Dubicze Cerkiewne
wieś
Ilustracja
Cerkiew prawosławna pw. Opieki Przenajświętszej Maryi Panny
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

hajnowski

Gmina

Dubicze Cerkiewne

Liczba ludności (2011)

276[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

17-204[3]

Tablice rejestracyjne

BHA

SIMC

0027915[4]

Położenie na mapie gminy Dubicze Cerkiewne
Mapa konturowa gminy Dubicze Cerkiewne, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dubicze Cerkiewne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dubicze Cerkiewne”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Dubicze Cerkiewne”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dubicze Cerkiewne”
Ziemia52°39′08″N 23°26′17″E/52,652222 23,438056[5]

Dubicze Cerkiewne – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Dubicze Cerkiewne[4][6]. Leży nad Orlanką dopływem Narwi.

Miejscowość jest siedzibą gminy Dubicze Cerkiewne i parafii prawosławnej Opieki Matki Bożej. Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Zygmunta w Kleszczelach[7].

Nazwa wsi pochodzi od nazwy osobowej Duba lub Dub z białoruskim sufiksem -icze.

Wieś królewska starostwa kleszczelowskiego w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[8]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dubicze Cerkiewne, po reformie gminy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wieś w 2011 roku zamieszkiwało 276 osób[9].

Legendy

Pomnik poświęcony żołnierzom Armii Czerwonej. Zdemontowany w 2018 r.

Z legend wynika, że w XVI wieku na obszar obecnej wsi przywędrowało z północnej Litwy plemię Krywiczów i założyło tu obóz. Ponieważ miejsce uznali za piękne i urocze, Krywicze postanowili pozostać tu na dłużej, a potem i na stałe. Prawdopodobnie w pobliżu znajdował się las dębowy, w pobliżu którego osiedlali się zwykle członkowie tego plemienia i od którego nadano też nazwę miejscowości[10].

Według miejscowej legendy od powstania wsi istniała tu zawsze cerkiew. Istnieją też legendy o skarbie Napoleona, schowanym w okolicach wsi[10].

Historia

Gminny Ośrodek Zdrowia

Wieś założono około 1532 roku. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1568 roku, kiedy to król Zygmunt August, przekazując miasto Kleszczele z przedmieściami w dzierżawę podkomorzemu drohickiemu Stanisławowi Chądzyńskiemu, dołączył do dzierżawy 6 wsi starostwa bielskiego: Żarywiec (Dubicze Cerkiewne), Obychodnik (Grabowiec), Czochy (Czechy Orlańskie), Jelonkę, Suchą Wolę (Suchowolce) i Rudę (Rutkę). Te przyłączone wsie tworzyły wołoszcz kleszczelską.

W okresie międzywojennym wieś należała do gminy Orla. Według spisu ludności z 30 września 1921 roku w Dubiczach Cerkiewnych mieszkało 196 osób w 46 domach, 191 osób podało narodowość białoruską, 5 osób – polską[11]. 196 osób było wyznania prawosławnego[11]. W 1927 roku pojawili się we wsi baptyści, a w 1928 – zielonoświątkowcy.

W czerwcu 1941 roku pomiędzy Dubiczami i wsią Grabowiec miała miejsce potyczka wojsk niemieckich z wojskami radzieckimi, w wyniku której częściowo spłonęły obie wsie. W 1956 roku wieś została zelektryfikowana i utworzono bibliotekę. W 1977 roku we wsi zbudowano budynek Urzędu Gminy oraz Ośrodek Zdrowia.

W 1985 we wsi wzniesiono pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej. Na pomniku umieszczono nazwiska 27 żołnierzy poległych w latach 1941-44[12]. Pomnik sporządził Mikołaj Korch, rzeźbiarz pochodzący z Kraśkowszczyzny[13]. W 2018 roku pomnik został uznany przez IPN za symbol komunizmu i zdemontowany[14].

Atrakcje turystyczne

Izba tradycji OSP
  • Cerkiew prawosławna pw. Opieki Przenajświętszej Marii Panny z 1948 roku, powstała na miejscu XVII-wiecznej cerkwi unickiej, która spłonęła w czasie II wojny światowej.
  • Cmentarz prawosławny z XIX wieku[15]
  • budynek dawnej szkoły podstawowej z początku XX w. (obecnie Izba Kultury Ludowej i Tradycji OSP)
  • drewniana chata z początku XX w. położona przy ul. Głównej
  • Zalew Bachmaty z plażą

Kościoły

Dubicze Cerkiewne w literaturze

  • Sylwia Skuza, Tylko nie Podlasie, Wydawnictwo MG, Warszawa 2021.

Urodzeni w Dubiczach Cerkiewnych

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wieś Dubicze Cerkiewne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-01-07], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 236 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 26716
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Opis parafii św. Zygmunta na stronie diecezji
  8. ↑ Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
  9. ↑ Wieś Dubicze Cerkiewne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-09-11], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  10. 1 2 Historia Dubicz Cerkiewnych
  11. 1 2 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 5, Województwo białostockie, 1924, s. 24.
  12. ↑ Wykaz obiektów upamiętniających żołnierzy i partyzantów sowieckich na terenie Polski. Stan na 2009 rok, s. 17.
  13. ↑ Mikołaj Korch – mistrz korzeni Starostwo Powiatowe w Hajnówce
  14. ↑ Pomniki, tablice i czołg do usunięcia. Kolejny rzut dekomunizacji w Podlaskiem. [dostęp 2019-07-19].
  15. ↑ Andrzej Michałowski, Alicja Sulimierska, Elżbieta Baniukiewicz: Studia i Materiały. Wykaz zabytkowych cmentarzy w Polsce. Województwo Białostockie. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu. Narodowa Instytucja Kultury, 1996, s. 24.
  16. ↑ Ukraińskie Słowo 22.02.2018 Iwan Kraskowski – historia życia. „Radio Orthodoxia”.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.