| Sługa Boży | |
 Emil Kapaun w okresie powojennym | |
| Kraj działania |
Stany Zjednoczone, Birma, Japonia, Korea Południowa, Korea Północna |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
20 kwietnia 1916 |
| Data i miejsce śmierci |
23 maja 1951 |
| Kapelan 8 pułku kawalerii | |
| Okres sprawowania |
1950–1951 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
9 czerwca 1940 |
| Odznaczenia | |
          | |
_130404-A-DU775-700.jpg.webp) Emil Kapaun ok. 1943 | |
 kapitan | |
| Data i miejsce urodzenia |
20 kwietnia 1916 |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1944–1951 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy |
|
Emil Joseph Kapaun (ur. 20 kwietnia 1916 w Pilsen, zm. 23 maja 1951 w Pyŏktong) – amerykański duchowny katolicki, kapelan Armii Stanów Zjednoczonych z okresu II wojny światowej i wojny koreańskiej, Sługa Boży Kościoła katolickiego, kawaler Medalu Honoru.
Wczesne życie
Urodził się 20 kwietnia 1916 roku i dorastał na farmie 5 km na południowy zachód od miejscowości Pilsen w stanie Kansas, w hrabstwie Marion[1]. Jego rodzice, Enos i Elizabeth (Hajek) Kapaun, byli czeskimi imigrantami[2]. W młodości grywał w baseball[3]. Ukończył szkołę średnią w Pilsen w maju 1930 roku,[4] seminarium duchowne Conception Abbey (College of New Engleberg; Conception Seminary College) w Conception w stanie Missouri w czerwcu 1936 roku oraz Kenrick Theological Seminary w Saint Louis, w 1940 roku. W 1947 uczęszczał do Catholic University of America w Waszyngtonie[5].
Kapłaństwo
_poses_for_a_picture_with_members_of_his_congregation_after_celebrating_his_first_mass_as_a_priest_at_St._John_Nepomucene_Church_in_Pilsen%252C_Kan.%252C_in_1940_130404-A-DU775-869.jpg.webp)
9 czerwca 1940 roku Emil Kapaun został wyświęcony na księdza w Newman University w Wichicie w stanie Kansas[6]. Mszę świętą prymicyjną odprawił w kościele św. Jana Nepomucena w swoim rodzinnym Pilsen. W styczniu 1943 roku został mianowany kapelanem pomocniczym na lotnisku wojskowym Herington w pobliżu Herington w stanie Kansas[6]. W grudniu 1943 roku został proboszczem w cywilnej parafii na miejsce ks. Sklenara, który przeszedł na emeryturę. Posługiwał w rejonie Pilsen na terenie rzymskokatolickiej diecezji Wichita.
Służba w armii amerykańskiej
II wojna światowa
Wstąpił do Szkoły Kapelanów Armii USA w Fort Devens w stanie Massachusetts w sierpniu 1944 roku, a po ukończeniu nauki w październiku rozpoczął służbę jako kapelan wojskowy w Camp Wheeler w stanie Georgia. On i jeden inny kapelan posługiwali ok. 19 tysiącom mężczyzn i kobiet z personelu wojskowego[4]. Kapaun został wysłany do Indii, po czym służył na terytorium Birmy od kwietnia 1945 do maja 1946 roku[6]. Poruszając się samodzielnie samochodem Jeep Willys docierał do swoich podopiecznych, żołnierzy amerykańskich oraz miejscowych Birmańczyków, poruszając się po obszarze 5200 km kw.[7] Został awansowany na kapitana w styczniu 1946 roku[6].
Został zwolniony z czynnej służby w lipcu 1946. W ramach rządowego programu G.I. Bill w lutym 1948 roku uzyskał tytuł Master of Arts na Catholic University of America. We wrześniu 1948 roku powrócił do czynnej służby w armii amerykańskiej i podjął kapelanię w Fort Bliss niedaleko El Paso w Teksasie. W grudniu 1949 roku po raz ostatni opuścił swoich rodziców w Pilsen i wyjechał do okupowanej Japonii[6].
Okupacja Japonii
W styczniu 1950 roku stacjonował w pobliżu góry Fudżi. Został kapelanem 8 pułku kawalerii ze składu 1 Dywizji Kawalerii[7]. 15 lipca 1950 wraz z dywizją opuścił Zatokę Tokijską i przybył na Półwysep Koreański niecały miesiąc po inwazji Korei Północnej na Koreę Południową[4].
Wojna koreańska
1 Dywizja Kawalerii
1 Dywizja Kawalerii dokonała pierwszego desantu morskiego w wojnie koreańskiej 18 lipca 1950 roku. Pod koniec sierpnia Kapaun został przydzielony do służby jako kapelan 3. batalionu w 8 pułku kawalerii. Wkrótce potem brał udział w walkach o worek pusański w Korei Południowej[8]. Stamtąd, od połowy września, Kapaun i dywizja stale przemieszczali się na północ. 9 października dywizja przekroczyła równoleżnik 38°N, wchodząc na terytorium Korei Północnej i zbliżyła się na odległość 80 km od granicy z Chinami. Główną skargą kapelana w tamtych czasie był brak snu przez kilka tygodni z rzędu[4]. Nieustannie towarzyszył umierającym żołnierzom, udzielał chrztów, słuchał spowiedzi, udzielał Komunii Świętej i odprawiał Msze Święte na zaimprowizowanym ołtarzu ustawionym na masce jego Jeepa Willysa. Wielokrotnie tracił swoje naczynia liturgiczne i pojazd z powodu wrogiego ostrzału.
Jeniec wojenny
Został wzięty do niewoli przez chińskich żołnierzy podczas bitwy pod Unsan w Korei Północnej 2 listopada 1950 roku[2][3]. Wraz z innymi pojmanymi żołnierzami 3. batalionu 8 pułku kawalerii, maszerował 140 km do tymczasowego obozu jenieckiego w Sombakolu w pobliżu stałego obozu nr 5 w Pyŏktong, gdzie zostali później przeniesieni[3]. W obozach kopał latryny, mediował spory, oddawał własne racje żywnościowe i podnosił morale wśród jeńców[2]. Znany był wśród swoich współwięźniów jako ten, który kradł dla głodnych żywność od strażników[2]. Prowadził także innych jeńców do aktów buntu i szmuglował leki przeciwko dyzenterii dla amerykańskiego lekarza wojskowego uwięzionego w tym samym obozie, Sidneya Esenstena[9].
Śmierć i pochówek
U Kapauna rozwinął się wkrótce zakrzep krwi w jednej z nóg, cierpiał też na dyzenterię i zapalenie płuc[10]. Choć osłabiony po prawie wielu miesiącach niewoli, z powodzeniem poprowadził nabożeństwo wielkanocne 25 marca 1951 roku[11].
Był tak słaby, że strażnicy więzienni zabrali go do miejsca odosobnienia w obozie w Pyoktong, nazywanego ironicznie „szpitalem”[2][3], w którym tak naprawdę został sam bez pomocy i umarł z powodu niedożywienia oraz zapalenia płuc 23 maja 1951 roku[2]. Kapaun został pochowany w masowym grobie w pobliżu rzeki Yalu Jiang[4].
Był jednym z dwunastu amerykańskich kapelanów, którzy zginęli w Korei. Czterech kapelanów armii amerykańskiej zostało wziętych do niewoli w 1950 roku. Żaden z nich nie przeżył pobytu w obozie[12].
Pamięć
Ks. Emil Kapaun został odznaczony wieloma amerykańskimi odznaczenia wojskowymi, w tym najwyższym, Medalem Honoru, otrzymanym pośmiertnie w 2013 roku[13]. W Wichicie nazwano jego imieniem katolicką szkołę średnią, Kapaun Mt. Carmel Catholic High School[3]. W 1993 roku papież Jan Paweł II rozpoczął jego proces beatyfikacyjny[2].
Przypisy
- ↑ Daniel Nasaw: Recognition finally for a warrior priest's heroics. BBC, 17.04.2012. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Story of Father Kapaun. Catholic Dicese of Wichita. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Father Emil Kapaun. Kapaun Mt. Carmel Catholic High School. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Father Emil Joseph Kapaun. Knights of Columbus, en. [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Alumni Relations. The Catholic University of America. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Roy Wenzl: The Miracle of Father Kapaun. The Wichita Eagle, 6.12.2009. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- 1 2 CBI Saint Father Emil J. Kapaun. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ 1st Cavalry Division Historical Overview. 1cda.org. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ Roy Wentzl: Father Emil Kapaun Part 5: Leads camp prisoners in quiet acts of defiance. The Wichita Eagle, 1012.2009. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ Roy Wentzl: Father Emil Kapaun Part 6: Kapaun forgives guards, welcomes death. The Wichita Eagle, 22.12.2009. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ Samuel G. Freedman: Spiritual and Secular Mix in Case for Sainthood. The New York Times, 30.05.2014. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ Mark Johnson: Under Fire: Army Chaplains in Korea, 1950. US Army Chaplain Corps. [dostęp 2020-04-18]. (ang.).
- ↑ Chaplain Emil J. Kapaun. army.mil. [dostęp 2020-04-18].