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) jest budowana od 1998 r., gdy 20 listopada za pomocą rakiety nośnej Proton-K został wyniesiony na orbitę rosyjski moduł Zaria. Do wynoszenia części stacji najczęściej używane były amerykańskie promy kosmiczne, a także rosyjskie rakiety Proton i Sojuz.
Do dnia dzisiejszego budowa stacji kosmicznej nie jest w pełni ukończona, a w związku z przedłużeniem okresu jej funkcjonowania planowane jest uzupełnienie o dalsze moduły.
Kolejność montażu
W poniższej tabeli zestawiono główne elementy składowe stacji ISS w kolejności ich wynoszenia na orbitę.
Element | Lot | Pojazd nośny | Data startu | Długość (m) |
Średnica (m) |
Masa (kg) |
Poj.hermet. (m3) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zaria FGB | 1A/R | Proton-K | 20 listopada 1998 | 12,60 | 4,10 | 19 323 | ? |
Unity (Node 1) | 2A - STS-88 | Endeavour | 4 grudnia 1998 | 5,49 | 4,57 | 11 612 | ? |
Zwiezda | 1R | Proton-K | 12 lipca 2000 | 13,10 | 4,15 | 19 050 | ? |
Z1 Truss | 3A - STS-92 | Discovery | 11 października 2000 | 4,90 | 4,20 | 8755 | - |
P6 Truss - Solar Array | 4A - STS-97 | Endeavour | 30 listopada 2000 | 73,20 | 10,70 | 15 900 | - |
Laboratorium Destiny | 5A - STS-98 | Atlantis | 7 lutego 2001 | 8,53 | 4,27 | 14 515 | 106 |
Manipulator Canadarm2 | 6A - STS-100 | Endeavour | 19 kwietnia 2001 | 17,60 | 0,35 | 4899 | - |
Śluza powietrzna Quest | 7A - STS-104 | Atlantis | 12 lipca 2001 | 5,50 | 4,00 | 6064 | 34 |
Śluza powietrzna Pirs | 4R | Sojuz-U | 14 sierpnia 2001 | 4,10 | 2,60 | 3900 | 13 |
S0 Truss | 8A - STS-110 | Atlantis | 8 kwietnia 2002 | 13,40 | 4,60 | 13 970 | - |
Mobile Base System | UF-2 - STS-111 | Endeavour | 5 czerwca 2002 | 5,70 | 2,90 | 1450 | - |
S1 Truss | 9A - STS-112 | Atlantis | 7 października 2002 | 13,70 | 3,90 | 12 598 | - |
P1 Truss | 11A - STS-113 | Endeavour | 23 listopada 2002 | 13,70 | 3,90 | 12 598 | - |
P3/P4 Truss - Solar Array | 12A - STS-115 | Atlantis | 9 września 2006 | 73,20 | 10,70 | 15 900 | - |
P5 Truss | 12A.1 - STS-116 | Discovery | 10 grudnia 2006 | 13,70 | 3,90 | 12 598 | - |
S3/S4 Truss - Solar Array | 13A - STS-117 | Atlantis | 8 czerwca 2007 | 73,20 | 10,70 | 15 900 | - |
S5 Truss | 13A.1 - STS-118 | Endeavour | 8 sierpnia 2007 | 13,70 | 3,90 | 12 598 | - |
Harmony (Node 2) | 10A - STS-120 | Discovery | 23 października 2007 | 6,10 | 4,20 | 13 608 | 75 |
Laboratorium kosmiczne Columbus | 1E - STS-122 | Atlantis | 7 lutego 2008 | 6,87 | 4,49 | 19 300 | ? |
Japanese Logistics Module | 1J/A - STS-123 | Endeavour | 11 marca 2008 | 3,90 | 4,40 | 4200 | ? |
Special Purpose Dexterous Manipulator | 1J/A - STS-123 | Endeavour | 11 marca 2008 | - | |||
Japanese Pressurized Module z JEM Robotic Arm | 1J - STS-124 | Discovery | 31 maja 2008 | 11,20 | 4,40 | 15 900 | - |
S6 Truss - Solar Array | 15A - STS-119 | Discovery | 15 marca 2009 | 73,20 | 10,70 | 15 900 | - |
Japanese Exposed Facility | 2J/A - STS-127 | Endeavour | 15 lipca 2009 | - | |||
Poisk Mini Research Module 2 | 5R | Sojuz-U | 10 listopada 2009 | ||||
EXPRESS Logistics Carrier 1 i 2 | ULF3 - STS-129 | Discovery | 16 listopada 2009 | - | |||
Node 3 i Cupola | 20A - STS-130 | Endeavour | 8 lutego 2010 | 1,50 (Cupola) | 2,95 (Cupola) | 1880 (Cupola) | ? |
Mini-Research Module 1 (Rasswiet) | ULF4 - STS-132 | Atlantis | 14 maja 2010 | 17,4 | |||
Leonardo (PMM) i ExPRESS Logistics Carrier 4 | ULF5 - STS-133 | Discovery | 24 lutego 2011 | - | |||
Alpha Magnetic Spectrometer, OBSS i ExPRESS Logistics Carrier 3 | ULF6 - STS-134 | Endeavour | 19 maja 2011 | ? | |||
Bigelow Expandable Activity Module | CRS-8 | Falcon 9 | 8 kwietnia 2016[1] | 4,01[1] | 3,23[1] | 1400[1] | 16[1] |
Nauka (MLM) i European Robotic Arm | 3R | Proton M | 21 lipca 2021[2] | 13 | 4,25 | 21 200[3] | 70[3] |
Priczał | Sojuz-2.1b | 2021 | 4,91 | 2,55 | ok. 3500 | 14[4] | |
Galeria
1 A/R 2A 2A.1 2A.2a 1R 2A.2b 3A 2R 4A 5A 5A.1 6A 7A 7A.1 4R UF-1 8A UF-2 9A 11A LF 1 ULF 1.1 12A 12A.1 13A 13A.1 10A 1E 1J/A 1J
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 BEAM [online], Bigelow Aerospace, 2016 [dostęp 2017-01-18] (ang.).
- ↑ Rakieta Proton-M wysłała moduł MLM Nauka w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2021-08-18] (pol.).
- 1 2 Anatoly Zak , MLM module for ISS, [w:] RussianSpaceWeb.com [online], 3 stycznia 2017 [dostęp 2017-01-18] (ang.).
- ↑ Anatoly Zak , Node Module of the ISS, [w:] RussianSpaceWeb.com [online], 4 września 2016 [dostęp 2017-01-18] (ang.).
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Animacja budowy stacji (ang.)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.