Eliksir życia (łac. elixir vitae od arab. El Iksir)[1] – znany także jako "eliksir nieśmiertelności" – substancja (płyn, napój) mająca zatrzymywać proces starzenia u osoby, która ją wypiła. Miała dawać młodość i wieczne życie (nieśmiertelność). Czasem przypuszczano, że żeby go stworzyć, potrzebny jest kamień filozoficzny.

W średniowieczu substancja ta była poszukiwana przez alchemików. Pod pojęciem eliksir rozumieli oni jeden z czterech specyfików[2]:

  1. postać leku / preparatu farmaceutycznego (najczęściej płynnego);
  2. mieszanina wydłużająca życie (eliksir życia);
  3. mieszanina (eliksir) wiecznej młodości;
  4. środek (najczęściej proszek) zmieniający metale nieszlachetne w złoto.

W postaci leku, w jego skład wchodziły surowce aromatyczne (piżmo, ambra), surowce roślinne (lawenda, rzewień) i alkohol[3].

Według współczesnej definicji, eliksir to płynna, słodka, aromatyczna postać leku oparta na alkoholu, do stosowania wewnętrznego, w skład której mogą wchodzić nalewki, ekstrakty, olejki eteryczne, czyste substancje aktywne[2]. Najczęściej eliksir ma postać klarownego wodno-alkoholowego roztworu, w którym znajduje się przynajmniej jedna substancja aktywna[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Słownik Wyrazów Obcych. [dostęp 2015-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  2. 1 2 3 Aleksander K. Smakosz, Eliksir życia (Elixir vitae): postać leku czy alchemiczne panaceum?, [w:] Aleksander K. Smakosz, Mateusz Dąsal (red.), Wpływ alchemii na współczesny świat: medycyna, farmacja, kultura, Wrocław: Pharmacopola, 2022, s. 15–51.
  3. ↑ Aleksander K. Smakosz, Historyczne postacie leku (cz. I) — Elixir (eliksir), „Pharmacopola”, 2/2021, Częstochowa 2021, s. 6–10, ISSN 2719-9304.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.