Dmytro Łewycki
Дмитро Левицький
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Dmytro Pawłowycz Łewycki

Data i miejsce urodzenia

30 października 1877
Dobraczyn, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

5 marca 1942
Buchara, Uzbecka SRR, ZSRR

Poseł na Sejm RP III kadencji (II RP)
Okres

od 16 listopada 1930
do 10 lipca 1935

Przynależność polityczna

Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne

Dmytro Pawłowycz Łewycki (ukr. Дмитро Павлович Левицький[1]), pol. Dymitr Lewicki (ur. 30 października 1877 we wsi Dobraczyn w powiecie sokalskim, zm. 5 marca 1942 w Bucharze) – ukraiński prawnik, doktor prawa, adwokat, działacz polityczny i społeczny. Poseł na Sejm RP II i III kadencji (w latach 1928–1930 i 1931–1935).

Życiorys

Studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim i Uniwersytecie Wiedeńskim, następnie prowadził kancelarię adwokacką w Rawie Ruskiej i Brzeżanach. Na początku I wojny światowej zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, trafił do niewoli rosyjskiej. Zwolniony po rewolucji lutowej i obaleniu caratu przeniósł się do Kijowa. W 1917 przewodniczący Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny z Galicji i Bukowiny w Kijowie. W latach 1919–1921 poseł Ukraińskiej Republiki Ludowej w Kopenhadze.

Od 1921 redaktor naczelny Diła we Lwowie. Współtwórca Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (UNDO), jego pierwszy i wieloletni prezes (w latach 1925–1935), a następnie wiceprezes. Poseł na Sejm RP II i III kadencji (w latach 1928–1930 i 1931–1935). W wyborach 1928 roku zdobył mandat z listy państwowej nr 18 (Blok Mniejszości Narodowych), z której wszedł, wybrany także w okręgu wyborczym nr 51 (Lwów); w wyborach do Sejmu i Senatu w listopadzie 1930 (tzw. „wyborach brzeskich”) z listy nr 11 (Ukraiński i Białoruski Blok Wyborczy) w okręgu wyborczym nr 51, z którego wszedł, wybrany także z listy państwowej. Członek ukraińskiej delegacji wysłanej w sierpniu 1928 na XXV sesję Unii Międzyparlamentarnej. Delegat UNDO i Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej na Kongres Mniejszości Narodowych w Genewie (29–31 sierpnia 1928), wybrany do prezydium Kongresu jako wiceprzewodniczący, funkcję tę pełnił do 1930, kiedy po raz ostatni uczestniczył w Kongresie Mniejszości Narodowych. Aresztowany 30 października 1930 pod zarzutem kontaktów UNDO z UWO-OUN oraz próbę utworzenia w Genewie Biura Ukraińskiego. Nie przedstawiono mu oficjalnych zarzutów i nie stanął przed sądem. 15 lipca 1931 zwolniony z aresztu śledczego za kaucją 30 tys. zł., rozpoczął wykonywanie mandatu poselskiego, uzyskanego w wyborach 1930. 12 października 1935 jako przeciwnik taktyki Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej, której wyrazem była tzw. ugoda polsko-ukraińska, zrezygnował z funkcji prezesa UNDO. W wyborach 1935 władze polskie uniemożliwiły mu kandydowanie do Sejmu. Na początku 1939 zawarł z rządzącą w UNDO większością (Wasyl Mudry i in.) kompromis, w wyniku którego powołano nowe władze UNDO, w których został jednym z wiceprezesów partii.

Po najeździe sowieckim na Polskę aresztowany we Lwowie 28 września 1939 przez NKWD, zesłany do łagru. Po układzie Sikorski-Majski ambasada RP w ZSRR interweniowała u władz sowieckich w sprawie objęcia go amnestią. W 1942 zwolniony z łagru, lecz pozostawiony na zesłaniu w Bucharze (Uzbekistan), gdzie zmarł 5 marca 1942 w domu opieki społecznej prowadzonym przez Delegaturę Ambasady RP. Polskie władze emigracyjne rozważały jego kandydaturę na członka Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej[2].

Przypisy

  1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України: Енциклопедія історії України. T. 6. Київ: Наукова думка, 2012, s. 86. ISBN 978-966-504-237-2.
  2. Roman Wysocki W poszukiwaniu modelu narodowościowej reprezentacji. Sprawa udziału przedstawicieli ukraińskich w pracach Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939-1945, w: Depozyt Niepodległości. Rada Narodowa Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie (1939–1991), wyd. Adam Marszałek, Toruń 2018, s. 95, 96, 99.

Bibliografia, literatura, linki

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.