Dobrzyń
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

nidzicki

Gmina

Nidzica

Liczba ludności (2022)

106[1]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

13-100[2]

Tablice rejestracyjne

NNI

SIMC

0483659

Położenie na mapie gminy Nidzica
Mapa konturowa gminy Nidzica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dobrzyń”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dobrzyń”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dobrzyń”
Położenie na mapie powiatu nidzickiego
Mapa konturowa powiatu nidzickiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dobrzyń”
Ziemia53°25′37″N 20°21′54″E/53,426944 20,365000[3]

Dobrzyń (niem. Dobrzyn, Dobrziennen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dobrzyń, po jej zniesieniu w gromadzie Szkotowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś lokowana przez Wielkiego Mistrza Krzyżackiego Winricha von Kniprode 8 lipca 1355 roku, który nadał Stanisławowi z Dobrzynia i jego braciom 36 łanów ziemi na prawie chełmińskim. Według innego źródła wieś powstała na 37 łanach. Pierwotnie nosiła nazwę Sokoły, a zmieniona została, gdy znalazła się w posiadaniu Dobrzyńskich. Do XIX wieku Dobrzyń był wsią na prawie chełmińskim. W 1858 wieś miała 2569 morgów ziemi. W latach 1818 – 1871 – 1890 mieszkało tu odpowiednio 94 - 250 - 229 osób w 17 – 39 – 41 domach. W 1871 było 232 ewangelików i 18 katolików. Na początku XX wieku powstała szkoła.

Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Dobrziennen została 16 lipca 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Gutfeld[4].

W 1939 Dobrzyń liczył 275 osób, które zamieszkiwały 35 gospodarstw, w tym 11 o powierzchni od 20 do 100 ha. W połowie XIX wieku we wsi panowała epidemia cholery. Zmarłych chowano na założonym wówczas na jednym z sąsiednich wzgórz cmentarzu, który obecnie jest cmentarzem ewangelickim o potocznej nazwie "cmentarz choleryczny". Podczas I wojny światowej wieś poważnie ucierpiała. Zniszczono około połowy gospodarstw. Los nie oszczędził Dobrzynia również w styczniu 1945 roku. We wsi toczyły się walki Armii Czerwonej z broniącymi się Niemcami. Część budynków spłonęła, mieszkańcy chronili się ucieczką. Po wojnie większość rodowitych mieszkańców - Mazurów opuściła Dobrzyń.

Zabytki architektury i budownictwa

  • Zabudowa mieszkalno - gospodarcza: dom nr 1,2,8 (1916r.); 7 i 15 (drewniany), budynek gospodarczy przy domu nr 15.
  • Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku.
  • Aleje przydrożne
  • Szańce i okopy z okresu I wojny światowej znajdujące się na okolicznych wzgórzach
Dom w którym urodził się Erwin Kruk

W Dobrzyniu urodził się Erwin Kruk, który w swojej książce "Kronika z Mazur" zawarł wiele informacji na temat historii Dobrzynia i okolic[uwaga 1].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Erwin Kruk, Kronika z Mazur, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1989

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 232 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24960
  4. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.