Dzioboróg abisyński
Bucorvus abyssinicus[1]
(Boddaert, 1783)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dzioborożcowe

Rodzina

dzioborożce

Rodzaj

Bucorvus

Gatunek

dzioboróg abisyński

Synonimy
  • Buceros abyssinicus Boddaert, 1783[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Dzioboróg abisyński[4], dzioborożec abisyński (Bucorvus abyssinicus) – gatunek dużego ptaka z rodziny dzioborożców (Bucerotidae) występującego w środkowej Afryce w okolicach na południe od Sahelu. Jest narażony na wyginięcie. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].

Morfologia

Długość ciała wynosi 90–100 cm, masa ciała u samca około 4 kg[2]. Większość upierzenia ma kolor czarny. Na głowie występuje kostny „kask” pokryty keratyną, a mający swój początek w górnej szczęce. Lotki I rzędu wyróżniają się białym kolorem. U samców wokół oka występuje połać niebieskiej skóry, zaś na gardle skóra niebiesko-czerwona. Samice mają jedynie niebieskie płaty nagiej skóry[6].

Zasięg występowania

Dzioboróg abisyński występuje w południowej Mauretanii, Senegalu i Gwinei i dalej na wschód po Erytreę, Etiopię, północno-zachodnią Somalię, północno-zachodnią Kenię (według innego źródła północno-wschodnią[6]) i Ugandę[2].

Ekologia

Środowiskiem życia gatunku są sawanna, półpustynne zakrzewienia i obszary kamieniste. Preferuje krótką roślinność, która ułatwia żerowanie. Zamieszkuje suchsze obszary niż drugi z dzioborogów – kafryjski (B. leadbeateri)[6]. Żeruje na bezkręgowcach i małych kręgowcach, pokarm jest urozmaicony. Zjada m.in. żółwie, jaszczurki, pająki, chrząszcze i gąsienice[2]. W niewoli może żyć 40 lat[6].

Jajo z kolekcji muzealnej

Lęgi

Okres lęgowy różni się w zależności od miejsca. W zachodniej Afryce trwa od czerwca do sierpnia, w Nigerii i Ugandzie – w styczniu, a ptaki z Kenii wyprowadzają swe lęgi w listopadzie. Gniazduje w dziuplach, jednak toleruje również zagłębienia między skałami lub w strukturach pochodzenia antropogenicznego. Wyściółkę stanowią suche liście. Samica składa jedno lub dwa jaja. Po 37–41 dniach klują się pisklęta; ważą wtedy około 70 g. Młode klują się niesynchronicznie. Młodsze pisklę zwykle ginie po około 4 dniach w wyniku wygłodzenia, kiedy drugie pisklę waży już blisko 350 g. Po 21–23 dniach samica opuszcza gniazdo i pomaga samcowi w karmieniu pisklęcia. Po blisko 80–90 dniach życia młode jest już w pełni opierzone[6].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2018 roku klasyfikuje dzioboroga abisyńskiego jako gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable); wcześniej, od 1988 roku miał on status najmniejszej troski (LC – Least Concern). BirdLife International uznaje globalny trend liczebności populacji za spadkowy. Główne zagrożenia dla gatunku to utrata i degradacja siedlisk oraz polowania[3].

Przypisy

  1. ↑ Bucorvus abyssinicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Kemp, A.C. & Boesman, P.: Northern Ground-hornbill (Bucorvus abyssinicus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-05)].
  3. 1 2 Bucorvus abyssinicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Bucerotidae Rafinesque, 1815 – dzioborożce - Hornbills (wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-05].
  5. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-05]. (ang.).
  6. 1 2 3 4 5 Brianne Krause: Bucorvus abyssinicus: Information. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. University of Michigan, 2009. [dostęp 2016-01-01].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.