Donna Leon
Ilustracja
Donna Leon w Warszawie, 2005
Data i miejsce urodzenia

28 września 1942
Montclair

Narodowość

Amerykanka

Dziedzina sztuki

literatura

podpis

Donna Leon (ur. 28 września 1942) – amerykańska pisarka, autorka cyklu kryminałów z Guido Brunettim.

Jej ojciec był Hiszpanem, a matka Irlandką. Studiowała literaturę, specjalizowała się w dziewiętnastowiecznej prozie (zwłaszcza twórczości Jane Austen). Po studiach pracowała jako copywriter. Do Włoch po raz pierwszy przyjechała w 1966, następnie pracowała jako wykładowca i nauczyciel w różnych krajach – Iranie, Arabii Saudyjskiej i Chinach. W Wenecji osiadła w 1981 i wykładała literaturę na pobliskiej filii Uniwersytetu Maryland. W 1998 porzuciła pracę na uczelni i od tego czasu zajmuje się wyłącznie pisaniem książek. Jest mecenasem i menedżerem barokowej orkiestry Il Complesso Barocco, wykonującej głównie opery Haendla. Zespół ten nagrał m.in. płytę La Maga Abbandonata: Donna Leon’s Favourite Handel z ariami i duetami z oper Amadigi, Alcina i Rinaldo.

Pierwszą powieść napisała w 1991. Wydana rok później Śmierć w La Fenice zapoczątkowała serię kryminałów o weneckim (akcja książek rozgrywa się w samym mieście lub w jego pobliżu) komisarzu policji Guido Brunettim. Liczący kilkanaście pozycji cykl został napisany w języku angielskim, a większość z nich wydano także w Polsce (nakładem Oficyny Literackiej Noir sur Blanc). Książki Donny Leon cieszą się dużą popularnością w Niemczech i Hiszpanii. Autorka nie zezwala natomiast na wydanie ich po włosku. Jej głównym wydawcą jest szwajcarskie przedsiębiorstwo Diogenes.

Kryminały Donny Leon zawierają dużo akcentów społecznych i politycznych. Autorka krytykuje m.in. włoską biurokrację i skorumpowaną klasę polityczną, środowisko wojskowych, Kościół, a także politykę zagraniczną USA.

Powieści

Tytuł oryginału Rok Tytuł przekładu Rok Główne motywy
Death at La Fenice 1992 Śmierć w La Fenice 1998 środowisko muzyków, pedofilia
Death in a Strange Country 1993 Śmierć na obczyźnie 1999 wojsko, nielegalne składowanie
toksycznych odpadów
Dressed for Death
(The Anonymous Venetian)		 1994 Strój na śmierć 1999 transwestyci, nielegalny wynajem mieszkań
Death and Judgment
(A Venetian Reckoning)		 1995 Śmierć i sąd 1999 mafia, prostytucja, pornografia
Acqua Alta
(Death in High Water)		 1996 Acqua Alta 1999 homoseksualizm, handel antykami
The Death of Faith
(Quietly in their sleep)		 1997 Cicho, we śnie 2001 organizacje kościelne, pedofilia
A Noble Radiance 1997 Szlachetny blask 2002 arystokracja, handel materiałami radioaktywnymi
Fatal Remedies 1999 Zgubne środki 2003 prostytucja, pornografia,
seksturystyka, pedofilia, handel przeterminowanymi lekami
Friends in High Places 2000 Znajomi na stanowiskach 2004 rynek nieruchomości, narkotyki, lichwiarstwo
A Sea of Troubles 2001 Morze nieszczęść 2005 społeczność rybacka, oszustwa podatkowe
Wilful Behaviour 2002 Perfidna gra 2006 faszyzm, handel dziełami sztuki
Uniform Justice 2003 Słowo oficera 2007 wojsko, polityka
Doctored Evidence 2004 Fałszywy dowód 2008 imigranci, szantaż
Blood from a Stone 2005 Krew z kamienia 2009 nielegalni imigranci
Through a Glass Darkly 2006 Mętne szkło 2010 ekologia
Suffer the Little Children 2007 Okropna sprawiedliwość 2010 handel dziećmi
The Girl of His Dreams 2008 Dziewczyna z jego snów 2011 cygańscy imigranci
About Face 2009 Ukryte piękno 2012 handel toksycznymi odpadami, mafia
A Question of Belief 2010 Kwestia wiary 2013
Drawing conclusions 2011 Po nitce do kłębka 2014
Beastly Things 2012 Dzika zachłanność 2015
The Golden Egg 2013 Złote Jajo 2016
The Jewels of Paradise 2013 Książka związana z Wenecją, ale nie należy do serii o komisarzu Brunettim.

Główną bohaterką jest wenecjanka Caterina Pellegrini.

By Its Cover 2014 Gra pozorów 2017 cenne książki
Falling in Love 2015 Zauroczenie 2019 stalking
The Waters of Eternal Youth 2016 Woda wiecznej młodości 2018
Earthly Remains 2017 Doczesne szczątki[1] 2020 handel narkotykami, zaginięcie
The Temptation of Forgiveness 2018 Pokusa przebaczenia 2021
Unto Us a Son Is Given 2019 Adopcja 2022 adopcja
Trace Elements 2020 Pierwiastki śladowe 2023 zanieczyszczenie wody
Transient Desires 2021 Ulotne pragnienia 2024
Give Unto Others 2022

W Polsce początkowo powieści te ukazywały się w formacie 14,5 × 23,5 cm, a na okładkach wykorzystywano fragmenty rysunków Yves’a Brayera do poematu Alfreda de Musset Venice la Rouge. Począwszy od „Perfidnej gry” format został zmieniony na mniejszy (12 × 17 cm), a ilustracje okładkowe stanowią fotografie zakątków Wenecji. W tym formacie są też wydawane reedycje polskich tłumaczeń („Morze nieszczęść”, „Śmierć w La Fenice”, „Zgubne środki”).


Główne postaci

Rodzina Brunettich

  • Guido Brunetti – komisarz, z wykształcenia prawnik, miłośnik literatury starożytnej
  • Paola Brunetti – jego żona, wykładowca literatury na uniwersytecie, miłośniczka Henry’ego Jamesa
  • Chiara Brunetti – córka (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 12–13 lat)
  • Raffaele Brunetti – syn (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 15 lat)
  • hrabia Orazio Falier – ojciec Paoli, zajmuje się finansami

Pracownicy komendy policji

  • Elettra Zorzi – sekretarka Patty, siostra Barbary, była pracownica banku, specjalistka od zdobywania informacji w nie zawsze legalny sposób, po raz pierwszy pojawia się w „Stroju na śmierć”
  • Lorenzo Vianello – sierżant, a następnie inspektor, asystent Brunettiego
  • Ettore Rizzardi – lekarz sądowy
  • Bonsuan – pilot policyjnej motorówki
  • Giuseppe Patta – zastępca komendanta, bezpośredni zwierzchnik Brunettiego
  • Scarpa – początkowo funkcjonariusz, potem porucznik, asystent Patty, po raz pierwszy pojawia się w „Stroju na śmierć”
  • Sara Marino – nowa komisarz, po raz pierwszy pojawia się w „Perfidnej grze”
  • Pucetti – młody, inteligentny funkcjonariusz, współpracujący z Brunettim
  • Alvise, Riverre – mało rozgarnięci funkcjonariusze
  • Claudia Griffoni – inteligentna funkcjonariuszka współpracująca z Brunettim

Pozostałe osoby

  • Gabriele Cossato (Lele) – antykwariusz, przyjaciel Brunettiego
  • Brett Lynch – historyk, partnerka Flavii Petrelli
  • Flavia Petrelli – śpiewaczka operowa
  • Barbara Zorzi – lekarz, siostra Elettry

Nagrody

Filmy

Na podstawie powieści Donny Leon w 2000 r. niemiecka telewizja publiczna ARD zaczęła kręcić serial telewizyjny „Donna Leon”, emitowany na kanale Das Erste. Do połowy roku 2011 powstało łącznie siedemnaście 90-minutowych odcinków. Od 5 odcinka komisarza Brunettiego gra Uwe Kockisch.

Przypisy

  1. ↑ Doczesne szczątki na stronie wydawnictwa. noir.pl. [dostęp 2020-02-09]. (pol.).

Bibliografia

  • „Kryminałami zarabiam na orkiestrę” – wywiad Jarosława Mikołajewskiego z Donną Leon („Wysokie Obcasy” nr 27, dodatek do „Gazety Wyborczej” nr 160, wydanie 10/07/2004, s. 28)
  • Donna Leon – wywiad. RMF Classic. [dostęp 2007-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-17)].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.