Dom Egipski
Symbol zabytku nr rej. Gminna ewidencja zabytków – Kraków
Ilustracja
Widok od strony dzisiejszej ul. Retoryka. Ówcześnie było to koryto rzeki Rudawy
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Retoryka 10–12
ul. Smoleńsk 10–12

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

K. Lachnik

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

1893

Ukończenie budowy

1896

Ważniejsze przebudowy

lata 20./30. XX w.

Pierwszy właściciel

Józefa Kulesza

Kolejni właściciele

Joel Bauminger

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Egipski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom Egipski”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Egipski”
Ziemia50°03′30,6″N 19°55′43,7″E/50,058500 19,928806

Dom Egipski – modernistyczna kamienica zlokalizowana w Krakowie, na rogu ul. Retoryka 10–12 i ul. Smoleńsk 10–12.

Historia

Dom powstał w latach 1893–1896 na zlecenie Józefa Kuleszy, właściciela zakładu kamieniarsko-rzeźbiarskiego przy krakowskim Cmentarzu Rakowickim. Zaprojektowany został przez nieznanego z imienia inżyniera K. Lachnika. Budowniczym był Beniamin Torbe. Kamienica została ozdobiona różnymi motywami nawiązującymi do kultury starożytnego Egiptu. Są to m.in. figury sfinksów, faraonów, obeliski, pylony i płaskorzeźby bóstw oraz liczne malowidła[1].

W 1894 roku Kulesza sprzedał ją Joelowi Baumingerowi[1]. Kolejnym właścicielem był Józef Ostoja Zagórski, a po jego śmierci w 1905 roku kamienica przeszła na własność Funduszu Stypendyjnego imienia Zagórskiego, o czym informuje zachowana tablica[2].

Pod adresem ul. Smoleńsk 10 w latach 1896–1914 znajdowało się mieszkanie krakowskiego rzeźbiarza, profesora Państwowej Szkoły Przemysłowej, Alojzego Bunscha[3]. W 1898 urodził się w nim jego syn pisarz historyczny Karol Bunsch[4].

Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku budynek przebudowano na styl modernistyczny i większość zdobień zniknęła. Do tej pory zachowały się drewniane drzwi wejściowe z motywem łodyg lotosu i papirusu oraz opatrzone ureuszami dyski słoneczne i kilka detali wewnątrz budynku[2].

Nazwa Dom egipski pojawia się po raz pierwszy w Kalendarzu Krakowskim Józefa Czecha na rok 1904[1].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 3 Iwona Fischer, Leszek Zinkow, Dom Egipski" w Krakowie. Przykład egiptomanii w architekturze polskiej, „Modus. Prace z Historii Sztuki” (V), 2004, s. 33-55.
  2. 1 2 Dom Egipski, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 269-270, ISBN 978-83-66334-91-5.
  3. ↑ red. J. Knapik: Krakowska Księga Adresowa – Wielki Kraków 1908. Kraków: 1907, s. 161.
  4. ↑ Karol Bunsch. Polski pisarz historyczny – Kraków i dom rodzinny. [dostęp 2015-08-05].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.