e-zdrowie – wykorzystanie technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych do wspomagania działań związanych z ochroną zdrowia[1][2][3].

Są to narzędzia lub rozwiązania obejmujące produkty, systemy i usługi dla organów i pracowników służby zdrowia oraz dostosowane do indywidualnych potrzeb systemy opieki zdrowotnej dla pacjentów i obywateli, na przykład sieci informacji o zdrowiu, elektroniczne książeczki zdrowia, usługi świadczone w ramach opieki telemedycznej, osobiste przenośne systemy komunikacji, portale poświęcone zdrowiu oraz wiele innych narzędzi na bazie technologii informacyjno-komunikacyjnych, pomagających zapobiegać, diagnozować i leczyć choroby, monitorować stan zdrowia, prowadzić odpowiedni tryb życia.

Pojęcie „e-zdrowie” obejmuje swoim zakresem wiele terminów, np.:

Oprócz aplikacji komputerowych e-zdrowie obejmuje też poznawcze przetwarzanie informacji i zadania komunikacyjne dla praktyki medycznej, edukacji i badań. Istotą e-zdrowia jest to, że powinno ono wspomagać transformację procesów służby zdrowia z korzyścią dla pacjentów i systemu opieki zdrowotnej.

Czynniki sukcesu i porażki

Możliwe jest zidentyfikowanie pewnej liczby czynników, które mogą być warunkiem wstępnym dla porażki lub sukcesu. Do czynników sukcesu można zaliczyć m.in.:

  • potrzeba medyczna i silne zorientowanie na pacjenta
  • polityczne i społeczne poparcie
  • długoterminowe spojrzenie na projekty
  • wcześniej zdefiniowane cele inwestycji
  • zaangażowanie wszystkich kluczowych uczestników
  • multidyscyplinarne podejście angażujące polityków, specjalistów, badaczy i biznes
  • partnerstwo publiczno-prywatne
  • wybór właściwej technologii, ciągłe wsparcie techniczne
  • interoperacyjność i otwarte standardy

Ważne czynniki mogące spowodować porażkę projektu:

  • niemożność adaptacji strategii do zmieniającego się środowiska
  • reorganizacja procesów opieki zdrowotnej w trakcie ustanawiania nowych technologii
  • izolacja od organizacji i potencjalnych użytkowników
  • opór przed zmianą
  • brak politycznego wsparcia
  • brak perspektywy długoterminowej.
  • brak zrozumienia procesów opieki zdrowotnej i zmian zachodzących w środowiskach medycznych
  • brak analizy rynku, porównywanie rozwiązania do już istniejących
  • brak istniejących systemów informacyjnych (np. klinicznych systemów informacyjnych)
  • złe komunikowanie problemów technicznych w projekcie

Chociaż niektóre z czynników mogą być ważne w danych okolicznościach, ale nieprzydatne w innych, można jednak wyodrębnić kilka wspólnych czynników, które mogą być powszechnie uważane za podstawy dobrych praktyk:

  • zaangażowanie na wszystkich poziomach i udział użytkowników
  • projekty oparte na prawdziwych potrzebach i jasnych celach
  • kontakty i komunikacja międzyludzka w ramach projektu
  • przestrzeganie, na ile to możliwe, technicznych standardów interoperacyjności
  • podejście długoterminowe, wytrzymałość i stabilność rozwoju.

e-zdrowie w Europie

W roku 2006 większość krajów członkowskich Unii Europejskiej stworzyła strategie narodowe na rzecz e-zdrowia jako oddzielne strategie e-zdrowia lub włączając je do narodowych strategii zdrowotnych, lub narodowych strategii technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Organizacja i finansowanie różni się pomiędzy krajami, ponieważ odpowiedzialność za opiekę zdrowotną ponoszona jest różnie – na poziomie regionalnym lub krajowym. W ten sam sposób różnią się sposoby użycia technologii informacyjno-komunikacyjnych i aplikacji e-zdrowia. W krajach skandynawskich i w Wielkiej Brytanii, stworzono krajowe sieci opieki zdrowotnej. W rosnącej liczbie regionów w Europie istnieją regionalne sieci opieki zdrowotnej, które wspomagają używanie międzyszpitalnych aplikacji e-zdrowia, systemów danych pacjentów oraz komunikację medyczną.

e-zdrowie w Polsce

W Polsce nacisk położony jest na kluczowe technologie, oprogramowanie wspomagające praktyków w procesie podejmowania najlepszych możliwych decyzji przy zachowaniu bezpieczeństwa pacjenta oraz tworzenie sieci współpracy naukowej w zakresie bioinformatyki, genomiki oraz neuroinformatyki w celu stworzenia nowej generacji systemów e-zdrowia wspomagających ‘indywidualizację’ diagnozy oraz leczenia.

Inicjatywy działające w Polsce postawiły przed sobą pewne strategiczne cele, których osiągnięcie pozwoli na zbudowanie nowoczesnego systemu działania sektora zdrowotnego. Wśród nich wyróżnić można:

  • ułatwienie dostępu do dokumentów klinicznych,
  • zwiększenie efektywności procesów w ochronie zdrowia,
  • redukcja liczby błędów klinicznych,
  • ułatwienie przenoszenia się pacjentów pomiędzy krajami Unii,
  • ułatwienia w dostępie do istotnych informacji dotyczących ochrony zdrowia dla pacjentów i profesjonalistów medycznych.

Aplikacje, które służyć mają osiągnięciu tych celów to głównie:

  • elektroniczny transfer recept,
  • e-preskrypcja – ze wspomaganiem decyzji,
  • elektroniczna dokumentacja medyczna,
  • obrazowanie cyfrowe i powiązane usługi oraz raportowanie.
  • portale,
  • systemy terminologiczne dla rekordów klinicznych i lekarstw,
  • mechanizmy ochrony poufności danych osobowych,
  • identyfikatory obywateli.

Przypisy

  1. ↑ e-zdrowie. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-01-31].
  2. ↑ Antoine Geissbuhler, Najeeb Al Shorbaji. Establishing an evidence base for e-health: a call for papers. „Bulletin of the World Health Organization”, s. 394, 2011. DOI: 10.2471/BLT.11.090274. (ang.).
  3. ↑ JEWC van Gemert-Pijnen, S Wynchank, HD Covvey& HC Ossebaard. Improving the credibility of electronic health technologies. „Bulletin of the World Health Organization”, s. 323-323A, 2012. DOI: 10.2471/BLT.11.099804. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.