Edward Pöschek
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

29 października 1864
Cieszyn

Data i miejsce śmierci

23 sierpnia 1929
Wiedeń

Przebieg służby
Lata służby

1884–1921

Siły zbrojne

c. i k. Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

Polska Wojskowa Komisja Likwidacyjna w Wiedniu

Stanowiska

szef komisji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Oficer Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy

Edward Pöschek (ur. 29 października 1864 w Cieszynie, zm. 23 sierpnia 1929 w Wiedniu) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 29 października 1864 w Cieszynie, ówczesnym mieście powiatowym Śląska Austriackiego i jednocześnie stolicy księstwa cieszyńskiego[1][2][3]. Po ukończeniu szkół wojskowych rozpoczął zawodową służbę w cesarskiej i królewskiej Armii[1]. Na stopień kadeta-zastępcy oficera został mianowany ze starszeństwem z 1 września 1884 i wcielony do 24 Galicyjskiego Pułku Piechoty, którego sztab stacjonował w Wiedniu, a Komenda Okręgu Uzupełnień w Kołomyi[4]. Na porucznika (ówcześnie niem. Lieutenant) został awansowany ze starszeństwem z 1 maja 1886[5], a na stopień nadporucznika (ówcześnie niem. Oberlieutenant) ze starszeństwem z 1 listopada 1889[6]. W tym czasie jego macierzysty pułk stacjonował w Przemyślu[7], a później we Lwowie. W latach 1893–1895 był słuchaczem Kursu Intendentów Wojskowych w Wiedniu[8][9]. Po ukończeniu kursu został przydzielony do Intendentury Wojskowej i skierowany na praktykę w Intendenturze 11 Korpusu we Lwowie[10]. Na kapitana 2. klasy (ówcześnie niem. Hauptmann) został awansowany ze starszeństwem z 1 listopada 1896[11]. 20 kwietnia 1898 został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do Intendentury Wojskowej, mianowany podintendentem wojskowym (niem. Militärunterintendant)[uwaga 1] i pozostawiony w Intendenturze 11 Korpusu we Lwowie[14]. W 1903 został przeniesiony na stanowisko szefa intendentury Dywizji Kawalerii Jarosław[15]. 1 maja 1907 został awansowany na intendenta wojskowego (niem. Militärintendant)[uwaga 2][16]. W tym samym roku został odkomenderowany z DK Jarosław do c. i k. Ministerstwa Wojny w Wiedniu[16]. W 1908 został przeniesiony do 12. Oddziału c. i k. Ministerstwa Wojny[17], który był właściwy w sprawach zaopatrzenia armii[18]. Na stopień nadintendenta wojskowego 2. klasy (niem. Militäroberintendant)[uwaga 3] został awansowany ze starszeństwem z 1 listopada 1913[19]. W c. i k. Ministerstwie Wojny pełnił służbę do 1918[20][21][22]. Na stopień nadintendenta wojskowego 1. klasy[uwaga 4] został awansowany ze starszeństwem z 1 listopada 1916[21][22].

Podczas I wojny światowej „głośnym był jego wynalazek piecyka polowego i odwszalni polowej, który przez długi czas zaskarbił mu wdzięczność tysięcy żołnierzy w okopach”[1][23][24]. W lutym 1915 Edward Pöschek zaprezentował mobilne kuchenne dezynfektory parowe, a firma Manfred Weiss w Budapeszcie wykonała skrzynie do ich transportu[25].

W 1918, po rozpadzie Monarchii Austro-Węgierskiej, został wyznaczony na stanowisko szefa Polskiej Wojskowej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu[1][23]. 6 października 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika intendenta i przydzielony do Polskiej Wojskowej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu[26]. Od lata 1920 obowiązki szefa komisji łączył z funkcją attaché wojskowego[27]. 27 sierpnia 1920 szef Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych podpułkownik Aleksander Litwinowicz wystąpił do Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej z wnioskiem o powołanie do służby czynnej Edwarda Pöschka, który został zweryfikowany jako emerytowany pułkownik intendent[28]. Podpułkownik Litwinowicz podał następujące motywy swojego wniosku, a zarazem opinię o pułkowniku Pöschku: „jako wybitny fachowiec, doświadczony intendent z b. armii austriackiej i profesor Kursu intendenckiego w Wiedniu, może być w Wojsku Polskim z wielkim pożytkiem wykorzystany w dziale szkolenia oficerów gospodarczych. Wymieniony pełniąc służbę w WP od 1918 r. zajmował wybitne stanowisko szefa Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu, wykazując niezwykłe zdolności fachowe w dziale służby gospodarczej. Kilkakrotne komisje wysyłane do Wiednia, bądź z ramienia Ministerstwa Spraw Wojskowych, bądź z Komisji śledczej Sejmu Ustawodawczego uznały rezultaty pracy pułk. intendenta Pöschka za bardzo korzystne dla Skarbu Polskiego, a obecność wymienionego w służbie WP za konieczną”[28]. 20 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika intendenta, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[29]. Działalność generała w Wiedniu ilustrują dokumenty archiwalne, opublikowane przez Endre László Vargę w 2016[30].

Z dniem 1 stycznia 1922 Edward Pöschek został przeniesiony w stały stan spoczynku z prawem noszenia munduru[31]. 26 października 1923 prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[32][33][34][35]. Mieszkał w Wiedniu[33][34][35]. Tam zmarł 23 sierpnia 1929, po krótkiej chorobie[1][36].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ Stopień podintendenta wojskowego[12] był równorzędny stopniowi kapitana i rotmistrza 1. klasy. Jan Rydel posługuje się nazwą „młodszy intendent wojskowy”[13].
  2. ↑ Stopień intendenta wojskowego[12] był równorzędny stopniowi majora[13].
  3. ↑ Stopień nadintendenta wojskowego 2. klasy[12] był równorzędny stopniowi podpułkownika. Jan Rydel posługuje się nazwą „starszy intendent wojskowy II klasy”[13].
  4. ↑ Stopień nadintendenta wojskowego 2. klasy[12] był równorzędny stopniowi pułkownika. Jan Rydel posługuje się nazwą „starszy intendent wojskowy I klasy”[13].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Ś.p. gen. Edward Pöschek. „Polska Zbrojna”. 239, s. 6, 1929-09-01. Warszawa.
  2. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 191.
  3. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 256, jako Poeschek.
  4. ↑ Militär-Schematismus 1885 ↓, s. 265, 317.
  5. ↑ Militär-Schematismus 1887 ↓, s. 255, 319.
  6. ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 239, 339.
  7. ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 338.
  8. ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 974.
  9. ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 943.
  10. ↑ Schematismus 1896 ↓, s. 1002.
  11. ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 239, 412.
  12. 1 2 3 4 Wyciąg 1892 ↓, s. 291.
  13. 1 2 3 4 Rydel 2001 ↓, s. 89–90.
  14. ↑ Schematismus 1899 ↓, s. 1064.
  15. ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 1132.
  16. 1 2 Schematismus 1908 ↓, s. 1190.
  17. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 114, 1236.
  18. ↑ Rydel 2001 ↓, s. 25.
  19. 1 2 3 4 5 Schematismus 1914 ↓, s. 69, 1180.
  20. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 1069.
  21. 1 2 Ranglisten 1917 ↓, s. 1415.
  22. 1 2 3 4 5 Ranglisten 1918 ↓, s. 1772.
  23. 1 2 Stawecki 1994 ↓, s. 256.
  24. ↑ Wojtaszak 2012 ↓, s. 638.
  25. ↑ Karasek 2012 ↓, s. 101.
  26. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 94 z 10 listopada 1919, poz. 3633.
  27. ↑ Varga 2016 ↓, s. 347.
  28. 1 2 Kolekcja ↓, s. 12.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 29 września 1920, s. 922.
  30. ↑ Varga 2016 ↓, s. 271, 305, 308, 311–312, 326, 341, 345, 347, 349, 355, 361, 363, 364, 370, 376, 380, 385, 387, 392, 458, 465, 468, 480, 482, 496, 517, 520, 523, 532, 534, 553, 554, 563, 564, 565, 608, 611.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 25 lutego 1922, s. 149.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923, s. 738.
  33. 1 2 Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577.
  34. 1 2 Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406.
  35. 1 2 Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 880.
  36. ↑ Zgon jen. Poeszka. „Kurjer Warszawski”. 235 wyd. poranne, s. 6, 1929-08-28. Warszawa.

Bibliografia

  • Edward Poschek. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.464 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-19].
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1885. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1884. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1887. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1886. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1899. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1898. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Wyciąg z regulaminu służbowego dla c. i k. wojsk: I. część: Według drugiego wydania regulaminu z r. 1873. Cieszyn: Nakładem c. i k. nadwornej i wojskowej księgarni Karola Prochaski, 1892. (pol.).
  • Nicola Thadea Karasek: Seuchen und Militär 1914-1918. Wiedeń: Universität Wien, grudzień 2012. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868–1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Andrzej Wojtaszak: Generalicja Wojska Polskiego 1918-1926. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2012. ISBN 978-83-7399-519-2.
  • Endre László Varga: Dwa bratanki: Dokumenty i materiały do stosunków polsko-węgierskich 1918–1920. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 2016. ISBN 978-83-64806-61-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.