Emilia Sukertowa-Biedrawina
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1887
Łódź

Data i miejsce śmierci

27 grudnia 1970
Pruszków

Zawód, zajęcie

pisarka, działaczka mazurska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Wawrzyn Akademicki Medal Rodła Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Złota Honorowa Odznaka PTTK Odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (złota)
Tablica upamiętniająca pisarkę i działaczkę społeczno-oświatową Emilię Sukertową-Biedrawinę w gmachu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie

Emilia Sukertowa-Biedrawina (ur. 29 stycznia 1887 w Łodzi, zm. 27 grudnia 1970 w Pruszkowie) – polska pisarka i działaczka społeczno-oświatowa oraz turystyczna związana z terenem Warmii i Mazur. Członek Związku Literatów Polskich

Życiorys

Była córką przemysłowca Hugona Zacherta i Wiktorii Gundelach. Do śmierci ojca mieszkała w Łodzi, a następnie ok. 1900 wyjechała wraz z matką do Warszawy, gdzie po ukończeniu rosyjskiego gimnazjum nie mogła kontynuować edukacji, w związku z czym podjęła naukę w Towarzystwie Kursów Naukowych, prywatnej szkole sztuk pięknych Conti oraz Akademii Eksportowej w Wiedniu.

Przed 1914 brała udział w tajnym Towarzystwie Równouprawnienia Kobiet, które później działało legalnie jako Stowarzyszenie Umysłowo Pracujących Kobiet. Po wybuchu I wojny światowej wstąpiła do Towarzystwa Opieki nad Ofiarami Wojny. Od 1919 działała w Mazurskim Komitecie Plebiscytowym, a od 1921 w Związku Obrony Kresów Zachodnich. W 1927 poślubiła swojego drugiego męża Józefa Biedrawę, z którym w 1934 osiadła w Działdowie, gdzie uprzednio w 1922 uczestniczyła w powstaniu Mazurskiego Domu Ludowego, a 1927 doprowadziła do powstania Muzeum Mazurskiego, w którym następnie kustoszowała. W 1929 utworzyła Towarzystwo Przyjaciół Mazur. W Działdowie prowadziła też działalność turystyczną jako opiekunka i kierowniczka koła krajoznawczego dla młodzieży działającego przy tamtejszym Seminarium Nauczycielskim. Organizowane przez nią kursy rolniczo-gospodarskie dla dziewcząt przekształciły się w 1930 w Państwową Szkołę Rolniczą Żeńską w Malinowie.

W 1923 debiutowała jako literatka książką Legendy mazurskie. Przez wiele lat udzielała się także jako dziennikarka lokalnej prasy, będąc w latach 1923–1933 sekretarzem, a następnie w redaktorem naczelnym „Gazety Mazurskiej”, w latach 1924–1938 redaktorem „Kalendarza dla Mazurów”, a w latach 1957–1965, kwartalnika „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, na łamach którego od 1958 publikowała ogólną bibliografię Warmii i Mazur za lata 1944–1960.

Podczas II wojny światowej ukrywała się pod nazwiskiem Bernatowicz[1]. Po wojnie osiadła wraz z matką i córką w Olsztynie, gdzie piastowała stanowisko sekretarza generalnego oraz kierownika Instytutu Mazurskiego, który przekształcono później w Stację Naukową Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie.

W 1967 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie nagrodziło ją za całokształt pracy nagrodą wojewódzką, a w 1968 otrzymała nagrodę regionalną im. Michała Lengowskiego.

Zmarła 27 grudnia 1970 w Pruszkowie. Została pochowana w alei zasłużonych cmentarza komunalnego w Olsztynie (kwatera 12B-1-14)[2].

Jej imię nosi Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie, Zespół Szkół w Malinowie k. Działdowa oraz jedna z ulic w Działdowie.

Ordery i odznaczenia

Publikacje i twórczość

  • E. Sukertowa, Zamek w Ojcowie, Warszawa 1922,
  • E. Sukertowa, Legendy mazurskie, Warszawa 1923,
  • E. Sukertowa, Polskość Mazowsza Pruskiego, 1925,
  • E. Sukertowa, Mazurzy w Prusach Wschodnich, Biblioteczka „Orbis”, 1927,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Legendy Nadprądnikowe, Warszawa: PTK, 1928,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Na „Szlaku Jagiełłowym”. Powiat działdowski a król Władysław Jagiełło, Działdowo 1934,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Zarys piśmiennictwa polskiego na Mazurach Pruskich, Muzeum Mazurskie, Działdowo 1935,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Diabeł na Mazurach w bajkach i podaniach, 1936,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Z przeszłości Działdowa, 1936,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Działdowo w XVIII wieku, 1937,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Przewodnik krajoznawczo-historyczny po działdowskim powiecie, 1937,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Bojownicy o wolność i polskość Mazur i Warmii na przestrzeni siedmiu wieków, Olsztyn 1953,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, T. Grygier, Walka o społeczne i narodowe wyzwolenie ludności Warmii i Mazur (Przewodnik po wystawie), Olsztyn 1956,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Działdowszczyzna po Kongresie Wersalskim, Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2 (57), 1957,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Karty z dziejów Mazur, 1965,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Dawno a niedawno. Wspomnienia, Olsztyn 1965,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Wystawa Kopernika w Olsztynie, Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 1 (91), 1966,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, B. Wilamowski, Rozwój nauki polskiej w Olsztynie po wyzwoleniu, Szkice Olsztyńskie, Olsztyn 1967,
  • E. Sukertowa-Biedrawina, Ze wspomnień redaktora „Komunikatów”, Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2, 1968.

Bibliografia

Przypisy

  1. ↑ Emilia Sukertowa-Biedrawina [online], Radio Olsztyn [dostęp 2020-01-23] (pol.).
  2. ↑ Zakład Cmentarzy Komunalnych Olsztyn – wyszukiwarka grobów [online], www.gispartner.pl [dostęp 2020-01-23].
  3. 1 2 3 4 5 6 Emilia Sukertowa-Biedrawina – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2020-01-23].
  4. ↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 353 „za zasługi na polu pracy narodowo-społecznej”
  5. ↑ M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1463 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie nauki”.
  6. ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
  7. ↑ Nasz patron. wbp.olsztyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-04)]. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.