Dzwonnik nagoszyi
Procnias nudicollis[1]
(Vieillot, 1817)
Ilustracja
Samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

bławatnikowate

Podrodzina

bławatniki

Plemię

Cotingini

Rodzaj

Procnias

Gatunek

dzwonnik nagoszyi

Synonimy
  • Ampelis nudicollis Vieillot, 1817[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Dzwonnik nagoszyi[4] (Procnias nudicollis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bławatnikowatych (Cotingidae). Zasiedla wschodnią Amerykę Południową. Bliski zagrożenia wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].

Morfologia

Samica na ilustracji z książki z 1838 roku

Całkowita długość ciała wynosi około 27,9 cm, z czego 8,9 cm przypada na ogon. Skrzydło mierzy 15,7 cm (wymiary dla okazów z Muzeum Brytyjskiego). U samca większa część upierzenia biała. Bogi głowy i gardło cechuje naga, zielona[6] skóra. Dziób czarniawy. Nogi i stopy brązowe. Samica z wierzchu zielona, wierzch głowy ciemniejszy. Od spodu żółtawa, pokryta zielonymi paskami. Gardło szarawe w czarne pasy. Okolice kloaki żółtawe[7]. Masa ciała wynosi 150–225 g[6].

Zasięg występowania

Występuje na dużym obszarze wschodniej Brazylii (od Alagoas na południe do Rio Grande do Sul), w północno-wschodniej Argentynie (Misiones, raz odnotowany w Corrientes) oraz we wschodnim Paragwaju. Spotykany do wysokości 1150 m n.p.m.[8] Środowisko życia stanowią nizinne i podgórskie lasy pierwotne[6], choć spotykany jest też w lasach wtórnych[3].

Głos

Samiec, siedząc na wystającej gałęzi, odzywa się metalicznym dźwiękiem, przypominającym uderzanie młotem o kowadło[6].

W niewoli

Dzwonnik nagoszyi znalazł się w pochodzącym z 1851 roku spisie zwierząt z Knowsley Hall – znajdowała się tam menażeria i ptaszarnia; co ciekawe przypisano go do nieistniejącej obecnie rodziny Ampelidae[9].

Status zagrożenia

IUCN od 2020 klasyfikuje dzwonnika nagoszyjego jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 2004 miał on status gatunku narażonego na wyginięcie (VU, Vulnerable). W 2020 populację szacowano na 80–130 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności uznawany jest za spadkowy. Zagrożenie stanowi wycinka lasów oraz odłów ptaków do niewoli. Gatunek ten występuje aż w 66 ostojach ptaków IBA, w tym w parkach narodowych – Park Narodowy Iguazú (Argentyna), Park Narodowy Boa Nova, Park Narodowy Chapada Diamantina, Park Narodowy Caparaó, Park Narodowy Iguaçu (Brazylia) oraz Park Narodowy San Rafael (Paragwaj)[8].

Przypisy

  1. Procnias nudicollis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 Snow, D. & Sharpe, C.J.: Bare-throated Bellbird (Procnias nudicollis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
  3. 1 2 Procnias nudicollis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Cotingini Bonaparte, 1849 (1822) (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-06].
  5. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).
  6. 1 2 3 4 David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 340. ISBN 978-83-01-15733-3.
  7. Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 14. Passeriformes. 1888, s. 404.
  8. 1 2 Species factsheet: Procnias nudicollis. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-26]. (ang.).
  9. J.C. Stevens: A catalogue of the menagerie and aviary at Knowsley : formed by the late Earl of Derby ... which will be sold by auction. 1851, s. 18.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.