Dietetyk (fr. diététique, łac. diaetetica, gr. d~aita) – wykwalifikowany specjalista ochrony zdrowia, który posiada szeroką wiedzę w zakresie żywienia człowieka zdrowego i chorego. Poprzez dobór odpowiedniej diety prowadzi profilaktykę chorób dietozależnych oraz jest odpowiedzialny za leczenie żywieniowe w różnych stanach chorobowych. Zajmuje się również upowszechnianiem wiedzy w zakresie prawidłowego żywienia.^[1] Dietetyk w ogólnym rozumieniu jest interdyscyplinarnym specjalistą medycznym zajmującym się wpływem żywności i żywienia na zdrowie człowieka.

Zadania dietetyka

• planowanie, nadzorowanie i wdrażanie, opartego na podstawach naukowych, żywienia indywidualnego, zbiorowego oraz leczniczego w różnych grupach ludności
• profilaktyka i leczenie dietetyczne chorób dietozależnych
• ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na składniki odżywcze pacjentów oraz wydawanie stosownych opinii
• rozpoznawanie, zapobieganie i współuczestniczenie w leczeniu otyłości i niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej żywienia i stanu odżywienia pacjentów;
• prowadzenie oświaty zdrowotnej w zakresie zasad prawidłowego żywienia m.in. wśród dzieci, młodzieży, kobiet ciężarnych i karmiących oraz osób w wieku podeszłym^[1]
• ocena wzajemnego wpływu farmakoterapii i żywienia
• planowanie żywienia indywidualnego i zbiorowego dla wszystkich grup ludności
• planowanie żywienia dla osób w różnym wieku
• planowanie jadłospisów - opracowywanie diet żywieniowych
• opracowywanie procesu przygotowywania potraw i obróbki termicznej produktów żywnościowych
• nadzorowanie żywienia w placówkach żywienia zbiorowego.

Edukacja

Obecnie w Polsce kształcenie w zawodzie dietetyka odbywa się na poziomie wyższych studiów zawodowych na kierunku dietetyka:

• licencjackich – pierwszego stopnia (trwają nie krócej niż 6 semestrów, z obowiązkową praktyką zawodową)
• magisterskich – drugiego stopnia (trwają nie krócej niż 4 semestry, z obowiązkową praktyką zawodową^[2]

W latach wcześniejszych (rozpoczęcie studiów przed 1 października 2007 r.) kształcenie w zawodzie dietetyka, zgodne z obecnymi wymaganiami^[3] odbywało się na kierunkach: technologia żywności i żywienie człowieka (specjalność żywienie człowieka) oraz zdrowie publiczne (specjalność dietetyka)^[2].

W toku studiów realizowane są m.in. takie przedmioty jak: anatomia człowieka, fizjologia człowieka, farmakologia, biochemia, mikrobiologia, chemia spożywcza, towaroznawstwo spożywcze, psychologia kliniczna, choroby wewnętrzne, żywienie w chorobach wewnętrznych, żywienie w chirurgii, pediatria, żywienie niemowląt, alergologia, żywienie w alergiach, podstawy onkologii, żywienie w chorobach onkologicznych, podstawy diabetologii, żywienie w cukrzycy, interakcje leków z żywnością, dietoterapia, toksykologia żywności, higiena i bezpieczeństwo żywności, analiza i ocena jakości żywności, diagnostyka laboratoryjna, prawo medyczne, parazytologia, genetyka, kwalifikowana pierwsza pomoc, edukacja żywieniowa, technologia żywności, epidemiologia żywieniowa, immunologia, zdrowie publiczne, metodologia badań, żywienie kobiet ciężarnych i karmiących, dietoprofilaktyka i leczenie dietetyczne chorób niezakaźnych i żywieniowo zależnych, zasady i organizacja żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach, przechowalnictwo żywności.

Rola dietetyka

• w Polsce:

W Polsce zawód dietetyka jest wciąż mało popularny i mało rozpoznawalny. Z porad i usług dietetyków korzysta mało osób, co powoli zmienia się na korzyść wraz ze wzrostem świadomości społeczeństwa na temat zdrowego stylu życia i wzrostem standardu życia Polaków.

• na świecie:

W krajach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i Australii dietetycy stanowią ważny element ochrony zdrowia.

Miejsca zatrudnienia dietetyków

• Placówki medyczne:
• szpitale (układanie diet w zależności od chorób pacjentów, kontrola jakości żywności)
• przychodnie (porady żywieniowe dla osób chorych (pacjentów) - wymagane skierowanie od lekarza)
• prywatne gabinety (układanie diet niskoenergetycznych, wysokoenergetycznych ,wysokobiałkowych, niskotłuszczowych itd)
• sanatoria.

Stowarzyszenia dietetyków

• w Polsce:
  • Polskie Stowarzyszenie Dietetyków
  • Polskie Towarzystwo Dietetyki
• na świecie:
  • The British Dietetic Association, nad którym patronat sprawuje Królowa Wielkiej Brytanii.

Przypisy