Encephalitozoonoza, encefalitozoonoza – pasożytnicza choroba atakująca króliki powodowana przez pierwotniaka Encephalitozoon cuniculi[1][2].
Pasożyty te atakują głównie komórki ośrodkowego układu nerwowego oraz nabłonek kanalików nerkowych, a także makrofagi.
Chorobotwórczość
Początkowo encefalitozoonozę uznawano za chorobę dotyczącą tylko królików. Obecnie wiadomo, że zarażeniu ulegają także psy, koty, lisy, szczury, myszy, świnki morskie i człowiek (głównie osoby z upośledzoną odpornością, np. chorzy na AIDS). U psów i kotów encefalitozoonozę spotyka się rzadko[1].
Do zarażenia wystarczy niewielka liczba pierwotniaków. Po osiedleniu organizmu, formy potomne pasożyta (spory) wydalane są z moczem[1].
Objawy choroby
U królików stwierdza się zaburzenia układu nerwowego. Charakterystycznym objawem jest kręcz szyi (przekręcanie głowy w jedną stronę)[1][2].
Innymi objawami są drgawki, ataksja, porażenie oraz niewydolność nerek[2]. Ponadto występuje wielomocz oraz zwiększone pragnienie.
Diagnostyka
Standardowe metody serologiczne takie jak ELISA są skuteczne jedynie w hodowlach zwierząt laboratoryjnych[1]. Wyniki badań biochemicznych krwi o podwyższonych parametrach nerkowych mogą sugerować pośrednio tę chorobę[2].
Potwierdzeniem rozpoznania może być znalezienie spor w moczu królika, jednakże spory te wydalane są z moczem przez krótki czas. Badanie wykonuje się poprzez barwienie moczu metodą Grama lub Ziehla-Neelsena[1].
Przyżyciowo najlepszą metodą diagnostyczną jest metoda PCR[1].
Leczenie
Najczęściej stosuje się leczenie objawowe.
Ponadto przy wystąpieniu objawów nerwowych do terapii wprowadza się leki sterydowe.
W celu zwalczenia inwazji pierwotniaków stosuje się albendazol, który jest lekiem z wyboru[1].
W niektórych przypadkach stosuje się również antybiotyki w celu uniknięcia wtórnych zakażeń bakteryjnych.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Magdalena Szweda , Anna Kołodziejska-Sawerska , Encefalitozoonoza – choroba nie tylko królików, „Magazyn Weterynaryjny”, marzec 2018 .
- 1 2 3 4 Jerzy L. Gundłach , Andrzej B. Sadzikowski , Parazytologia i parazytozy zwierząt, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2004, ISBN 83-09-01825-8 .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.