Krytyka

Steinbach stała się znana od lat 70., gdy była jedną z najbardziej aktywnych działaczek przeciwko uznaniu przez władze RFN granicy na Odrze i Nysie. Od tej pory datuje się początek jej kariery politycznej w CDU.

Podobny rewizjonizm cechował wystąpienia Steinbach na początku lat 90., gdy kwestionowała legalność wschodnich granic Niemiec. Jako jedna z niewielu przedstawicieli Bundestagu głosowała przeciwko uznaniu granicy polsko-niemieckiej^[13][14]. Od połowy lat 90. propagowała zwrot „utraconych na wschodzie majątków” ich niemieckim właścicielom, mimo faktu, iż ci otrzymali od władz niemieckich odszkodowania. Erika Steinbach jednak twierdzi, iż nie domaga się odszkodowań od Polski i innych krajów, lecz od rządu niemieckiego (uznając dotychczasowe odszkodowania za niewystarczające). W Polsce jednak często poglądy Steinbach utożsamiane są z poglądami Powiernictwa Pruskiego, które pragnie zwrotu majątków na drodze prawnej i jest z nią powiązane.

Erika Steinbach określa się jako „wypędzoną”, uzasadniając swoje „ojczyźniane prawo” faktem, że urodziła się w Rahmel/Westpreußen. Jak stwierdza: „Rodzice moi poznali się i pokochali w Rahmel w Prusach Zachodnich” (czyli w Rumi)^[15]. W rzeczywistości był to wówczas teren Polski, bezprawnie okupowany w latach 1939–1945 przez nazistowskie Niemcy. Zdaniem Władysława Bartoszewskiego, Steinbach kłamie określając siebie jako „wypędzoną”^[16][17] ponieważ w rzeczywistości urodziła się w 1943 w okupowanej Polsce w miasteczku Rumia (Rahmel) niedaleko Gdyni. Jak podkreśla Bartoszewski, ojciec Eriki Steinbach był podoficerem, mechanikiem samolotowym i pochodził z Dolnego Śląska, a fakt przyznania Steinbach przez prawo niemieckie statusu „wypędzonej”, wynika nie z celowego jej usunięcia z rodzinnych stron, a jedynie z faktu, iż po wojnie jej rodzina nie mogła na Dolny Śląsk powrócić (po wcześniejszej dobrowolnej decyzji jego opuszczenia)^[16]. Sama Steinbach przywołane kontrowersje skwitowała w następujący sposób: „Nie trzeba być wielorybem, żeby walczyć o prawa wielorybów”^[2].

W sierpniu 2007 na corocznym „Dniu stron ojczystych” obarczyła odpowiedzialnością za tzw. wypędzenia m.in. Polskę („...Pierwotna inicjatywa w tym kierunku była jednak decyzją krajów wypędzających.”)^[18].

2 grudnia 2007 niemiecki pisarz żydowskiego pochodzenia Ralph Giordano, który przeżył Holocaust zarzucił Steinbach, że w oficjalnych wypowiedziach w sposób marginalny traktuje zbrodnie popełnione przez Niemców i niemiecką politykę okupacyjną (w latach II wojny światowej)^[19]. Pisarz wycofał swoje dotychczasowe poparcie dla Związku Wypędzonych i idei utworzenia Centrum przeciwko Wypędzeniom. Erika Steinbach wyraziła żal z powodu rezygnacji i podziękowała Giordano za dotychczasową współpracę.

W styczniu 2008 prezydent Niemiec Horst Köhler powiedział w kontekście działalności Eriki Steinbach, że w jego opinii wypędzonymi byli ci Polacy, w których domu mieszkali jego rodzice^[20].

W maju 2008 studenci Uniwersytetu Poczdamskiego nie pozwolili Steinbach wygłosić wykładu. 6 września 2008 podczas Tag der Heimat skrytykowała niewolnictwo w powojennej Europie i zarzuciła Jugosławii popełnienie ludobójstwa, gdyż według niej zginęła 1/3 jugosłowiańskich Niemców^[21].

Wystawa w Berlinie

10 sierpnia 2006 Steinbach otworzyła w Berlinie wystawę „Wymuszone drogi. Ucieczka i wypędzenie w Europie XX wieku” zapowiadaną jako wstęp do otwarcia stałej ekspozycji tego typu. Rząd Polski uznał, że wystawa ma charakter antypolski, ponieważ w jego ocenie porównuje Niemców do przesiedlonych Żydów, Ormian i Bośniaków i sugeruje, że niemieccy wypędzeni byli takimi samymi niewinnymi ofiarami czystek etnicznych. Według krytyków wystawa pomija fakt, że Niemcy byli agresorami i twórcami zbrodniczego systemu, którego celem była eksterminacja Żydów oraz masowe mordy i zniewolenie narodów pochodzenia słowiańskiego. Przedstawiciele organizacji polskich więźniów obozów koncentracyjnych i ofiar Niemieckiej Rzeszy, zwiedziwszy wystawę, uznali ją za mało wiarygodną, uwypuklającą krzywdy Niemców oraz posiadającą liczne braki historyczne. Inni obserwatorzy, nie odmawiając autorom obiektywizmu, zarzucali jednak brak profesjonalizmu.

Niektóre polskie instytucje twierdzą, iż zostały wprowadzone w błąd przez organizatorów wystawy, którzy wypożyczyli eksponaty muzealne, otrzymując jedynie informację, że wystawa odbędzie się pod patronatem kanclerza Niemiec i przewodniczącego Bundestagu. Po otrzymaniu bardziej szczegółowych wiadomości o charakterze wystawy, część z nich zażądała zwrotu eksponatów^[22].

Kontrowersje w Polsce wzbudza również fakt dofinansowania kwotą 300 tys. euro przez niemiecki budżet federalny pomysłu pokazywania ww. wystawy w kolejnych miastach Niemiec^[23].