Data i miejsce urodzenia |
14 lutego 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
20 lutego 1976 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
14 czerwca 1919 |
Odznaczenia | |
Edmund Lewandowski (ur. 14 lutego 1897 w Meriden, zm. 20 lutego 1976 w Pniewach[1]) – polski duchowny rzymskokatolicki.
Życiorys
Syn Franciszka. Urodził się w USA, ale przed 1906 powrócił z rodzicami do Polski. W 1915 ukończył gimnazjum w Inowrocławiu. Z uwagi na zamknięcie w czasie I wojny światowej budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Poznaniu zamierzał wstąpić do seminarium duchownego we Wrocławiu, ostatecznie został wysłany do Munster, gdzie spędził pięć semestrów, jeden semestr uczył się we Freising, a ostatni rok studiów odbył w Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Święcenia kapłańskie przyjął 14 czerwca 1919[1].
Po święceniach pracował przez rok w Szamotułach, następnie w Obornikach, początkowo jako wikary, następnie rezydent, uczył w tamtejszej szkole średniej. W 1933 został mianowany administratorem, a w 1938 proboszczem parafii w Wieszczyczynie. W 1942 został aresztowany przez Gestapo, osadzony w Forcie VII w Poznaniu, a następnie w obozie koncentracyjnym w Dachau[1].
Po zakończeniu II wojny światowej pozostał początkowo w Niemczech. Przez biskupa Józefa Gawlinę, który pełnił funkcję Ordynariusza dla Polaków w Niemczech i Austrii został mianowany jego delegatem w okręgu południowym w zachodniej strefie okupacyjnej Niemiec (okupacja amerykańska i francuska), z siedzibą w Mannheim oraz dziekanem okręgu Mannheim[2][3].
Po powrocie do Polski od 1946 do 1954 był proboszczem parafii św. Marcina Biskupa w Mchach[4], a od 1954 do 1965 był proboszczem parafii św. Wawrzyńca w Pniewach[5]. Następnie przeszedł na emeryturę, ale pozostał w Pniewach i tam zmarł, a następnie został pochowany[1].
Był działaczem Głównej Komisji Księży przy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, w listopadzie 1954 został wybrany jednym z czterech wiceprzewodniczących GKK[6].
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (uchwałą Rady Państwa z 22 lipca 1953, za zasługi w pracy społecznej)[7]
Przypisy
- 1 2 3 4 Marian Banaszak Ks. Edmund Walenty Lewandowski 1897-1976, w: Miesięcznik kościelny archidiecezji poznańskiej, nr 3-4 z 1977, s. 68-69
- ↑ Anastazy Nadolny. Organizacja duszpasterstwa polskiego na terenie Niemiec Zachodnich 1945-1975. „Studia Polonijne”. Tom 2, s. 48, 296, 1977.
- ↑ Wiesław Hładkiewicz, Adam Ilciów: Z problemów życia religijnego Polaków w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec w latach 1945-1949. W: W nieustającej trosce o polską diasporę: tom studiów historycznych i politologicznych dedykowany Księdzu Arcybiskupowi Szczepanowi Wesołowskiemu. Gorzów Wielkopolski: 2012, s. 281.
- ↑ Rzymskokatolicka Parafia pod wezwaniem Świętego Marcina Biskupa w Mchach. parafiamchy.pl. [dostęp 2018-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-04)].
- ↑ Zapis historyczny poświęcony pamięci naszych duszpasterzy. wawrzyniec-pniewy.pl. [dostęp 2018-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-11)].
- ↑ Jacek Żurek Ruch "Księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, wyd. IPN, Warszawa-Katowice 2009, s. 102
- ↑ M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1288.