pułkownik audytor | |
Pełne imię i nazwisko |
Edward Józef Saski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
23 września 1892 |
Data i miejsce śmierci |
1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Edward Józef Saski (ur. 23 września 1892 w Rydze, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik audytor Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.
Życiorys
Urodził się 23 września 1892 w Rydze, w rodzinie Edwarda Karola Saskiego h. Sas i Marii Pohl (1848–1932). Był bratem Kazimierza Adama (1886–1979), architekta, urbanisty[1]. W 1911 ukończył studia na Wydziale Prawa Imperatorskiego Uniwersytetu Noworosyjskiego w Odessie. W latach 1914–1917 pełnił służbę w Armii Imperium Rosyjskiego, a następnie w I Korpusie Polskim w Rosji.
Od 1919 pełnił służbę w Wojsku Polskim kolejno na stanowisku prokuratora przy Sądzie Wojskowym Okręgu Generalnego w Kielcach. W 1921 roku został prokuratorem Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr IV w Łodzi. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 29. lokatą w korpusie oficerów sądowych[2][3]. Z dniem 15 grudnia 1925 został przeniesiony do Departamentu Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko szefa Wydziału III Spraw Karnych i Nadzoru Prokuratorskiego[4][5][6].
24 kwietnia 1929 Prezydent RP mianował go sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego, a minister spraw wojskowych przeniósł z Departamentu Sprawiedliwości MSWojsk. do Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie na stanowisko sędziego[7][8]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[9].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Wiosną 1940 został zamordowany w Charkowie przez NKWD. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 84-2-21)[10].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Pułkownik Saski był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy z Jadwigą z Jurczewskich (zm. 11 października 1932 w Milanówku), z którą miał córkę[12] Janinę Marię (1916–1991), po raz drugi z Michaliną Józefą Franciszką Skulską[13].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi po raz drugi – 7 czerwca 1939 „za zasługi na polu pracy społecznej”[14]
- Złoty Krzyż Zasługi po raz pierwszy – 24 maja 1929 „za zasługi na polu sądownictwa wojskowego”[15]
- Medal Niepodległości – 23 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[16]
- Medal Zwycięstwa
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Genealogia LECH-LAND [online], lech-land.com [dostęp 2022-01-13] (pol.).
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1083, 1089.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 978, 984.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 135 z 22 grudnia 1925 roku, s. 731.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 8 z 6 lutego 1926 roku, s. 4.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 691.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 110, 130.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 307, 877.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 145.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Edward Saski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-09] .
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 283 z 13 października 1932 roku, s. 5.
- ↑ Janina Maria Saska [online], geni_family_tree [dostęp 2022-01-13] (pol.).
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 131, poz. 307.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 6, poz. 12.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2.