podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Emil Alfred Czerny ps. „Wacław”, „Zbychosław” (ur. 7 marca 1910 w Przemyślu, zm. 25 kwietnia 2000 w Trzebnicy – podpułkownik[1] Wojska Polskiego, komendant Obwodu Przemyśl Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.
Życiorys
W 1923 roku ukończył szkołę podstawową, następnie w latach 1924-1929, uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Przemyślu. Jego kolegą szkolnym, a w czasie okupacji adiutantem był Władysław Szechyński[2]. Do roku 1931 pracuje jako nauczyciel, w tym też roku zostaje powołany do służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Po jej ukończeniu nadal pracował jako nauczyciel. W 1935 został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 i 498. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[3]. W 1939, razem z żoną, także nauczycielką, pracował w miejscowości Karcz, w gminie Małoryta na Polesiu na stanowisku kierownika szkoły podstawowej[4]. 23 marca tego roku został zmobilizowany do 30 pułku artylerii lekkiej w Brześciu nad Bugiem i przydzielony do 7. baterii na stanowisko oficera zwiadowczego[4]. W kampanii wrześniowej walczył na stanowisku dowódcy I plutonu 7. baterii 30 pal[5]. 13 września został ranny i dostał się do niemieckiej niewoli. Do końca listopada 1939 przebywał na leczeniu w Szpitalu PCK w Pruszkowie, a po jego likwidacji trafił na oddział chirurgiczny w Tworkach. W końcu grudnia, po uzyskaniu zezwolenia, wrócił do Przemyśla, gdzie w tamtejszym szpitalu powszechnym przebywał na leczeniu do kwietnia 1940[6].
W czasie okupacji w latach 1940-1942 walczył w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, w tym okresie pełnił funkcję szefa wywiadu wojskowego, zastępcy komendanta obwodu przemyskiego. 1 stycznia 1941 komendant Inspektoratu Rejonowego powierzył mu stanowisko komendanta tegoż obwodu[2].
W roku 1993 został uhonorowany przez Radę Miejską w Przemyślu tytułem Honorowego Obywatela Miasta Przemyśla.
Zobacz też
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- Krzyż Partyzancki
- Krzyż Armii Krajowej
- Odznaką: Miasto Przemyśl Swemu Obrońcy
Przypisy
- ↑ Czerny 1990 ↓, s. 313, w 1990 był jeszcze kapitanem w stanie spoczynku.
- 1 2 Czerny 1990 ↓, s. 311.
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 84, tu jako „Cerny Emil Alfred (7 III 1910)”.
- 1 2 Czerny 1983 ↓, s. 160.
- ↑ Jaskulski 1997 ↓, s. 44.
- ↑ Czerny 1983 ↓, s. 173, 176.
Bibliografia
- Emil Czerny. Wspomnienia z kampanii 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (103), s. 160-176, 1983. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Emil Alfred Czerny. W obronie honoru ofiar stalinizmu. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1-2 (131-132), s. 309-313, 1990. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Emil Czerny: Moja działalność w Armii Krajowej. Przemyśl: TPN, 1994. ISSN 0239-6602.
- Stanisław Jaskulski: 30 Poleski Pułk Artylerii Lekkiej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1997, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-87103-41-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.